Μήνυμα από το σπίτι: Όλα θα πάνε καλά

Πάντα είχα στο μυαλό μου καλύτερα οι ιδιωτικές στιγμές να παραμένουν τέτοιες, κι έτσι ποτέ δεν θα σκεφτόμουν να γράψω κάτι τόσο προσωπικό όπως το Μένουμε Σπίτι. Μόνο που τώρα τίποτα δεν είναι όπως πριν, ούτε κι εγώ. Tο social distancing μας κάνει να βλέπουμε  την ιδιωτικότητα με άλλα μάτια, πόσο μάλλον που μοιραζόμαστε τους ίδιους φόβους, αν θα αρρωστήσουμε, πώς θα τα καταφέρουμε μετά, πότε θα τελειώσει όλο αυτό – μέσα μας πιο πολύ, έξω δείχνουμε αισιόδοξοι. Διαβάζω με ενδιαφέρον τις ιστορίες άλλων ανθρώπων κι όλο πιάνω τον εαυτό μου να θέλει να ρωτήσει, πώς αντέχεις εσύ, κι εσύ, κι εσύ, πώς την παλεύεις, πώς είναι το σπίτι σου, πώς περνάς τον χρόνο σου, μένεις μόνος ή με άλλους, τα πάτε καλά...; Όσο για μένα χθες πήγα στον Λυκαβηττό για περπάτημα, αφού έστειλα sms, μετακίνηση 6 Δήμητρα Γκρους. Mέχρι να το πάρω απόφαση ο ουρανός γέμισε σύννεφα αλλά έπειτα από τρεις μέρες στο σπίτι δεν μου φάνηκε αποτρεπτικό, ίσα ίσα, η βροχή, σκέφτηκα, θα κρατήσει τον κόσμο μέσα.

Κάθε φορά που μπαίνω στον λόφο είναι σαν να μεταφέρομαι σε άλλη διάσταση, έτσι που ο χρόνος έχει σταματήσει όλα μοιάζουν «κάπως»· παρατηρώ μια σιωπή· ανηφορίζω την πλαγιά και τα μάτια μου γεμίζουν σκηνές από μια άνοιξη που δεν έχει έρθει ακόμα. 

Όλα είναι πανέμορφα· αγριολούλουδα, θάμνοι, δέντρα, έντομα, πουλιά, μονοπάτια, μυρωδιές, ουρανός. Απομονώνω τους ήχους που φτάνουν από τον έξω κόσμο και φαντάζομαι πως είμαι στο βουνό· είμαι στο βουνό. Η εξοχή της πόλης είναι θεραπευτική, ιδιαίτερα τώρα που η πόλη είναι σε καραντίνα. Περπατάω γρήγορα για να ανεβάσω παλμούς και να νιώσω ευεξία και όταν φτάνω στο σημείο με τη θέα κάνω μια στάση: σκανάρω τα κτίρια, εντοπίζω τις κεντρικές αρτηρίες, ψάχνω τα σπίτια φίλων μου, και την Ακρόπολη δεν χορταίνω να τη βλέπω έτσι με τη θάλασσα πίσω της, βγάζω μια φωτογραφία και κάνω ζουμ να τη φέρω πιο κοντά. Ούτε που με νοιάζει όταν αρχίζει να βρέχει, κι όπως κοιτάω τριγύρω και δεν βλέπω κανέναν έχω αυτή την αίσθηση που έχουμε καμιά φορά όταν κοιτάμε τη θάλασσα ή όταν είμαστε μέσα στο νερό, αυτή την αίσθηση του να νιώθεις πολύ μικρός μέσα σε κάτι πολύ μεγάλο που σε αγκαλιάζει. Είναι ανακουφιστικό, αλλά επιστρέφω γρήγορα στη σκληρή πραγματικότητα. Κάθε φορά που βγαίνω έχω ενοχές. Η οδηγία είναι να περιορίσουμε τις μετακινήσεις στις απολύτως απαραίτητες. Πρέπει να κόψω λίγο τον Λυκαβηττό ειδικά τώρα που θα φτιάξει ο καιρός.

