Torture Garden Αθηνών

Το δάπεδο είναι μαρμάρινο. Έτσι είναι, μαρμάρινο, σε κάποια δημόσια κτίρια στα οποία το κράτος θέλησε να προσδώσει εξουσιαστικό κύρος και να επιβάλει δέος στους επισκέπτες τους. Όπως και σε κάποια σπίτια, μεσοαστικά και αστικά και νεο-αστικά ή νεόπλουτα, όπως τα ονομάζει ο ταξικός σνομπισμός εκείνων που ονειρεύονται το παλαιό χρήμα και τα παλιά ήθη – τα ευτυχώς ανεύρετα. Στα σπίτια ήταν πολυτέλεια, προσιτή όταν αφορούσε κάποια μάρμαρα πιο σκούρα και τοποθετημένα σε συγκεκριμένους χώρους, πιο κανονική όταν το μάρμαρο καθολικά είχε στρωθεί παντού. Πολυτέλεια και αρχαιοπρέπεια στα πόδια μας, διαμεσολαβημένη συχνά τον χειμώνα από χαλιά προγονικά ή μοντέρνα τύπου βιοκαρπέτ και άλλα μοιραράκεια με νεολογισμούς των χρωμάτων. Πορτοκαλοπιτο-μπορντο-βεραμάν, συννεφο-παντελονο-ονειρικό, μπορντο-κόκορας-κοκκινιστός-ή-και-κρασάτος. Και άλλα γκροτέσκα και ανθρώπινα.

Σε αυτή την εικόνα από το Ειρηνοδικείο της Αθήνας το μαρμαρένιο δάπεδο αποδυναμώνει την αίσθηση του θεσμού. Δεν είναι στιβαρό και σκούρο για να σε σφίγγει μέσα του. Είναι συνεχώς καθαρό, αφού σφουγγαρίζεται τόσο εύκολα. Κυρίως, όμως, όταν περπατάς επάνω του δεν επικοινωνείς με κάτι, δεν παίρνεις απάντηση στα βήματά σου. Ουσιαστικά, γλιστράς. Δεν ζορίζεται το βάδισμα και τα γυναικεία τακούνια ακούγονται μόνο αν η βαδίστρια εντός του θεσμού είναι πολύ αδέξια ή πολύ προκλητική. Κάτι σπάνιο. Τελικά απλά υπάρχει μάρμαρο που δηλώνει ότι το Ειρηνοδικείο είναι κρύο και ότι παίρνει τον εαυτό του στα σοβαρά και ότι μας είναι ξένο, ακόμα και αν έχουμε στο σπίτι ένα παρόμοιο μάρμαρο και εμείς. Πάντως τα βήματά μας πάνω του δεν κάνουν τα γόνατά μας να τρέμουν.

Τα τραπέζια γραμματείας που βλέπουμε στην εικόνα, κοκκινωπά σαν από ερυθρόξυλο ή μαόνι, με τον καπλαμά να ντύνει τα γνώριμα mdf μιας δημόσιας υπηρεσίας. Δεκαετίες μεταλλικών επίπλων βαριών με σκεβρωμένα και θορυβώδη συρτάρια αντικαταστάθηκαν από το modular γραφειάκι που δεν θορυβεί και δεν σε κάνει να νιώθεις τίποτα, ενώ με ένα βετέξ και λίγο άζαξ καθαρίζεται πανεύκολα. Και στα σπίτι υπάρχουν τέτοια, μικρά γραφεία. Πολιτισμική κληρονομιά της αισιόδοξης εποχής της Neoset. Στα παιδικά δωμάτια, στους μικρούς χώρους που δεν τους θέλαμε αποθήκες μα σαν μικρό γραφείο και παλιότερα τηλεφωνείο ιδιωτικού χώρου. Κάπου στο ιστορικό ενδιάμεσο υπήρξε και η υπέρβαρη φορμάικα.

Οι καρέκλες, βέβαια, που διακρίνονται δεν υπήρχαν παρά σε ελάχιστα σπίτια. Είναι το πιο παράταιρο αντικείμενο του κάδρου. Ξύλινες με ψάθα πλεκτή, είναι οι γνώριμες και άβολες, δεκαετιών σήμα κατατεθέν του καφενείου Αθηνών και επαρχίας, εκεί συχνά κάθεται ένας ναύτης του Τσαρούχη. Δημόσιο αντικείμενο, λαϊκό, που δεν παντρεύεται με το αρχαίο επιδαπέδιο κλέος και το modular γραφείο της post-φορμάικα και μετα-μεταλλικής δημόσιας γραφειοκρατίας. 

