Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Ελλαδα

Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης

Μια ιστορική αναδρομή και οι σεισμοί

alekos-lidorikis
Αλέκος Λιδωρίκης
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Κάτοικοι και επισκέπτες εγκαταλείπουν, σύμφωνα με τις εικόνες που βλέπουμε, με κάθε μέσο το νησί της Σαντορίνης, με έκτακτες αεροπορικές πτήσεις και ακτοπλοϊκά δρομολόγια. Η ανησυχία, άλλωστε, είναι απόλυτα δικαιολογημένη, καθώς τις τελευταίες ημέρες η Σαντορίνη και οι γύρω περιοχές βιώνουν έντονη σεισμική δραστηριότητα, με δεκάδες δονήσεις να έχουν καταγραφεί από τις 24 Ιανουαρίου. Οι δονήσεις, με μέγιστο μέγεθος 5 Ρίχτερ, επικεντρώνονται στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού.

Οι αρχές, λαμβάνοντας προληπτικά μέτρα, έχουν κλείσει σχολεία σε αρκετά νησιά της περιοχής και έχουν αναπτύξει ομάδες έκτακτης ανάγκης. Οι ειδικοί, με τις απόψεις κάποιες φορές να είναι αντικρουόμενες, εκτιμούν ότι η δραστηριότητα σχετίζεται με υποθαλάσσια ρήγματα και όχι με το ηφαίστειο της Σαντορίνης, ενώ η σεισμική ακολουθία ενδέχεται να συνεχιστεί για ημέρες ή εβδομάδες.

Πρόβλεψη και εκτίμηση σεισμών – Οι επιστήμονες που παρακολουθούν το φαινόμενο

Η ακριβής πρόβλεψη των σεισμών, δηλαδή ο καθορισμός της συγκεκριμένης ώρας, τοποθεσίας και μεγέθους, σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις της διεθνούς βιβλιογραφίας, δεν είναι εφικτή με τα τρέχοντα επιστημονικά δεδομένα. Αυτό οφείλεται στην πολυπλοκότητα των γεωλογικών διεργασιών και στους περιορισμούς της τεχνολογίας. Αν και παρατηρούνται ορισμένες γεωφυσικές αλλαγές πριν από σεισμούς, όπως μικροσεισμοί ή μεταβολές στο έδαφος, αυτές δεν αποτελούν αξιόπιστους προάγγελους. Επιπλέον, η παρακολούθηση των διεργασιών σε μεγάλα βάθη της Γης είναι δύσκολη, και η συμπεριφορά των ρηγμάτων δεν είναι πάντα προβλέψιμη. Παρά την αδυναμία, όμως, ακριβούς πρόβλεψης, έχουν αναπτυχθεί μέθοδοι εκτίμησης της σεισμικής επικινδυνότητας και συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης. Τέτοια συστήματα, όπως αυτά στην Ιαπωνία και την Καλιφόρνια, ανιχνεύουν τα πρώτα κύματα ενός σεισμού και παρέχουν προειδοποιήσεις λίγα δευτερόλεπτα πριν από τα κύρια σεισμικά κύματα. Η ανάλυση ιστορικών δεδομένων και η χαρτογράφηση ενεργών ρηγμάτων συμβάλλουν στην κατανόηση των σεισμικών κινδύνων.

Δέκα και πλέον ειδικότητες παρακολουθούν τους σεισμούς

Η μελέτη των σεισμών είναι ένα σύνθετο ζήτημα που απαιτεί διαχρονική συνεργασία της επιστημονικής κοινότητας, της πολιτείας, της τοπικής αυτοδιοίκησης και των ίδιων των πολιτών. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μελέτη, παρακολούθηση και αντιμετώπιση σεισμικών φαινομένων είναι διεπιστημονική και περιλαμβάνει περισσότερες από 10 ειδικότητες, όπως η σεισμολογία, που μελετά τη σεισμική δραστηριότητα και τα σεισμικά κύματα, η γεωφυσική, που αναλύει τις φυσικές ιδιότητες της Γης, η γεωλογία, που εξετάζει τη δομή και την ιστορία της Γης, συμπεριλαμβανομένων των ρηγμάτων, η γεωδαισία, που μετρά και παρακολουθεί τις μετακινήσεις του εδάφους μέσω δορυφορικών τεχνολογιών, η αντισεισμική μηχανική, που σχεδιάζει και κατασκευάζει κτίρια και υποδομές ανθεκτικά στους σεισμούς  και η διαχείριση καταστροφών, που αναπτύσσει στρατηγικές για την πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπτώσεων των σεισμών. Πρόσφατα, και η υπολογιστική σεισμολογία και η τεχνητή νοημοσύνη. Η συνεργασία αυτών των ειδικοτήτων είναι απαραίτητη για την κατανόηση των σεισμών και τη μείωση των επιπτώσεών τους.

Τα άδεια σοκάκια

Για όσους γνωρίζουν καλά το νησί, το έχουν ζήσει διαχρονικά σε όλες τις εποχές του, βλέποντας τα άδεια σοκάκια της «Ρήγισσας του Αιγαίου», δεν διαπιστώνουν κάτι νέο. Οι αιτίες είναι που διαφέρουν: Σήμερα είναι οι σεισμικές δονήσεις που κανείς δεν μπορεί, για την ώρα, να προβλέψει την εξέλιξή τους, με την ελπίδα, όμως, ότι το φαινόμενο θα εξασθενίσει. Μερικά χρόνια πριν ήταν η παγκόσμια πανδημία και το lockdown που «πάγωσε» τις μετακινήσεις σε όλο τον πλανήτη.

Τις περισσότερες φορές, ευτυχώς, τα άδεια σοκάκια δεν συνδέονται με γεγονότα που προκαλούν φόβο ή προληπτικά μέτρα για ενδεχόμενη καταστροφή. Ακόμη και η Σαντορίνη έχει στιγμές ξεκούρασης και χαλάρωσης, όταν ηρεμεί και προετοιμάζεται για τη σεζόν, ώστε να υποδεχτεί τα εκατομμύρια τουριστών.

Από τα μέσα Δεκεμβρίου μέχρι τα μέσα Μαρτίου, τις περισσότερες ώρες της ημέρας, τα σοκάκια είναι έρημα και τα μαγαζιά κλειστά. Περπατώντας αυτούς τους μήνες στο νησί, μπορεί κανείς για ώρα να μη συναντήσει παρά μερικούς τετράποδους φίλους που αναζητούν τροφή. Είναι μια διαφορετική Σαντορίνη, που όσοι την έχουν επισκεφτεί την γνωρίζουν. Από το αρχείο, μεταφέρουμε μερικές φωτογραφίες από τα περασμένα πρόσφατα χρόνια (μόλις τέλη του 2023), μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου 2022 και 2023, όπου τα πάντα είναι άδεια. Η μεγάλη διαφορά είναι ο φόβος, ο φόβος που τώρα αδειάζει το νησί. Με την ελπίδα ότι σύντομα θα ξαναγεμίσει, ώστε το άστρο της να λάμψει ξανά.

Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης
Τα άδεια σοκάκια της Σαντορίνης
© Αλέκος Λιδωρίκης

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

Δειτε περισσοτερα