Σαν σήμερα, 30 Νοεμβρίου 1925, ο δικτάτορας Θεόδωρος Πάγκαλος περνάει τον «νόμο της μεζούρας»

Σαν σήμερα, 30 Νοεμβρίου του 1925, ο δικτάτορας Θεόδωρος Πάγκαλος, απαγόρευσε, με σχετική διάταξη, στις γυναίκες άνω των 12 ετών να φορούν κοντές φούστες όταν κυκλοφορούν έξω από τα σπίτια τους.

Πώς ορίζονταν οι κοντές φούστες όμως; Η διάταξη αφορούσε φούστες άνω των 30 πόντων από το έδαφος. Σχηματικά, το ύφασμα θα έπρεπε να καλύπτει το πόδι σχεδόν ως τη μέση της γάμπας.

Αναλυτικά η διάταξη για την απαγόρευση των κοντών φουστών

«Κατόπιν διαταγής του Προέδρου της Κυβερνήσεως, καταρτίζεται και υποβάλλεται εις το υπουργείον Εσωτερικών προς έγκρισιν αστυνομική διάταξις δι ης απαγορεύονται αι κονταί φούσται των γυναικών. Το κατώτατον άκρον της φούστας δέον να απέχη από του εδάφους 30 εκατοστά του μέτρου. Εις τον περιορισμόν τούτον υπάγονται άπασαι αι γυναίκες από του 12ου έτους και άνω. Αι παραβάτιδες θα παραπέμπωνται εις το επ’ αυτοφώρω πταισματοδικείον, συνυπεύθυνοι θα είναι και οι γονείς αυτών. Η εφαρμογή θα αρχίση από 15 Δεκεμβρίου».

Ο μύθος πίσω από την απαγόρευση

Ο αστικός μύθος έχει μία διαφορετική εξήγηση για την απόφαση του Θεόδωρου Πάγκαλου. Κι αυτή είχε ως πρωταγωνίστρια την σύζυγό του, η οποία φημολογείται πως είχε εξοργιστεί όταν επισκεπτόμενη το γραφείο του στρατηγού, είδε μία νεαρή κοπέλα να κυκλοφορεί με κοντή φούστα.

Κατόπιν, επέπληξε τον αστυνομικό διευθυντή, κατηγορώντας τον πως ευθύνεται για το προκλητικό ντύσιμο των γναικών. Αποτέλεσμα ήταν ο Πάγκαλος σχεδόν αμέσως να σχηματίσει και να υπογράψει την διάταξη σύμφωνα με την οποία δεν επιτρεπόταν στις γυναίκες να κυκλοφορούν με φούστες που απείχαν περισσότερο από 30 εκατοστά από το έδαφος.

Αρχικά, είχε δοθεί διάστημα 15 ημερών περιθώριο στις γυναίκες της Αθήνας για να προσαρμόσουν την γκαρνταρόμπα τους.

Οι αστυνομικοί με τις... μεζούρες

«Αι παραβάτιδες θα παραπέμπωνται εις το επ’ αυτοφώρω πταισματοδικείον». Αυτό ανέφερε η διάταξη και ήταν σαφέστατη ως προς την επιβολή ποινής σε όσες παρέβαιναν τα μέτρα.

Αστυνομικοί γέμισαν τους δρόμους της Αθήνας και εφοδιασμένοι με μεζούρες σταματούσαν όποια γυναίκα συναντούσαν στον δρόμο ανεξάρτητα από ηλικία και μετρούσαν πόσο απείχε από το έδαφος η άκρη της φούστας της.

Φυσικά, δεν έλειψαν και αρκετές συλλήψεις και ταυτόχρονα πολλές αντιδράσεις για το μέτρο, ειδικότερα των καλών οικογενειών της πρωτεύουσας. Χαρακτηριστικό είναι το σχετικό χρονογράφημα του Γρηγορίου Ξενόπουλου: «Κορίτσια καλών οικογενειών συνελήφθησαν εις την μέσην του δρόμου, οδηγήθησαν εις το Πταισματοδικείον, διεπομπεύθησαν, εγιουχαΐσθησαν, κατεδικάσθησαν, εκρατήθησαν, εφωτογραφήθησαν και εφιγουράρησαν εις τας εφημερίδας με το σώμα του εγκλήματός των παραπλεύρως, δηλαδή με τις γυμνές των γάμπες. Φαντάζεσθε ότι ήτο δυνατόν να εξακολουθήση χωρίς εξέγερσιν επικίνδυνον μία τέτοια βαρβαρότης;…». Πρώτη συλληφθείσα ήταν μία 22χρονη κοπέλα, η Κατίνα Βογιατζή, η οποία είχε παραβιάσει τον νόμο για οκτώ εκατοστά.

