Αντριέλα Τζόκα: «Κάηκα σε όλο μου το σώμα αλλά δεν το βάζω κάτω»

*ΠΡΟΣΟΧΗ! ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΣΚΛΗΡΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ*

Ήταν ακριβώς πριν από έναν χρόνο, στις 18 Φεβρουαρίου, όταν ένα συμβάν άλλαξε τη ζωή της 22χρονη Αντριέλα Τζόκα από το χωριό Δράκεια Πηλίου. Κατά την προσπάθειά της να ανάψει τη σόμπα χρησιμοποιώντας οινόπνευμα, η φωτιά γύρισε στο μπουκάλι προκαλώντας έκρηξη στα χέρια της και εξαπλώθηκε στο πρόσωπο και το σώμα της. Μεταφέρθηκε στα επείγοντα του Βόλου, κι από εκεί στην Αθήνα, με εγκαύματα στο 65% του κορμιού της. Μπήκε σε καταστολή κι ενώ οι γιατροί έδιναν ελάχιστες πιθανότητες ζωής, ξύπνησε περίπου δύο μήνες αργότερα, έχοντας όμως να αντιμετωπίσει μια εντελώς νέα πραγματικότητα, αυτή του εγκαυματία. Από τότε μέχρι σήμερα έχει περάσει από 10 επανορθωτικά χειρουργεία, φοράει ειδικά ρούχα και μάσκα, οι δραστηριότητες που έκανε στο παρελθόν έχουν «παγώσει», κι όμως η ίδια δεν το βάζει κάτω. Διηγείται στην ATHENS VOICE τις στιγμές του ατυχήματος και περιγράφει την καινούργια της καθημερινότητα με σκοπό να ευαισθητοποιήσει ανθρώπους σχετικά με τον Γολγοθά των εγκαυματιών στην Ελλάδα, αλλά και την αποδοχή της διαφορετικότητας.

Θυμάσαι τη στιγμή του ατυχήματος;
Ναι. Προσπαθούσα να ανάψω φωτιά όταν προκλήθηκε αναρρόφηση στο μπουκάλι με το οινόπνευμα και έσκασε τελικά στα χέρια μου. Η φωτιά εξαπλώθηκε παντού, στα ρούχα, στα μαλλιά μου. Στο δωμάτιο ήταν και η μητέρα μου η οποία βρισκόταν σε κατάσταση σοκ. Φώναξε τον πατέρα μου που προσπάθησε να σβήσει τη φωτιά με τα χέρια του, κι επειδή στο χωριό είχαμε χιόνια τότε, με έριξε στο χιόνι και κατάφερε να σβήσει τη φωτιά. Δεν ξέρω αν φόρεσα εκείνη την ώρα παπούτσια ή αν τα φορούσα ήδη, αλλά ανέβηκα απευθείας στο αμάξι και φύγαμε για το νοσοκομείο του Βόλου. Στη διαδρομή θυμάμαι πόσο πολύ διψούσα και σκεφτόμουν ότι ήρθε το τέλος μου. Θυμάμαι να με περνούν στα επείγοντα, να μου βγάζουν τα ρούχα – 30 γιατροί πάνω από το κεφάλι μου και δεν ήξεραν τι να πρωτοκάνουν. Με έβαλαν για ύπνο και ξύπνησα μετά από καιρό στο Γεννηματά στην Αθήνα… κι όταν λέω καιρό, εννοώ ότι ήμουν για δύο μήνες σε κόμμα. Νοσηλεύτηκα συνολικά 3 μήνες, οι 2 ήταν στη ΜΕΘ, ενώ παράλληλα έμπαινα σε χειρουργεία για όσο ήμουν σε καταστολή, και το υπόλοιπο διάστημα στη μονάδα εγκαυμάτων του νοσοκομείου. Όταν με ξύπνησε ο γιατρός με μια νοσηλεύτρια τους ρώτησα τι μέρα είναι, νομίζοντας ότι κοιμόμουν 1-2 μέρες, και όταν μου είπαν ότι έχουμε Aπρίλη δεν το πίστευα.

