Πριν ένα χρόνο ο Κύκλος Ιδεών διοργάνωσε συνέδριο με θέμα «Η Ελλάδα Μετά», μετά την εμπειρία των μνημονίων, μετά τη δευτερογενή κρίση που τροφοδοτήθηκε το 2015, μετά τη διάψευση της αντιμνημονιακής ρητορείας.
Στο συνέδριο του 2017, πενήντα περίπου έγκυροι εισηγητές προσέγγισαν το εθνικό ζήτημα από όλες σχεδόν τις οπτικές γωνίες. Συζητήθηκαν οι κοινωνικές, πολιτικές και θεσμικές προϋποθέσεις της «Ελλάδας Μετά». Αναδείχθηκε το ερώτημα αν η ελληνική κοινωνία μπορεί να υιοθετήσει το μεταρρυθμιστικό πρόταγμα. Συζητήθηκαν οι θεσμικές προϋποθέσεις της επόμενης φάσης και αναζητήθηκαν απαντήσεις στο ερώτημα αν ένα άλλο κράτος είναι εφικτό ως μοχλός και περιβάλλον της εθνικής ανάκαμψης μέσα από την κινητοποίηση όλων των δημιουργικών δυνάμεων της οικονομίας και της κοινωνίας.
Τη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου συζητήθηκε σε βάθος το αναπτυξιακό πρόβλημα της χώρας, οι υστερήσεις ως προς την ανταγωνιστικότητα, οι τομείς που συνιστούν συγκριτικό πλεονέκτημα. Άνοιξε στη συνέχεια η συζήτηση για την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση ως πρόκληση και ευκαιρία για μια οικονομία όπως η ελληνική. Το συνέδριο του 2017 έκλεισε με μια μεγάλη συζήτηση για την ελληνική ιδιοσυστασία και την εθνική ταυτότητα ως κρίσιμη αναπτυξιακή παράμετρος.
Τους δώδεκα περίπου μήνες που μεσολάβησαν ο Κύκλος Ιδεών διοργάνωσε δημόσιες συζητήσεις για μεγάλα θέματα συνεχίζοντας και εξειδικεύοντας τον προβληματισμό του συνεδρίου καθώς και workshops για πιο τεχνικά θέματα. Οι τίτλοι είναι ενδεικτικοί: «Δικαιοσύνη και επενδύσεις», «Κοινό περί δικαίου αίσθημα Vs Κράτος δικαίου», «Με αφορμή το όνομα, συγκυρία και στρατηγική στα Βαλκάνια», «Το ιδιωτικό και το δημόσιο χρέος ως καθοριστικοί παράγοντες για την πορεία μετά το 2019», «Προστασία Προσωπικών Δεδομένων - Ηλεκτρονική Ταυτοποίηση», «Οι κινεζικές επενδύσεις στην Ελλάδα», «Η Ελλάδα Μετά: Ελπίδες και Κίνδυνοι» κ.α.
Παράλληλα αναρτήθηκαν πολλά ενδιαφέροντα κείμενα ( μελέτες, δοκίμια, σχόλια κ.ο.κ.) στο site του Κύκλου Ιδεών για όλες τις θεματικές των εκδηλώσεων, για τα μεγάλα θέματα της χώρας και της Ευρώπης, για θέματα της συγκυρίας, για πιο τεχνικά και εξειδικευμένα αντικείμενα.
Το δεύτερο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών που οργανώνεται στις 11 και 12 Ιουνίου 2018 με τίτλο «Η Ελλάδα Μετά ΙΙ» έρχεται να επιστεγάσει όλη αυτή την προγραμματική επεξεργασία. Τώρα πλέον όλα είναι πιο επείγοντα και πιεστικά. Σε τρεις μήνες λήγει τυπικά το τρέχον τρίτο πρόγραμμα. Το αφήγημα της «καθαρής εξόδου» έχει εγκαταλειφθεί άδοξα, η πολιτική του «υπερπλεονάσματος», δηλαδή της υπερφορολόγησης, της διόγκωσης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου προς επιχειρήσεις και ιδιώτες, της μείωσης του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων, αιχμαλωτίζει τις δυνατότητες της πραγματικής οικονομίας και εγκλωβίζει τη χώρα στην αναιμική και ανεπαρκή ανάπτυξη, τη στασιμοχρεοκοπία. Οι συστημικές τράπεζες πέρασαν με επιτυχία το stress test, όμως τα κόκκινα δάνεια εξακολουθούν να είναι βρόγχος για τις τράπεζες και τους δανειολήπτες, συνολικά για την οικονομία.