Να σημειωθεί, δε, πως η διάταξη του Πάγκαλου αποτέλεσε έμπνευση για το ρεμπέτικο κομμάτι του Γιώργου Μητσάκη, το οποίο ξεκινούσε με τον στίχο «στην εποχή του Πάγκαλου ήταν μακριές οι φούστες».

Τέλος, άξιο αναφοράς είναι πως ο νόμος καταργήθηκε και επισήμως την 31η Μαρτίου του 1926.

Σαν σήμερα 30 Νοεμβρίου - Γεγονότα

1735: H κυβέρνηση της Ολλανδίας απαγορεύει τη Μασονία.

1786: Καταργείται η θανατική ποινή στην Τοσκάνη, για πρώτη φορά στον κόσμο, από το Μέγα Δούκα της Τοσκάνης Λεοπόλδο Β', μετέπειτα Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους.

1872: Γίνεται στη Γλασκώβη ο πρώτος διεθνής αγώνας ποδοσφαίρου ανάμεσα στη Σκωτία και την Αγγλία (σκορ: 0-0)

1886: Ανοίγει η πρώτη παράσταση των Folies Bergère στο Παρίσι

1900: Πατεντάρεται η εφεύρεση της κίνησης των μπροστινών τροχών στα αυτοκίνητα από γερμανό μηχανικό. Ένας Γερμανός μηχανικός πατεντάρει την εφεύρεσή του: κίνηση των μπροστινών τροχών στα αυτοκίνητα.

1924: Αποστέλλεται το πρώτο φαξ στην ιστορία (από Λονδίνο σε Νέα Υόρκη).

1938: Στη Γερμανία απαγορεύεται στους Εβραίους να ασκούν το επάγγελμα του δικηγόρου.

1954: Στην Αλαμπάμα των ΗΠΑ, ένας βράχος από το διάστημα πέφτει για πρώτη και μοναδική φορά στην ιστορία, επάνω σε άνθρωπο. Συγκεκριμένα, ο μετεωρίτης Hodges πέφτει επάνω στην οροφή ενός σπιτιού, τη διαπερνάει και χτυπάει μία γυναίκα την ώρα που έπαιρνε τον μεσημεριανό της ύπνο.

1956: Γίνεται για πρώτη φορά στην ιστορία, χρήση βιντεοταινίας σε τηλεοπτικό δελτίο ειδήσεων (Douglas Edwards & The News).

1982: Κυκλοφορεί το «Thriller», δεύτερο σόλο άλμπουμ του Michael Jackson (με παραγωγό τον Quincy Jones) και γίνεται ο δίσκος με τις μεγαλύτερες πωλήσεις παγκοσμίως στην ιστορία της μουσικής.

1991: Ο Rob Pilatus, ετών 27, ο ένας από τους δύο Milli-Vanilli κάνει απόπειρα αυτοκτονίας.

1995: Λήγει και επίσημα η πολεμική Επιχείρηση Desert Storm.

Σαν σήμερα 30 Νοεμβρίου - Γεννήσεις

1835: Μαρκ Τουέιν, Αμερικανός συγγραφέας. 

1874: Ουίνστον Τσόρτσιλ, Άγγλος πολιτικός, πρωθυπουργός της Αγγλίας και βραβευμένος με Νομπέλ .

1947: Ντέιβιντ Μάμετ, Αμερικανός σεναριογράφος και σκηνοθέτης.

1949: Βλάσης Μπονάτσος, Έλληνας τραγουδιστής, ηθοποιός και τηλεπαρουσιαστής. 

1955: Billy Idol, Άγγλος μουσικός, τραγουδιστής. 

1965: Μπεν Στίλερ, Αμερικάνος ηθοποιός, σεναριογράφος, σκηνοθέτης και παραγωγός.

1974: Sébastien Tellier, Γάλλος τραγουδιστής και συνθέτης. 

1978: Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ, Μεξικάνος ηθοποιός και σκηνοθέτης.

Σαν σήμερα 30 Νοεμβρίου - Θάνατοι

1900: Όσκαρ Ουάιλντ, Ιρλανδός συγγραφέας και ποιητής Oscar Wilde. 

1935: Φερνάντο Πεσόα, Πορτογάλος ποιητής. 

1994: Γκι Ντεμπόρ, Γάλλος θεωρητικός του Μαρξισμού, συγγραφέας, κινηματογραφικός παραγωγός, μέλος της Λετριστικής Διεθνούς, ιδρυτικό μέλος της Καταστασιακής Διεθνούς και παροδικό μέλος της οργάνωσης «Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα» του Κορνήλιου Καστοριάδη.

2015: Μηνάς Χατζησάββας, 67, Έλληνας ηθοποιός, εγκεφαλικό επεισόδιο.