Το σούπερ μάρκετ –μετακίνηση 2– είναι ένα άλλο σύμπαν. Στην ατμόσφαιρα αιωρείται μια καχυποψία, μερικές φορές με πιάνω να κρατάω την ανάσα μου για να μην εισπνεύσω υγρά σωματίδια όταν συναντάω ανθρώπους στους διαδρόμους. Ακούγεται αστείο· είναι. Η κυρία που εφοδιάζει τα ράφια με άζαξ και χαρτιά υγείας μού λέει ότι όλο αυτό είναι κατασκευασμένο, ότι τον ιό τον έφτιαξαν στα εργαστήρια οι Κινέζοι γιατί θέλουν να ξεκάνουν τους γέρους και τους ευπαθείς, έτσι μου λέει, έπρεπε να διαβάζω αυτά που διαβάζει αυτή και τότε θα καταλάβαινα. Τη συμπαθώ την κυρία του σούπερ μάρκετ, καταλαβαίνω την κούρασή της, τον φόβο της, νιώθω πιο κοντά παρά μακριά της κι ας λέει όλα αυτά, την αφήνω στα ράφια και φεύγω με δύο σακούλες χώμα, ένα πακέτο πένες τρικολόρε κι ένα χαρτί κουζίνας. Στο σπίτι μού είναι αδύνατον να καθαρίζω τις συσκευασίες με χλωρίνη, όπως λένε· ο ιός μπορεί να είναι οπουδήποτε, διατηρείται με τις ώρες στα πράγματα, τα αφήνω στη βεράντα να εξατμιστεί –ο ιός– και τα τακτοποιώ μετά. Μερικές φορές με πιάνω να κοιτάζω τα αντικείμενα με καχυποψία, ίσως να κρύβεται στο φερμουάρ από τα παπούτσια μου, στο κινητό, στα κλειδιά, κοιτάω τα κέρματα λες και είμαστε εχθροί, ίσως να έχει κολλήσει σε αυτό το πακέτο μακαρόνια, μπορεί να παρανοήσεις αν δεν το ελέγξεις. Το βράδυ, το λέω στη φίλη μου στο τσατ και γελάμε.

Όταν μένεις πολύ στο σπίτι υποθέτω πως είναι φυσιολογικό να εμφανίζονται τέτοιου είδους συμπτώματα, όταν χρειάζεται να βγαίνεις πιο συχνά έχεις άλλη ψυχολογία. Πλένω τα χέρια μου και αμέσως τα ξαναπλένω γιατί δεν είμαι σίγουρη αν τα έπλυνα σωστά, όση ώρα χρειάζεται, σε όλα τα σημεία, ανάμεσα στα δάχτυλα και κάτω από τα νύχια, αυτός ο ιός μπορεί να σε τρελάνει με πολλούς τρόπους. 

Ευτυχώς η ζωή συνεχίζεται, υπάρχουν δουλειές που τρέχουν, υποχρεώσεις, εργασία, τις περισσότερες ώρες τις περνάω μπροστά στον υπολογιστή, η ενημέρωση για τον ιό είναι non stop, κι αυτό μπορεί να σε τρελάνει αλλά δεν γίνεται να μην ενημερώνεσαι· όχι μόνο τις ώρες της δουλειάς, στην περίπτωσή μου, αλλά και τις υπόλοιπες, διαβάζω ό,τι βρίσκω, βλέπω ειδήσεις, τι γίνεται στον κόσμο, ακούω τους λοιμοξιολόγους και τους γιατρούς από την Ιταλία, την Ισπανία και τη Νέα Υόρκη, έλληνες γιατροί που τους παίρνουν από τα δελτία μέσω σκάιπ. Ο αγαπημένος μου είναι αυτός από το Μπέργκαμο, τον έχω δει δύο φορές live, μου φαίνεται πολύ γοητευτικός όταν τον ακούω να μιλάει, είναι όμορφος, κι όταν λέει ότι αποφασίζουν ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει δεν συνειδητοποιώ τι σημαίνουν τα λόγια του, είναι έξω από το μικρό μου μέγεθος, όχι, λέει ο γιατρός, είναι όπως στον πόλεμο, είναι πολεμική ιατρική αυτό που κάνουμε, και έστω κι έτσι δίνει μια εξήγηση για το πώς μπορεί κανείς να παίρνει τέτοιες αποφάσεις, κάθε μέρα 700, 800, 900 νεκροί, η εξήγηση του γιατρού είναι σχεδόν λυτρωτική, έτσι αντέχει κι αυτός, αλλιώς η φράση του δεν βγάζει νόημα.