Kαι τότε ενημερώθηκες για την κατάστασή σου;
Έμαθα πως είχα εγκαύματα τρίτου και τέταρτου βαθμού στο 65% του σώματός μου και στο πρόσωπο. Αφού δεν είχα καεί καθόλου στην πλάτη, η συγκεκριμένα περιοχή λειτούργησε σαν «δότρια μοσχεύματος». Με λίγα λόγια, το υπόλοιπο 35% του σώματός μου που δεν είχε καεί χρησιμοποιήθηκε από τους γιατρούς για να παίρνουν δέρμα στα χειρουργεία. Στην αρχή δεν ήξεραν αν θα αντέξω, γιατί όπως έμαθα οι γιατροί έδιναν στους γονείς μου 5% πιθανότητες να επιζήσω. Με χρήση εσωτερικής κάμερας διαπίστωσαν πως κατά τύχη δεν είχα εισπνεύσει καπνό οπότε η φωτιά δεν με είχε επηρεάσει εσωτερικά όργανα. Υπήρχε περίπτωση όμως να χάσω τα χέρια μου. Μου τα άνοιξαν και περίμεναν να δουν αν θα ρέει το αίμα. 

Ζήτησες να δεις τον εαυτό σου σε καθρέπτη;
Μου είχαν απαγορέυσει να δω τον εαυτό μου σε καθρέπτη. Είδα την αντανάκλασή μου από τη μαύρη οθόνη του κινητού και δεν το πίστευα. Έλεγα δεν είμαι εγώ, είναι άλλη! Έμοιαζα με ένα τερατάκι. Τώρα έχω μπροστά μου το 11ο χειρουργείο, πρόκειται για το πρώτο χειρουργείο πλαστικής για τη βελτίωση της όψης του προσώπου μου.

Πώς είναι η καθημερινότητά σου πλέον;
Kάνω τη ρουτίνα ενός εγκαυματία. Μάλαξη με κρέμες, φυσικοθεραπείες, επιπλέον κρέμες, ειδική μάσκα και πιεστικά ρούχα. Πλέον δεν πονάω από τα εγκαύματα αλλά από τα χειρουργεία, και αυτό που με τρελαίνει κυρίως είναι η φαγούρα. Η μάσκα που φοράω είναι ειδική, από σιλικόνη, και βοηθάει στο να μην κάνει υπερτροφή η ουλή, δηλαδή να μη φουσκώνει. Φοράω και πιεστικά ρούχα για να μην αναπνέει το δέρμα στο σώμα. Είναι σαν να φοράς κανονικά το νούμερο 38 στο τζιν και να πρέπει να χωρέσεις ξαφνικά στο 32. Η φυσικοθεραπεία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην καθημερινότητά μου, αλλά στην Ελλάδα είναι δύσκολο να βρεις άνθρωπο με εξιδείκευση σε περιστατικά σαν αυτό. Δοκίμασα με έναν γιατρό που υποτίθεται πως ήξερε πώς να χειριστεί την περίπτωσή μου και με πήγε 3 μήνες πίσω. Ευτυχώς πλέον έχω βρει δυο φυσιοκοθεραπεύτριες που με τη βοήθειά τους βλέπω μια βελτίωση. Πριν το ατύχημα σπούδαζα αισθητική, αλλά επειδή βρίσκομαι στη φάση της αποκατάστασης με ενδιάμεσα χειρουργεία οι σπουδές μου έχουν παγώσει και δεν είμαι σίγουρη για το αν θέλω να συνεχίσω μελλοντικά.

Βλέπεις ψυχολόγο ώστε να σε βοηθήσει να διαχειριστείς τη νέα συνθήκη;
Όχι αυτή τη στιγμή. Όσο νοσηλευόμουν, ο ψυχολόγος του νοσοκομείου εμφανίστηκε μια φορά. Θέλω να μιλάω σε έναν ειδικό, αλλά μέχρι στιγμής έχω ταλαιπωρηθεί για να βρω κάποιον κατάλληλο, είτε επειδή δεν μπορώ να ταιριάξω είτε επειδή και οι ίδιοι δεν ξέρουν πώς να με προσεγγίσουν. Για παράδειγμα, ένας ψυχολόγος που επισκέφτηκα επειδή είδε τη μητέρα μου χωρίς βέρα μου μιλούσε στη συνεδρία για χωρισμένους γονείς, ενώ οι δικοί μου είναι παντρεμένοι και μια χαρά μεταξύ τους. Ευτυχώς έχω επικοινωνία με μια life coach που είναι εγκαυματίας και η ίδια, οπότε με νιώθει.

