Προσωπικός αριθμός: Τι είναι και πότε τίθεται σε εφαρμογή

Με την έγκριση του Συμβουλίου της Επικρατείας, μπορεί να προχωρήσει πλέον η εφαρμογή  του «Προσωπικού Αριθμού» των πολιτών, ο οποίος θα είναι υποχρεωτικός για τις συναλλαγές τους με τους φορείς του δημοσίου. 

Ο «Προσωπικός  Αριθμός» θα επαληθεύει τα στοιχεία του πολίτη, αντικαθιστώντας  τον ΑΦΜ, τον ΑΜΚΑ  ή τον αριθμό της αστυνομικής του ταυτότητας. 

Το Ε΄Τμήμα του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου έκρινε νόμιμο το σχετικό σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος με επτά νομοτεχνικού περιεχομένου παρατηρήσεις.

Σύμφωνα με τους συμβούλους Επικρατείας «ο «ΠΑ» ο οποίος είναι προδήλως χρηστικός και για τα φυσικά πρόσωπα, τα οποία δεν θα έχουν πλέον την υποχρέωση απομνημόνευσης πολλών αριθμών ταυτοποίησης και διατήρησης αντίστοιχων πιστοποιητικών, θα τηρείται μόνο σε ένα κεντρικό σημείο στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής διακυβέρνησης, η οποία αποτελεί την αρμόδια αρχή για να επιβεβαίωση της ταυτότητας των πολιτών, περιλαμβάνει τα στοιχεία που είναι απολύτως αναγκαία για την επαλήθευση της ταυτότητας του φυσικού προσώπου». 

Προσωπικός Αριθμός: Θα διευκολύνει τις συναλλαγές με το δημόσιο

Πρόκειται για ένα εργαλείο-τομή στη ζωή των πολιτών, το οποίο θα διευκολύνει τις συναλλαγές τους με τους φορείς του δημόσιου τομέα, καθώς θα είναι ο μοναδικός αριθμός που θα χρειάζεται να γνωρίζουν και να θυμούνται. Έτσι, πλέον δεν θα χρειάζεται ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) ή ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ) ή ο αριθμός αστυνομικής ταυτότητας κ.λπ., αλλά θα πρέπει κάθε πολίτης να θυμάται απλώς έναν και μοναδικό αριθμό, τον Προσωπικό Αριθμό του.

Ο Π.Α. θα είναι ο μοναδικός αριθμός που θα ταυτοποιεί τους πολίτες απέναντι στις κρατικές υπηρεσίες και θα χρησιμοποιείται σε όλες τις ηλεκτρονικές και φυσικές – προσωπικές συναλλαγές τους με το Δημόσιο. Υπενθυμίζεται ότι ο Π.Α. έχει νομοθετηθεί από το 2020 (νόμος 4727/2020 περί ψηφιακής διακυβέρνησης), με στόχο να βάλει τέλος στη διαδικασία προσκόμισης εγγράφων και πιστοποιητικών στις δημόσιες υπηρεσίες, ακόμα και για τις απλές διεργασίες, ενώ παράλληλα αναχαιτίζει τη γραφειοκρατία.

Υποχρεωτική η χρήση του Προσωπικού Αριθμού

Ακόμη, ο Π.Α. θα είναι υποχρεωτικός για τις συναλλαγές με τους φορείς του Δημοσίου και θα αποτελεί στοιχείο επαλήθευσης του κάθε πολίτη. Επίσης, οι γονείς, πέρα από την έκδοση του προσωπικού τους Π.Α., υποχρεούνται να μεριμνήσουν και για την έκδοση Π.Α. στα ανήλικα προστατευόμενα μέλη τους (παιδιά κ.λπ.).

Όταν ο πολίτης επισκεφτεί οποιαδήποτε δημόσια υπηρεσία όπως την Εφορία (ΔΟΥ), τον Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), μία από τις 7 Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, μία από τις 13 Περιφέρειες ή έναν από τους 332 Δήμους της χώρας θα χρειάζεται να δίνει μόνο τον Π.Α., χωρίς κατά περίπτωση να απαιτείται να θυμάται τον ΑΦΜ, τον ΑΜΚΑ κ.λπ. Επίσης, οι πολίτες όταν επισκέπτονται κάποιον γιατρό θα δίνουν τον Π.Α. και εκείνος θα εντοπίζει τον ΑΜΚΑ του προκειμένου να του συνταγογραφήσει φάρμακα, να εκδώσει παραπεμπτικό για εξετάσεις ή εισιτήριο για νοσηλεία σε νοσοκομείο.

