Πολιτικη & Οικονομια

Κωνσταντίνος Ματσούκας: 2020, ανακεφαλαίωση

Το 2020 υπήρξε πλούσιο σε γεγονότα αντάξια της πιο γόνιμης φαντασίας, που αξίζουν μια επιλεκτική μνεία, έστω ως τίτλοι

42352-95226.jpg
Κωνσταντίνος Ματσούκας
ΤΕΥΧΟΣ 766
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Κωνσταντίνος Ματσούκας

Ο συγγραφέας Κωνσταντίνος Ματσούκας κάνει μια επιλεκτική μνεία σε γεγονότα του 2020, αντάξια της πιο γόνιμης φαντασίας

Time exists in order that everything doesn’t happen all at once…and space exists so that it doesn’t all happen to you.
-Σ. Σόνταγκ

Μέσα στη χρονιά που οδεύει προς την έξοδο, το Zoom είναι πλέον κοινός τόπος, δραστηριότητα και μέσον συνεύρεσης: «είμαι σε Zoom», «κάνω Zoom», «έχω Zoom». Ένα υβρίδιο ανάμεσα σε σύνθετο ρήμα κι επίρρημα που συνοδεύεται από προσδιορισμούς όπως «είσαι muted», «άνοιξε cam» και «κάνεις παράσιτα». Η διαμεσολάβηση της ζωντανής παρουσίας από την τεχνολογία είναι πια κομμάτι της μαζικής κουλτούρας.

Στη διάρκεια του συλλογικού κατ’ οίκον περιορισμού μας, είδαμε τον ημερολογιακό χρόνο να διαστέλλεται, και τον χώρο να επαναπροσδιορίζεται: μπαλκόνια και αυλές απέκτησαν μια καινούργια αίγλη, αυτήν του εξωτερικού-ιδιωτικού χώρου! Ασκηθήκαμε στα πικνίκ κήπου και στην άθληση κατά μόνας, σε δημόσιες διαδηλώσεις με στοίχιση, σε ηλεκτρονικές αγοραπωλησίες... Η επίβλεψη του δημόσιου χώρου αυξήθηκε ανησυχητικά, το ίδιο και τα περιστατικά ενδοοικογενειακής τριβής ή και βίας και η κατανάλωση αλκοόλ.  

Όλα αυτά για τον γνωστό λόγο που μονοπώλησε την προσοχή μας από την αρχή σχεδόν της χρονιάς και περιττεύει να ονομαστεί.

Εντούτοις, το 2020 υπήρξε πλούσιο σε γεγονότα αντάξια της πιο γόνιμης φαντασίας, που αξίζουν μια επιλεκτική μνεία, έστω ως τίτλοι.

Τον Ιούνιο 2020, μια ομάδα αστροφυσικών υπολόγισαν ότι «…είναι πιθανόν να βρίσκονται στον Γαλαξία μας από 4 έως 211 πολιτισμοί ικανοί να επικοινωνήσουν μαζί μας, με τον πιθανότερο αριθμό να είναι 36».

Ενώ αυτοί οι υπολογισμοί παραμένουν στον χώρο της επιστημονικής εικασίας, υπάρχουν πάντως στο διαδίκτυο τρία, τουλάχιστον, επίσημα βίντεο από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ (που κοινοποιήθηκαν τον Απρίλιο στους New York Times) άγνωστων ιπτάμενων αντικειμένων τα οποία «δείχνουν να αψηφούν τους φυσικούς νόμους».

Ακόμα, φέτος, ραδιοτηλεσκόπια κατέγραψαν μια εκπομπή ραδιοκυμάτων άγνωστης προέλευσης, εκρηκτική σε ένταση και ελάχιστη σε διάρκεια. Πρόκειται για φυσικό φαινόμενο ή όχι; Παρόμοιες βραχύβιες εκρήξεις ενέργειας υπάρχουν καταγεγραμμένες την τελευταία δεκαετία, καμία όμως τόσο έντονη. Έγκριτες πηγές διατύπωσαν το ενδεχόμενο να πρόκειται για τους κινητήρες ενός διαγαλαξιακού σκάφους την στιγμή της επιτάχυνσης… 

Ας προστεθεί εδώ ο μεταλλικός, ύψους τρεισήμισι μέτρων μονόλιθος, επίσης άγνωστης προέλευσης, που εμφανίστηκε τον Νοέμβριο για λίγες ημέρες, στην έρημο της Γιούτα, ΗΠΑ, και του οποίου ρέπλικες εμφανίστηκαν ούτε μια εβδομάδα αργότερα σε Καλιφόρνια και βόρεια Ρουμανία. Από πού, γιατί, προς τι;

