Αφιέρωμα στη δεκαετία 2010 - 2020. Η Κάλλια Παπαδάκη γράφει για το #metoo στα χρόνια των 10s.
Πριν από ενάμιση χρόνο, έτυχε να γνωρίσω σε ένα ταξίδι στο Λονδίνο μια Αμερικανίδα που εργαζόταν επί σειρά ετών στην επενδυτική τράπεζα Lehman Brothers, προτού να χρεοκοπήσει το 2008 και να συμπαρασύρει την παγκόσμια οικονομία σε μια πρωτοφανή κρίση και παρατεταμένη ύφεση.
Πιάσαμε κουβέντα εν ώρα πτήσης για τα εξοντωτικά ωράρια και τις υπερωρίες που αποτελούσαν κομμάτι μιας επιτυχημένες καριέρας, το ανταγωνιστικό περιβάλλον των επενδυτικών τραπεζών, τις ελάχιστες γυναίκες που κατόρθωναν να σταδιοδρομήσουν σ’ αυτόν τον ανδροκρατούμενο χώρο εργασίας. Και ενώ ανταλλάσσαμε απόψεις, μου εξομολογήθηκε ότι κατά βάθος είχε χαρεί με την αναπάντεχη τροπή που είχαν πάρει τότε τα πράγματα, γιατί είχε υποφέρει πολύ, είχε γνωρίσει ταπεινώσεις που δεν είχε φανταστεί όταν πάσχιζε να αναρριχηθεί στην εταιρεία ανταγωνιζόμενη τους άνδρες συναδέλφους της, και έτσι από το πουθενά, ένα απόγευμα μετά από ένα πολύωρο meeting, ο προϊστάμενός του τμήματός της, εκείνος που όριζε ποιος θα γινόταν junior ή senior consultant, την κάλεσε στο γραφείο του για να συζητήσουν το χαρτοφυλάκιο ενός ισχυρού πελάτη που επιθυμούσε να «εξαφανίσει» με το αζημίωτο μερικά από τα έσοδά του σε φορολογικούς παραδείσους, χωρίς να τον πάρουν είδηση ούτε οι βρετανικές ούτε οι αμερικανικές αρχές.
Ήταν γύρω στις εννιά, σκεφτόταν όπως συνήθιζε τέτοια ώρα το βραδινό της και τις μισοφωτισμένες βιτρίνες των μαγαζιών, δεν την έβαλε σε υποψίες ότι ο προϊστάμενός της κλείδωσε την πόρτα του γραφείου του, άλλωστε το κλειδί ήταν πάνω στην πόρτα, όποιες αρχικές αμφιβολίες είχε για τις προθέσεις του τις καταλάγιασε η παρουσία του κλειδιού, ανά πάσα στιγμή μπορούσε αν ήθελε να αποχωρήσει. Τα αληθινά κίνητρά του φάνηκαν σχετικά γρήγορα, ούτε που μπήκε στον κόπο να τα συγκαλύψει –έστω για τους τύπους– εκείνη, προς έκπληξή του, δεν ενέδωσε αλλά προσπάθησε να αποφύγει διπλωματικά την αμήχανη στιγμή, ψέλλισε ότι την περιμένει ο σύντροφός της, ότι βιαζόταν γιατί είχε αργήσει και τον είχε στήσει, ώσπου ο προϊστάμενός της τής έδωσε ένα αμετάκλητο και οριστικό τελεσίγραφο: «είτε κάθεσαι είτε φεύγεις, εσύ επιλέγεις».
Εκείνο το βράδυ δεν έκλεισε μάτι, έφερε στο μυαλό της το χέρι του να την πλησιάζει, τις λέξεις που συνόδευσαν την επέλασή του, το γραφείο της που έβλεπε μια φλοίδα από τον Τάμεση, τον μισθό της που θα έπαυε να κατατίθεται κάθε μήνα στον λογαριασμό της, το διαμέρισμά της που θα έπρεπε να ξενοικιάσει, την ανοδική καριέρα της απότομα να βαλτώνει. Πήρε το ίδιο βράδυ την απόφασή της και τηλεφώνησε στη μητέρα της που είχε επίσης υπάρξει υψηλόβαθμο στέλεχος σε επιχειρήσεις που εμπορεύονταν ακίνητα και της διηγήθηκε τα καθέκαστα με κάθε ανατριχιαστική λεπτομέρεια, και την ειλημμένη –εν θερμώ– απόφασή της να υποβάλει την παραίτησή της και να επιστρέψει να δουλέψει στην Αμερική.
Ακόμη και σήμερα, μου είχε εκμυστηρευθεί η συνεπιβάτις μου, «δεν ξέρω τι με ενόχλησε περισσότερο, ο εκβιασμός του γλοιώδη προϊσταμένου με τα υπερκινητικά χέρια ή η κυνική, ψυχρή απάντηση της μητέρας μου: ούτε η πρώτη είσαι ούτε η τελευταία. Πού θα βρεις δουλειά με τόσο καλά λεφτά;» «Τη μητέρα μου», συνέχισε η Αμερικανίδα ξεφυσώντας και ανασηκώνοντας τους ώμους, «δεν τη συγχώρεσα ποτέ, αλλά ίσως να ήμουν άδικη μαζί της, έτσι έμαθε, έτσι έζησε, δεν ήξερε παρά μόνο να υποτάσσεται για να γίνει αρεστή και να πετύχει τους στόχους της. Στις μέρες μας έχουν αλλάξει τα πράγματα, υπάρχουν γυναίκες που αντιστέκονται, συνασπίζονται και διεκδικούν την αυτοδιάθεση του σώματός τους, τα αναφαίρετα δικαιώματά τους· η μητέρα μου ανήκε σε μια άλλη γενιά, έδωσαν άλλες μάχες, όχι όμως τις δικές μας».
Ξέδεσε τη ζώνη του καθίσματός της κι έπιασε και πάλι το νήμα της αφήγησης. «Μέχρι να υποβάλω την παραίτησή μου μάς πρόλαβαν οι εξελίξεις, λίγο μετά η εταιρεία κατέρρευσε σαν τραπουλόχαρτο, ο προϊστάμενός μου έχασε τον μισθό του, την έπαυλή του, τις μετοχές και τα μερίσματά του, όλη σχεδόν την περιουσία του. Κι εγώ έπιασα δουλειά με πολύ λιγότερα λεφτά σε μια πολυεθνική που είχε ανοίξει γραφεία σε όλη την Ευρώπη και μες στα χρόνια έμαθα πώς να αποφεύγω αντίστοιχες κακοτοπιές». «Πώς;» ρώτησα αυθόρμητα με μεγάλο ενδιαφέρον. «Έγινα προϊστάμενη τμήματος και έχω δέκα άτομα να εργάζονται υπό την καθοδήγησή μου», είπε και σηκώθηκε να πάει στην τουαλέτα.
Τη θυμάμαι να διασχίζει τον διάδρομο όταν ξεκίνησαν οι αναταράξεις και έτσι όπως προσπαθούσε να σταθεί όρθια ανάμεσα στους επιβάτες, ενόσω μια γυναικεία φωνή από τα μεγάφωνα την πρόσταζε να καθίσει στη θέση της, εκείνη προχωρούσε ακάθεκτη με έναν σκοπό, και τότε είδα όλες τις μάχες που είχε δώσει για να ορθώσει το ανάστημά της, για να σταθεί στα πόδια της.
Τα 10s είναι σε μεγάλο βαθμό και το #metoo.
* Η Κ.Π. είναι συγγραφέας, έτσι επέλεξε για το #metoo να γράψει μια ιστορία των 10s.