Και πώς καταφέρνεις να παραμένεις δυνατή;
Το χιούμορ είναι το όπλο και η ασπίδα μου για να το αντιμετωπίσω όλο αυτό. Στο Ιnstagram δηλώνω «η πιο τρελή εγκαυματίας» και πίστεψέ με δεν θα βρεις πιο τρελή εγκαυματία από εμένα. Μόνο και μόνο που κολλάω στη μάσκα στρασάκια και τη βάφω... καταλαβαίνεις! Το ότι παραμένω δυνατή όμως, το οφείλω κυρίως στους γονείς και στον αδερφό μου που με ενθαρρύνουν με κάθε τρόπο και μου τονίζουν να μη με νοιάζουν τα μάτια του κόσμο. Η ξαδέρφη μου επίσης πίστεψε πολύ σε εμένα, μου έλεγε “δεν είσαι η Αντριέλα που ξέρουμε”, και χάρη σε αυτή μετά το ατύχημα άρχισα να ποστάρω στο TikTok. Το οφείλω επίσης στις φυσικοθεραπεύτριές μου γιατί με πίεσαν να βγω έξω για περπάτημα και να συνδεθώ με τον κόσμο. Ευχαριστώ και τους συγχωριανούς μου στη Δράκεια, αλλά και τους συμπατριώτες μου στην Αλβανία, για την οικονομική ενίσχυση που ήταν πολύ σημαντική, αν σκεφτείς ότι ήρθαμε στην Αθήνα για να νοσηλευτώ και να κάνω θεραπείες και οι γονείς μου έπρεπε να παγώσουν τις δουλειές τους για να με φροντίσουν – ειδικά σε μια περίοδο που όλα γύρω μας ακριβαίνουν.

Οι φίλοι σου ή η σχέση σου, αν είχες, πώς το διαχειρίστηκαν όλο αυτό;
Γενικά χάθηκαν πολλοί. Ήμουν ένα κορίτσι με πολλές γνωριμίες και μεγάλη παρέα. Με όλο αυτό όμως κατάλαβα ποιοι μένουν κοντά και στα άσχημα. Από τους φίλους μου, μόνο δύο κοπέλες με επισκέφτηκαν το διάστημα που ήμουν στο νοσοκομείο. Επειδή δεν έχουν τη δυνατότητα να πηγαινοέρχονται συνέχεια, έχουμε καθημερινή επαφή μέσω μηνυμάτων αλλά και τηλεφωνικώς. Από αγόρια όσοι με είχαν προσεγγίσει κατά καιρούς εξαφανίστηκαν. Δεν είχα σχέση την περίοδο του ατυχήματος, υπήρχε επικοινωνία με κάποιον, ωστόσο μια που κάηκα μια που εμφανίστηκε με άλλη.

Είσαι πολύ ενεργή στα social media. Παίρνεις στήριξη από τα μηνύματα του κόσμου;
Έχω παρά πολλά μηνύματα αγάπης και σχόλια ανθρώπων που λένε πως βιώνουν μια παρόμοια κατάσταση και ζητούν υποστήριξη. Μια πολύ όμορφη κοπέλα που είχε από μικρή ένα έγκαυμα στο πρόσωπο μου έστειλε ότι ντρέπεται να κυκλοφορήσει και της απάντησα ότι πρέπει να ντρέπονται όσοι ενοχλούνται από την εικόνα της, όχι η ίδια. Βέβαια δέχομαι και hate σχόλια, τα οποία όμως δεν με καταβάλουν... όποιος μου μιλά κακοπροαίρετα απλά χαλάει το σάλιο του. Για παράδειγμα, κάποιος μου σχολίασε «σε έχω δει σε ταινία θρίλερ» και «ακόμα δεν πέθανες;». Tου απάντησα “αν πεθάνω θα σε πάρω μαζί μου!” Δεν χάνω τον δυναμισμό μου, τους βάζω στη θέση τους και προχωράω.