Πιο κοντά στη Γη, στα τροπικά Everglades της Φλώριδας, ΗΠΑ, δεν χρειάζεται κανείς πλέον άδεια για να κυνηγήσει τον Βιρμανικό πύθωνα ενώ, παράλληλα, απαγορεύεται να τον έχει κανείς ως κατοικίδιο. Χωρίς φυσικούς εχθρούς, το γιγαντιαίο φίδι έχει μέσα σε τρεις δεκαετίες πολλαπλασιαστεί εκτός ελέγχου, απειλώντας με ολική εξάλειψη τοπικά ζωικά είδη όπως ρακούν, αγριοκούνελα, αλεπούδες και αγριόγατες. Φέτος, η πολιτεία της Φλώριδας προσλαμβάνει ανθρώπους για την εξόντωσή του, πληρώνοντας, κυριολεκτικά, με το μέτρο! Ένας από τους τρόπους που μελετώνται για να περιοριστεί η εξάπλωση των πυθώνων, είναι η σύλληψη τους, τροποποίηση του γονιδιώματος τους και απελευθέρωσή τους πίσω στη φύση…  

Παρομοίως, ο Καναδάς και η Βόρειος Αμερική θορυβήθηκαν την περασμένη άνοιξη από την εμφάνιση της Ασιατικής vespa mandarinia αλλιώς γνωστής ως φονικής σφίγγας (killer hornet), που εμφανίστηκε εκεί ευνοούμενη από την κλιματική αλλαγή και τις διεθνείς εμπορικές διόδους. Οι ίδιοι, αυτοί παράγοντες που επέτρεψαν την εισβολή της, κάνουν την εξάλειψή της ολωσδιόλου απίθανη. Σύμφωνα με το Reuter’s, πρόκειται για μια ιπτάμενη δολοφονική μηχανή απαράμιλλου σχεδιασμού: σε αντίθεση με την κοινή μέλισσα (την οποία απειλεί), τα (πολλαπλά) κεντρίσματά της είναι ιδιαζόντως τοξικά και προκαλούν νέκρωση του περιβάλλοντος ιστού. Είναι αμφίβολο εάν ένας άνθρωπος θα μπορούσε να επιβιώσει μιας ομαδικής επίθεσης της vespa mandarinia.

Η απόσυρση των ανθρώπων από τους δημόσιους χώρους λειτούργησε απανταχού ως ανοιχτή πρόσκληση για διάφορα ζώα να συρρεύσουν εκεί: ένα νεαρό πούμα βρέθηκε να σουλατσάρει στο νυχτερινό Σαντιάγκο της Χιλής∙ στο Λαντάντνο της Ουαλίας, περιπολικά καταδιώκουν εκατονταμελή αγέλη από μακρύτριχες, κερασφόρες κατσίκες Kashmiri από το κοντινό βουνό που λυμαίνονται κήπους και παρτέρια∙ στο Λόμπουρι της Ταϋλάνδης οι κάτοικοι στήνουν οδοφράγματα ενάντια σε συμμορίες μακάκων που έχουν κατακλύσει την πόλη σε αναζήτηση τροφής καθιστώντας κάποιες περιοχές απαγορευμένες ζώνες για τους ανθρώπους. Ακόμα χειρότερα, στο Μιρούτ της Ινδίας, μακάκοι εισέβαλαν σε ιατρικό κέντρο και έκλεψαν μολυσμένα δείγματα αίματος ασθενών με COVID-19. Πράγμα που, βέβαια, γεννά το ερώτημα της δυνητικής μετάδοσης του ιού από άνθρωπο σε ζώο και πάλι σε άνθρωπο. 

Στην Ολλανδία, Ισπανία και Δανία το ερώτημα απαντήθηκε καταφατικά, καθώς διαπιστώθηκε η μετάδοση του ιού από ανθρώπους σε μινκ και πίσω σε ανθρώπους. Σαν αποτέλεσμα, εκατομμύρια εκτρεφόμενων μινκ θανατώθηκαν με αέριο και ετάφησαν σε βάθος δυο μέτρων. Δύο εβδομάδες (και μια καθαίρεση υπουργού) αργότερα, στη Δανία τα ζώα άρχισαν να αναδύονται στην επιφάνεια, εξαιτίας του αερίου που είχαν εισπνεύσει. Συναγερμός έχει σημάνει στα αντίστοιχα εκτροφεία στην υπόλοιπη Ευρώπη και Αμερική, που πλέον θεωρούνται ρεζερβουάρ επώασης του ιού.

Πέραν της πανδημίας, οι φωτιές του 2019-20 στην Αυστραλία, οι τυφώνες πάνω από τον Ατλαντικό, πολυπληθέστεροι φέτος από ποτέ, σμήνη ακρίδων στην Ανατολική Αφρική, Ινδία και Μέση Ανατολή, το λεγόμενο «πράσινο χιόνι» της Ανταρκτικής και άλλες «φυσικές» καταστροφές κάνουν τους σχολιαστές να αποφαίνονται ότι το 2020 έχει υπάρξει μία από τις πιο επικίνδυνες χρονιές να είναι κανείς ζωντανός.  

Βέβαια, έχουμε ακόμα κάποιες μέρες μπροστά μας. Θα μπορούσε και να βρισκόμαστε μπροστά στη συντέλεια του κόσμου αλλά, με όσα έχουν ήδη συμβεί, δεν αποκλείεται και να περάσει στα ψιλά γράμματα. 

Ή, όπως είχε σχολιάσει κάποιος για τους Δίδυμους Πύργους το 2001, να μας φανεί σαν σκηνή που έχουμε ήδη δει στο Netflix.


*Ο Κωνσταντίνος Ματσούκας είναι συγγραφέας

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