Θα μπορούσα να μιλάω με τις ώρες για τους Έλληνες γιατρούς από την Ιταλία, την Ισπανία και τη Νέα Υόρκη, λένε τρομερές ιστορίες, σε πιάνει η καρδιά σου, μετά τον Τσιόδρα και τον Χαρδαλιά στήνομαι στην τηλεόραση για να τους ακούσω, όλοι πρέπει να τους ακούμε, στο τέλος λένε το ίδιο πράγμα, στέλνουν μήνυμα στην πατρίδα, μείνετε σπίτι, θέλουν να πέσουν στα πόδια μας να μας εκλιπαρήσουν αλλά κρατιούνται. Είναι κι αυτοί που μιλάνε για τις δοκιμές που γίνονται στα ερευνητικά εργαστήρια για τα νέα φάρμακα, σε αυτούς στρέφουμε τις ελπίδες μας, δείχνουν το φως στο βάθος του τούνελ. Στο ενδιάμεσο μιλάω με τους γονείς μου με βιντεοκλήσεις όσο περισσότερο μπορώ, ανησυχώ για αυτούς, μην κολλήσουν τον ιό, μη τους βαραίνει η μοναξιά, είμαι χαρούμενη που τους έμαθα το τσατ και τώρα μπορούν να με βλέπουν, κι όταν δεν έχουμε τι άλλο να πούμε βάζω καρδούλες στη μύτη, μουστάκια γάτας και αυτιά από λαγό, δοκιμάζω όλα τα εφέ του μέσεντζερ με τη σειρά μέχρι να τελειώσουν και γελάμε. 

Μένουμε Σπίτι, είναι το μόνο που μπορεί να μας βοηθήσει, για κάποιους μοιάζει τιμωρία, άλλοι βρίσκουν δικαιολογίες για να ξεγελάσουν τις Αρχές, κι είναι κι αυτοί που το θεωρούν περιοριστικό, ότι περικόπτει ελευθερίες, αυτοί είναι λίγοι ευτυχώς, κι έχουν άλλο τρόπο σκέψης, ασύμβατο με τον δικό μου. Εμείς κλείσαμε την Athens Voice από νωρίς και είπαμε θα δουλεύουμε από το σπίτι, κι εγώ μπήκα σε αυτοπεριορισμό πριν μας το επιβάλλουν, την πρώτη φορά που άκουσα αυτή τη φράση, να συμπεριφέρεσαι σαν να είσαι φορέας, κατάλαβα ακριβώς τι πρέπει να κάνουμε, κλείστηκα σπίτι και μόνο μετά από μέρες ξεκίνησα τον «προαυλισμό» μου στον Λυκαβηττό. Μετά ήρθαν τα μέτρα και ένιωσα ανακούφιση γιατί δεν συμπεριφερόμασταν όλοι σαν να είμαστε φορείς, στην Ιταλία γινόταν χαμός, οι γιατροί έβγαιναν ήδη στα κανάλια, η τηλεόραση είναι καλό πράγμα τέτοιες εποχές, σωτήριο.

Στο μεταξύ σκέφτομαι τις εκκρεμότητες, μην αφήνεις για αύριο κάτι που μπορείς να κάνεις σήμερα, σκέφτομαι τα πράγματα που έμειναν στη μέση από αμέλεια. Ζούμε με αυτή την αίσθηση ότι πάντα υπάρχει χρόνος και ξαφνικά ο χρόνος σταματάει, αν ήμασταν πιο σοφοί θα ζούσαμε με την ιδέα του παρόντος, ότι η ζωή είναι μικρή. Αν ήταν μια κανονική περίοδος θα έπαιρνα σίγουρα κάποια φυτά για να υποδεχτώ την άνοιξη, τώρα φτιάχνω από αυτά που ήδη έχω, ψάχνω στο ίντερνετ πώς μπορείς να φτιάξεις καινούργια από σεφλέρες, αράχνες και ιβίσκους, τα βάζω σε ποτήρια με νερό, κι αν είχα προμηθευτεί όπως είχα σκεφτεί –αλλά αμέλησα– εκείνη την ορμόνη ριζοβολίας, όλα θα ήταν πιο σίγουρα.