To περιεχόμενο που δημοσιεύεις σχετικά με την καθημερινότητά σου είναι και για να σπάσεις τα ταμπού γύρω από τους εγκαυματίες;
Κάνω διάφορα live και φωτογραφίσεις γιατί μέσα από τα social θέλω να δείξω ότι είναι απαραίτητη η πρόληψη, η πληροφόρηση δηλαδή γύρω από τα εύφλεκτα υλικά και τους κινδύνους που συνδέονται με αυτά. Γενικά στην Ελλάδα υπάρχει ένα μεγάλο κενό πληροφόρησης γύρω από τα εγκαύματα, κάτι που θέλω να καλυφθεί. Θεωρούμε, για παράδειγμα, ότι έγκαυμα είναι όταν καίγεται κάποιος λίγο με το τσιγάρο ή κοκκινίζει από τον ήλιο, και από εγκαυματίες ο κόσμος γνωρίζει μόνο την Ιωάννα Παλιοσπύρου – που και πάλι οι περισσότεροι αγνοούν ότι η ζημιά που προκαλεί ένα οξύ στο δέρα λέγεται έγκαυμα. Οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν πως υπάρχει η πανελλήνια ημέρα εγκαυμάτων και ένας οργανισμός που δραστηριοποιείται ειδικά γύρω από αυτό το θέμα. Έπειτα, θέλω να πω στον κόσμο ότι δεν πρέπει να μας κοιτάει σαν να βλέπει τέρατα. Είτε πρόκειται για κάποιον που φέρει εγκαύματα είτε έχει οποιαδήποτε άλλη ιδιαιτερότητα ή αναπηρία. Είμαστε κι εμείς άνθρωποι και μάλιστα είμαστε πιο δυνατοί. Το γεγονός ότι έχω τη μάσκα και φοράω ειδικά ρούχα, που δεν τα βλέπουν συχνά οι άλλοι, δεν σημαίνει ότι είμαι εξωγήινος.

Μίλησέ μας για τις δράσεις σου με τη Salvia.
Πρόκειται για μια ΜΚΟ για τους εγκαυματίες και μάλιστα είναι η πρώτη ελληνική οργάνωση για το συγκεκριμένο θέμα που συστάθηκε με αφορμή το δυστύχημα στο Μάτι. Τα παιδιά που είναι από πίσω, έβαλαν στον ΕΟΠΠΥ το Εθνικό Μητρώο Εγκαυματιών και χάρη σε αυτούς οι εγκαυματίες έχουν τις ειδικές κρέμες, τις μάσκες και τα πιεστικά ρούχα δωρεάν. Το 2022, καθιερώθηκε επίσης χάρη σε αυτούς η Πανελλήνια Ημέρα Πρόληψης Εγκαυμάτων (στις 16 Δεκεμβρίου) και φέτος δημιούργησαν κι ένα λεύκωμα με τίτλο «Έγκαυμα - Κάνοντας το “αόρατο” ορατό!» στο οποίο περιλαμβάνονται ιστορίες εγκαυματιών. Συμμετείχα κι εγώ στη δράση τους για την ευαισθητοποίηση γύρω από θέματα εγκαυμάτων, αλλά και για την ενημέρωση σχετικά με το πώς μπορεί η Salvia να βοηθήσει έναν εγκαυματία.

Κάνεις σχέδια για το μέλλον;
Nαι! Σκέφτομαι να κυνηγήσω την κλάδο της ψυχολογίας. Θέλω πολύ να προσφέρω στήριξη στους ανθρώπους, ειδικά στους εγκαυματίες. Δέχονται ψυχολογική, κοινωνική και οικονομική πίεση και τους καταλαβαίνω επειδή δυστυχώς η ιστορία μου ταιριάζει με πολλών εκεί έξω. Ακόμη, θα ήθελα να ξεκινήσω και μια σειρά με podcasts που θα φιλοξενούνται συνεντεύξεις μαζί τους.

Περισσότερα για την οργάνωση Salvia και τη βοήθεια που προσφέρει στους εγκαυματίες στο salvia.org.gr  

Αν έχετε κι εσείς ένα πρωτότυπο και δημιουργικό πρότζεκτ ή μια ενδιαφέρουσα ιστορία να διηγηθείτε, στείλτε μας email στο katerinakamp@yahoo.com