Αποβιβαζόμενο από το καραβάκι, το δεκάχρονο κορίτσι πέταξε στην προκυμαία με δύναμη το άδειο μπουκάλι του νερού, κατόπιν το τσαλαπάτησε και αφήνοντάς το εκεί «ξέπνοο» προχώρησε, απευθύνοντας παράλληλα το λόγο στη μητέρα του. Απρόθυμη να απαντήσει, η μητέρα δεν έδειξε ενδιαφέρον για τη σκηνή που μόλις είχε διαδραματιστεί. Και φυσικά, δεν συνέστησε στο παιδί της να μαζέψει και να αποθέσει το μπουκάλι στον παρακείμενο κάδο. Το ότι ο κάδος βρισκόταν σε απόσταση λίγων μέτρων είναι λεπτομέρεια. Διότι ούτε η απουσία του μπορούσε να αποτελεί δικαιολογία.
Στεκόμουν έκπληκτη ακόμη ενώπιον της σκηνής, όταν κάποιος - ο μόνος - αντέδρασε πρώτος, ανασύροντας το κουφάρι του μπουκαλιού. Όμως ούτε αυτή η πένθιμη κίνηση, ούτε οι παρευρισκόμενοι, ούτε καν η ομορφιά του τοπίου, φάνηκαν ικανά να «ταρακουνήσουν» την απρόθυμη μητέρα, που με βαρύ βηματισμό, συνέχισε ασυγκίνητη το δρόμο της. Να πώς το ειδυλλιακό καλοκαιρινό σκηνικό, διαταράχθηκε βίαια από την πεζή όψη της πραγματικότητας.
Αναρωτιέμαι: Αν δεν μπορεί η ομορφιά να σου γεννήσει ντροπή να τη λερώσεις, αν δεν αισθάνεσαι κάθε τετραγωνικό δημοσίου χώρου κτήμα σου, μπορεί άραγε να το πετύχει ακόμη μία περιβαλλοντική καμπάνια; Πάλι φταίει το σχολείο, που τα έχει χιλιοπεί; Οι θεσμοί οφείλουν να καλλιεργούν την ιδέα της συλλογικής περιουσίας, που τόσο εκλείπει, δίχως όμως να παραμερίζεται η ευθύνη της οικογένειας. Έχω την υποψία ότι αν ανάλογο περιστατικό συνέβαινε στον ιδιωτικό χώρο του σπιτιού ή του αυτοκινήτου, τα πράγματα θα ήταν αλλιώς. Στο σπίτι, το παιδί, πιθανόν θα δεχόταν επίπληξη, πιθανότατα με ατυχή τρόπο. Στο αυτοκίνητο πάλι, θα άνοιγαν νέοι ορίζοντες απαλλαγής του απορρίμματος δια του παραθύρου…
Στο δημόσιο χώρο αντανακλάται ποιοι είμαστε, αλλά κυρίως πώς αντιμετωπίζουμε τον άλλο και αυτό, συνακόλουθα, δικαίως επιστρέφεται σε εμάς. Ο δημόσιος χώρος είναι η συλλογική μας αντίληψη και αισθητική. Όπως το πρόσωπο είναι ο καθρέφτης της ψυχής, έτσι και ο δημόσιος χώρος είναι το πρόσωπο της κοινότητας.
Συμπέρασμα: Δεν φταίει το παιδί. Το ερώτημα είναι τι γνώριζε το παιδί πριν το περιστατικό και τι έμαθε κατόπιν. Αγνοούσε έναν από τους στοιχειώδεις κανόνες κοινωνικής συμβίωσης, διότι προφανώς κανείς δεν φρόντισε να του τον διδάξει. Αυτό που είναι λάθος, του φαίνεται φυσικό. Στη συνέχεια, το παιδί επαλήθευσε πράγματα που ήδη γνώριζε: α) ότι τίποτα δεν διαταράσσει την απάθεια της μητέρας του και β) ότι ο ιδιωτικός χώρος υπερέχει του δημοσίου, στη λογική του μικρόκοσμου που ο ατομικισμός επιβάλλει. Τι ψευδαίσθηση!
Η μητέρα, όμως, που φείδεται χρόνου για την εκπαίδευσή του - γιατί αυτό σαφώς προϋποθέτει και την δική της βελτίωση - δεν αντιλαμβάνεται ότι ο σεβασμός, σε κάθε του μορφή - είτε πρόκειται για σεβασμό απέναντι στον χώρο, στον άλλο, στον εαυτό - δεν έχει επιλεκτικό χαρακτήρα, δεν εμφανίζεται ανά πάσα στιγμή ως δια μαγείας, αλλά είναι μία συνολικότερη στάση και αργά ή γρήγορα θα γίνει και η ίδια μάρτυρας της έλλειψής του. Κάτι ακόμη: το παιδί που μιλάει στη μητέρα του δίχως να παίρνει απόκριση, που τσαλαπατάει εκδικητικά το μπουκάλι, δεν αποκλείεται να θελήσει να διεκδικήσει κάποια στιγμή την προσοχή της με προκλητικότερες ενέργειες.
13°