Τοποθετημένα σε σχήμα κολοβού Γ φιλοξενούν την ανάπαυση των ΜΑΤ, διακρίνονται ολόκληροι τρεις άνδρες των δυνάμεων καταστολής. Φορούν κράνη, αντιασφυξιογόνες μάσκες, επιγονατίδες και διαθέτουν μισοτελειωμένους καφέδες, κοινούς φρέντους στο πλαστικό μεγάλο ποτήρι με τον θόλο και τη μεγάλη οπή. Ο καθένας από τους τρεις έχει άλλη στάση και ασχολία και δεν επικοινωνούν μεταξύ τους. Ο ένας σαν να ρεμβάζει, έχει ακουμπήσει το πόδι του σε άλλη καρέκλα και το χέρι ακουμπά στην ασπίδα του. Ο διπλανός του σαν να διορθώνει το κράνος του ή σαν να θέλει να ξύσει το τριχωτό της κεφαλής του, ο τρίτος κοιτάει μέσα από τη μάσκα το κινητό του. 

Έχει προηγηθεί σκληρή αναμέτρηση με διαμαρτυρόμενους, με χρήση χημικών από την αστυνομία μέσα στο δημόσιο κτίριο – οι μάσκες μαρτυρούν τη σύσταση του αέρα εντός του Ειρηνοδικείου. Οι τρεις τους κατέστειλαν μια διαμαρτυρία  εσωτερικού χώρου, όπως καταστέλλουν μια διαδήλωση στο δρόμο. Δέχτηκαν αντικείμενα μεγάλα και επικίνδυνα και ένιωσαν εκτεθειμένοι από την ηγεσία τους, λένε μαρτυρίες. Η εικόνα τους είναι τώρα της γαλήνιας ανάπαυλας και ανασύνταξης.

Όμως το βλέμμα βιάζεται, δυστοπικά στρεβλώνεται και κρεμάει στον άξονα της ανυπόφορης αυτής εικόνας.

Είναι μια στιγμή κοινωνικού αγώνα αυτή στην Αθήνα της κρίσης; Είναι στιγμιότυπο πραγματικό από δικαστήριο όπου επιλύονται ειρηνικά οι διαφορές και όπου εκλογικεύεται η λειτουργία των τραπεζών προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας; 

Είναι εκεί που δίνεται μια μάχη για τη διάσωση του μοντέλου ενσωμάτωσης των Eλλήνων στην πόλη, για το δικαίωμα στην ιδιοκατοίκηση; 

Το μάτι παραπέμπεται περισσότερο στο διάκενο ενός φετιχιστικού πάρτι στο λονδρέζικο Torture Garden, σε έναν τόπο προσποίησης, όπου αναπτύσσεται η μεταμφίεση, το ηδονικό παιχνίδι, όπου το πρόσωπο καλύπτεται ενίοτε και η αναπνοή ελέγχεται από μάσκες αντιασφυξιογόνες, πολεμικές και ανησυχητικές, όπου μόνο το αγωνιώδες βλέμμα του παρτενέρ μπορείς να διακρίνεις. Ένας κήπος των μαρτυρίων σαν αυτόν που περιέγραφε ο πρώιμος σουρεαλιστής Οκτάβ Μιρμπό στο ομώνυμο αντι-αποικιακό και προ-πορνογραφικό του μυθιστόρημα.

Στο Torture Garden του Λονδίνου στόχος είναι η ηδονή και η επιβεβαίωση της ταυτότητας, η δημιουργία έντασης και η υπερφόρτωση της σημειολογίας του σώματος που αντισταθμίζει τη ρευστή ζωή και την εξατμισμένη αγάπη. Στο Jardin des suplices στην Καντόνα του τέλους του 19ου αιώνα, ο Μιρμπό σκηνοθετεί το κολαστήριο των πιο φρικτών βασανισμών. Μόνον εκεί μπορεί να πάρει ηδονή μια αγγλίδα αποικιοκράτισσα. 

Στον κήπο των βασανισμών - Ειρηνοδικείο Αθηνών όλα είναι έκπτωτα, το ξύλο πραγματικό, η ηδονή απούσα. Και ο θεσμός της δημοκρατίας, το δικαστήριο, σκηνικό μιας επικίνδυνης παράστασης βαναυσότητας που παράγει μεταξύ άλλων συμπολίτες μας που χάνουν το σπίτι τους. Το μάρμαρο, το τηλεφωνείο, το επιπλάκι ντυμένο από καπλαμά και τις όποιες μικρές τους ηδονές, περιορισμένες από κακόγουστα χαλιά. 

Τους περιμένουν ψάθινες καφενειακές καρέκλες αεργίας και φορμάικες ταμείου ανεργίας. 

---

↑ Φωτογραφία που κυκλοφόρησε στο Twitter την ημέρα των επεισοδίων στο Ειρηνοδικείο Αθηνών μεταξύ aστυνομίας και οργανώσεων ενάντια στους πλειστηριασμούς, με χρήση χημικών από τα ΜΑΤ, 29/11