Το να συζητά κανείς για τις επενδύσεις, τα πεδία ανταγωνιστικότητας και τις προκλήσεις της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης στην Ελλάδα, υπό τέτοιες δημοσιονομικές και χρηματοπιστωτικές συνθήκες, δεν είναι διαφυγή, είναι όρος επιβίωσης του έθνους.
Οι διεθνείς εξελίξεις πυκνώνουν επικίνδυνα. Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις επηρεάζονται άμεσα από τις εσωτερικές διαιρέσεις και αβεβαιότητες στη Τουρκία και τα πολλαπλά ανοικτά μέτωπά της στην εξωτερική της πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. Η διαπραγμάτευση για το ονοματολογικό φτάνει στο σημείο της συνολικής της αξιολόγησης, ενώ η πρόταση για «Μακεδονία του Ίλιντεν» και οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν υπενθύμισαν ότι η διαχείριση τέτοιων θεμάτων και η αναζήτησή βιώσιμων λύσεων προϋποθέτει γνώση της Ιστορίας.
Η Ευρώπη ενώ προσπαθεί να συζητήσει τα θέματα της οικονομικής της διακυβέρνησης και της ανταγωνιστικότητάς της στον παγκόσμιο καταμερισμό, βρίσκεται ξανά αντιμέτωπη στο εσωτερικό της με τον εθνικολαϊκισμό και τον ευρωσκεπτικισμό που τείνει προς τον απροκάλυπτο αντιευρωπαϊσμό ενώ στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ δοκιμάζεται η ίδια η διεθνοπολιτική οντότητά της. Η Ελλάδα δυστυχώς δεν παίζει το ρόλο που αντιστοιχεί στη γεωγραφική της θέση και το πληθυσμιακό της μέγεθος.
Το μεγαλύτερο όμως ζήτημα είναι η κατάσταση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, ο εκβιασμός των θεσμών, η υπονόμευση του κύρους και της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, η θεσμική ανασφάλεια που προκαλεί υποβάθμιση της χώρας πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που συνδέεται με τα αιτία της οικονομικής κρίσης.
Τεχνικές απαντήσεις στα μεγάλα αυτά θέματα έχουν σε μεγάλο βαθμό δοθεί με έρευνες, μελέτες, ενδιαφέρουσες προτάσεις. Το ζήτημα είναι η πολιτική και κυρίως η κοινωνική επίγνωση των καταστάσεων, των κινδύνων, των δυνατοτήτων, των προϋποθέσεων. Η σύνθεση όλων των επιμέρους θεμάτων σε μια εθνική στρατηγική ανόρθωσης που λειτουργεί και ως εθνική αφήγηση, δυο μόλις χρόνια πριν την επέτειο των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821.
Το δεύτερο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών προσπαθεί να θέσει αυτό το ζήτημα που είναι ταυτόσημο με το ερώτημα: ποια Ελλάδα Μετά;
Στις 11 και 12 Ιουνίου 2018, αξιοποιώντας την προετοιμασία που έχει γίνει και με αυτόν τον κοινό παρονομαστή, μια πλειάδα αρμόδιων και έγκυρων εισηγητών καλείται λοιπόν να πραγματευθεί επτά μεγάλα θέματα:
«Κύκλος 1: Μετά το τρίτο μνημόνιο τι; Οι δημοσιονομικές και χρηματοπιστωτικές προϋποθέσεις για την Ελλάδα Μετά»
«Κύκλος 2: Οι αντοχές των δημοκρατικών θεσμών, της κοινωνίας, και του πολιτικού συστήματος»
«Κύκλος 3: Ελληνική και ευρωπαϊκή ταυτότητα- μια δύσκολη σχέση με μέλλον»
«Κύκλος 4: Εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας - Τα μείζονα θέματα ξανά στο προσκήνιο»
«Κύκλος 5: Η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση εξελίσσεται και στην Ελλάδα»
«Κύκλος 6: Μπορεί να εφαρμοστεί ένα εθνικό σχέδιο ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας;»
«Κύκλος 7: Ελλάδα Μετά: Αντιστρέφοντας τους όρους - Από την προκατάληψη στην περηφάνια»
