Με αφορμή την 15η Μάιου, παγκόσμια ημέρα για την Αντίρρηση Συνείδησης, η Διεθνής Αμνηστία ζητά την άμεση εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με το διεθνές δίκαιο και τα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και επαναλαμβάνει τις συστάσεις της προς τις ελληνικές αρχές αναφορικά με τα σημαντικά και χρόνια ζητήματα παραβιάσεων των δικαιωμάτων των αντιρρησιών συνείδησης στην Ελλάδα.
Οι αντιρρησίες συνείδησης δεν πρέπει να συλλαμβάνονται, να διώκονται, να τους επιβάλλονται πρόστιμα και να φυλακίζονται εξαιτίας της άρνησής τους να καταταγούν στις ένοπλες δυνάμεις ή εξαιτίας της άρνησής τους να υπηρετήσουν εναλλακτική υπηρεσία που είναι τιμωρητική ή συνιστά διάκριση.
«Είναι μια παγκόσμια ημέρα για την οποία η Ελλάδα δεν έχει πολλούς λόγους να γιορτάζει. Το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης είναι διεθνώς αναγνωρισμένο δικαίωμα που δυστυχώς, παρά τις περιορισμένες προόδους τις τελευταίες δεκαετίες, συνεχίζει να παραβιάζεται με πολλούς τρόπους στην Ελλάδα» δήλωσε ο Γιώργος Κοσμόπουλος, Επικεφαλής της Διεθνούς Αμνηστίας στην Ελλάδα.
Τιμωρητική διάρκεια εναλλακτικής υπηρεσίας, επανειλημμένες διώξεις και στρατιωτικά δικαστήρια:
Το 2014 τουλάχιστον 4 αντιρρησίες συνείδησης καταδικάστηκαν για ανυποταξία και τους επιβλήθηκαν ποινές φυλάκισης με αναστολή, ενώ σημειώθηκαν τουλάχιστον 6 συλλήψεις 5 διαφορετικών ατόμων (ένας εκ των οποίων 2 φορές) που αρνούνται να υπηρετήσουν τόσο την στρατιωτική θητεία όσο και την τιμωρητική εναλλακτική υπηρεσία.
Οι δίκες των αντιρρησιών συνείδησης συνεχίζονται και το 2015. Στις 14 Μαΐου 2015, στο στρατοδικείο Ιωαννίνων, ήταν προγραμματισμένη η δίκη του ολικού αρνητή στράτευσης Μιχάλης Τόλη με την κατηγορία της ανυποταξίας. Πρόκειται για τη δεύτερη δίωξή του εξαιτίας της άρνησής του να στρατευθεί για λόγους συνείδησης. Ήδη, τον Μάρτιο του 2014 ο Τόλης είχε καταδικαστεί σε 8 μήνες με ένα έτος αναστολή.
Επίσης, στις 28 Μαΐου 2015 εκδικάζεται στο Αναθεωρητικό Στρατιωτικό Δικαστήριο Θεσσαλονίκης η έφεση του Χαράλαμπου Ακριβόπουλου εναντίον της πρωτόδικης καταδίκης του από το Ναυτοδικείο Πειραιά σε 9 μήνες με 3ετή αναστολή. Πρόκειται επίσης για δεύτερη δίωξη για την ίδια πράξη, καθώς ο Ακριβόπουλος είχε καταδικαστεί και τον Μάρτιο του 2011 από το Ναυτοδικείο Πειραιά σε 8 μήνες με 2ετή αναστολή.
«Οι συνεχιζόμενες διώξεις των αντιρρησιών συνείδησης συνιστούν ευθεία παραβίαση των δικαιωμάτων τους και σε κάθε περίπτωση δεν είναι δουλειά των στρατοδικείων να δικάζουν πολίτες. Αυτές είναι πρακτικές που η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει αφήσει πίσω της πολλά χρόνια τώρα» δήλωσε ο Γιώργος Κοσμόπουλος, Επικεφαλής της Διεθνούς Αμνηστίας στην Ελλάδα.
Στην Ελλάδα για εκείνους που για λόγους συνείδησης αρνούνται να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία, η νομοθεσία απαιτεί να υπηρετήσουν μία εναλλακτική πολιτική υπηρεσία διάρκειας 15 μηνών, η οποία είναι πολύ μεγαλύτερη από τη στρατιωτική θητεία 9 μηνών που προβλέπεται για το Στρατό Ξηράς, όπου υπηρετεί η πλειονότητα των στρατευσίμων. Η διάρκεια αυτή έχει τιμωρητικό χαρακτήρα και συνιστά διάκριση εις βάρος των αντιρρησιών συνείδησης και ως εκ τούτου παραβιάζει τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Επίσης, στην Ελλάδα οι αντιρρησίες συνείδησης συνεχίζουν να διώκονται εξαιτίας της άρνησής τους να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία ή, στην περίπτωση των ολικών αρνητών στράτευσης, να υπηρετήσουν την τιμωρητική εναλλακτική υπηρεσία ενώ έρχονται αντιμέτωποι και με πρόστιμα ύψους 6000 ευρώ. Υπό τις παρούσες συνθήκες, οι διώξεις αυτές είναι καταχρηστικές και συνιστούν παραβίαση του δικαιώματός τους στην ελευθερία της συνείδησης.
Επιπλέον, οι δίκες των αντιρρησιών συνείδησης λαμβάνουν χώρα ενώπιον στρατοδικείων. Οι δίκες των αντιρρησιών συνείδησης που, ενώ παραμένουν πολίτες, δικάζονται από στρατοδικεία εγείρουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με το δικαίωμά τους σε δίκαιη δίκη. Το 2011 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ότι μία δίκη ενός Τούρκου αντιρρησία συνείδησης από ένα δικαστήριο αποτελούμενο αποκλειστικά από στρατιωτικούς ήταν παραβίαση του δικαιώματός του σε δίκαιη δίκη σύμφωνα με το Άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου .
Οι επανειλημμένες διώξεις και δίκες ατόμων για το ίδιο αδίκημα που πηγάζει από την ίδια πράξη, την αντίρρησης συνείδησης εν προκειμένω, παραβιάζουν το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα το οποίο προβλέπει ότι: «Κανένα άτομο δεν πρέπει να δικάζεται ή να τιμωρείται εκ νέου για ένα αδίκημα για το οποίο έχει ήδη καταδικαστεί ή απαλλαγεί με τελεσίδικη απόφαση σύμφωνα με το δίκαιο και την ποινική δικονομία κάθε χώρας».
Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχουν ρητά αναγνωρίσει ότι το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης στη στρατιωτική θητεία προστατεύεται από το δικαίωμα στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας στο Άρθρο 18 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και στο Άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αντίστοιχα. Τα διεθνή πρότυπα ορίζουν επίσης ότι οποιαδήποτε εναλλακτική υπηρεσία απαιτείται να υπηρετήσουν οι αντιρρησίες συνείδησης πρέπει να είναι γνήσια πολιτική, υπό πολιτικό έλεγχο, και μη τιμωρητικής φύσης ή διάρκειας.
10°