Όποιος έχει φυτά καταλαβαίνει ότι είναι ένα στήριγμα, όπως και τα ζώα, κυρίως οι άνθρωποι είναι πολύ σημαντικοί, κάτι τέτοιες στιγμές το καταλαβαίνεις καλύτερα, αξιολογείς διαφορετικά, βλέπεις ποιοι σου λείπουν, ποιοι σε προσέχουν έστω από μακριά, ποιοι σε σκέφτονται και ποιους θα ήθελες να έχεις στη ζωή σου, βλέπεις και τους χαρακτήρες των ανθρώπων, οι χαρακτήρες είναι πολύ στέρεα πράγματα αλλά στις δύσκολες στιγμές μπορεί και να κλονιστούν, όσο πιο πολλές βεβαιότητες τόσο πιο ισχυρός ο κλονισμός, μακάρι. Στο μεταξύ κάνω γυμναστική τις ώρες που δεν είμαι στον υπολογιστή, όταν δεν φροντίζω τα φυτά ή δεν πηγαίνω για μετακίνηση 6 στον Λυκαβηττό –θα το μειώσω–, είναι ο καιρός της αυτάρκειας, ό,τι μπορεί ο καθένας μόνος του καλό είναι, ό,τι αρέσει στον καθένα, διάβασμα, γράψιμο, ταινίες, μαγειρική, chating, zoom, δείπνα και καφέδες on line, μαθήματα, εργασία. Είναι η στιγμή να περάσουμε χρόνο με τον εαυτό μας, ακούγεται κλισέ αλλά είναι ακριβώς αυτό, να δοκιμαστούμε, ο ιός δεν σταματάει τη ζωή, για κάποιους ναι, ελπίζω λίγους, στους υπόλοιπους την επιβραδύνει και μας δίνει χρόνο να κάνουμε pause, κι αν επιτρέψουμε στις βεβαιότητές μας να κλονιστούν ίσως κάτι κερδίσουμε από όλο αυτό. Μακάρι.

Θα μπορούσε να το δει κανείς σαν ευκαιρία, κάποιος αισιόδοξος, #not me, εγώ σκέφτομαι πάντα το κακό σενάριο, ίσως είναι μια εκδοχή ρεαλισμού ή μπορεί να είναι κι από φόβο, τελευταία με σκέφτομαι μέσα σε μια θάλασσα με τα βατραχοπέδιλα να κόβω βόλτες, escape here, φαντασιώνομαι την αμεριμνησία, κι ούτε θα διανοούμουν να γράψω τόσα πράγματα για μένα σε μια άλλη συνθήκη αλλά τώρα ζούμε κάτι άλλο, το να βγαίνεις προς τα έξω είναι ένα είδος αλληλεγγύης, σε ανακουφίζει και σου δίνει δύναμη. Σκέφτομαι κι όλους αυτούς που δεν είναι προστατευμένοι, που είναι εκτεθειμένοι στους κινδύνους και ανήμποροι, αυτοί δεν έχουν τις πολυτέλειες που έχουμε εμείς, εμείς είμαστε ανήσυχοι αλλά ασφαλείς, προς το παρόν, ίσως αν μπορούσαμε να βρούμε τρόπους να φανούμε χρήσιμοι...

Καταβάλλω μεγάλη προσπάθεια να σκεφτώ πως όλα θα πάνε καλά, δεν το πολυ-πιστεύω αλλά το εύχομαι, πρέπει να πηγαίνουμε προς τα πράγματα που μας δυσκολεύουν, οι απαισιόδοξοι στην αισιοδοξία και το αντίστροφο, γιατί και η σκέτη αισιοδοξία μοιάζει ελαφριά κάτι τέτοιες μέρες που τυχαίνουν once in a lifetime, αν τύχουν· εμάς μας έτυχαν, δύσκολο να το συλλάβει το μυαλό, δεν γίνεται όμως να είμαστε κουλ μπροστά στο Γεγονός που θα σημαδέψει τον αιώνα μας, τις ζωές μας, δεν μπορεί να μην είμαστε όλοι μαζί σε αυτό, όποιος δεν είναι θα τον ξεβράσει το κύμα κάπου μόνο του, λυπάμαι, οι υπόλοιποι ελπίζω να τα καταφέρουμε· θα τα καταφέρουμε· όλα θα πάνε καλά.