Ουσιαστικά, ο Π.Α. θα καλύψει όλους τους άλλους αριθμούς που χρησιμοποιούνται στην καθημερινότητα (ΑΦΜ, ΑΜΚΑ κ.λπ.), χωρίς ωστόσο να καταργεί τον ΑΦΜ που έχουν περίπου 9 εκατομμύρια φορολογούμενοι, καθώς θα αποτελεί τον βασικό πυλώνα του Π.Α. Στο πλαίσιο αυτό, συντάχθηκε από τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, Προεδρικό Διάταγμα με τον τίτλο «Διαδικασία έκδοσης και χορήγησης του Π.Α. Μέτρα και εγγυήσεις για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα». Προηγουμένως, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα είχε εκδώσει σχετική γνωμοδότηση για τη χορήγηση του Π.Α.

Πώς δημιουργείται ο Προσωπικός Αριθμός

Ο Π.Α. θα αποτελείται από 12 αλφαβητικά στοιχεία, εκ των οποίων τουλάχιστον τα 9 θα είναι αριθμητικά. Για τον σχηματισμό του θα χρησιμοποιούνται 3 αλφαβητικά στοιχεία (γράμματα) και στη συνέχεια οι 9 αριθμοί του ΑΦΜ.

Οι αριθμοί που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι από το 0 έως το 9 και τα αλφαβητικά στοιχεία θα είναι κεφαλαία γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου, τα οποία όμως είναι ομόγραφα στο λατινικό αλφάβητο. Δηλαδή δεν θα μπορεί να είναι τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου, π.χ., Γ, Ξ, Ω κ.λπ.

Για κάθε πολίτη ο Π.Α. θα εκδίδεται μόνο μία φορά, θα είναι μοναδικός και δεν θα μεταβάλλεται κατά τη διάρκεια της ζωής του. Ακόμη, θα εκδίδεται και θα χορηγείται υποχρεωτικά σε κάθε φυσικό πρόσωπο που δικαιούται ΑΦΜ και ΑΜΚΑ και θα απενεργοποιείται μετά τον θάνατο ή την κήρυξη σε αφάνεια του φυσικού προσώπου.

Πάντως, οι πολίτες πριν από την έκδοση του Π.Α. έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τα 2 από τα 3 αλφαβητικά στοιχεία (γράμματα) που προβλέπονται για τη δημιουργία του, όπως μπορούν να κάνουν το ίδιο και για τα ανήλικα προστατευόμενα μέλη τους. Σε αντίθετη περίπτωση, τα ψηφία θα παραχθούν τυχαία από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης (ΓΓΠΣΨΔ).

Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας έκδοσης του Π.Α. οι πολίτες θα ενημερώνονται για την έκδοσή του είτε μέσω της εφαρμογής myInfo, είτε μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr – ΕΨΠ), είτε μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠΕ), είτε μέσω των προξενείων για όσους είναι εκτός Ελλάδας, είτε με ειδοποίηση η οποία θα αποστέλλεται στα στοιχεία επικοινωνίας που έχουν δηλωθεί και είναι καταχωρημένα στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας (ΕΜΕπ).

Μητρώο και προσωπικά δεδομένα

Η ΓΓΠΣΨΔ, σύμφωνα με το διάταγμα, θα δημιουργήσει Μητρώο Προσωπικού Αριθμού. Σκοπός του είναι «η παροχή υπηρεσιών επαλήθευσης ταυτότητας των φυσικών προσώπων προς τους φορείς του δημόσιου τομέα και η αντιστοίχιση των Π.Α. με τους αναγνωριστικούς αριθμούς των μητρώων των φορέων του δημόσιου τομέα». Το μητρώο αυτό θα περιλαμβάνει μόνο τα απολύτως αναγκαία προσωπικά δεδομένα και κανένα επιπρόσθετο στοιχείο. Δηλαδή θα περιλαμβάνει: ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, μητρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, τόπο γέννησης, αριθμό αστυνομικής ταυτότητας, ΑΜΚΑ και ΑΦΜ.

Η ΓΓΠΣΨΔ «έχει την υποχρέωση λήψης και διαρκούς τήρησης των κατάλληλων και αναγκαίων τεχνικών και οργανωτικών μέτρων ασφαλείας για το Μητρώο Π.Α., διασφαλίζοντας ιδίως την προστασία των δεδομένων από τυχαία ή παράνομη καταστροφή, απώλεια, μεταβολή, άνευ αδείας κοινολόγηση ή προσπέλαση».

Οπως σημειώνεται στο Προεδρικό Διάταγμα, η όλη διαδικασία έκδοσης του Π.Α. δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό και η εφαρμογή του εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει 3 μήνες μετά τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.