Τα σενάρια για τη Γάζα μετά την «εξάλειψη της Χαμάς»

Αβέβαιο είναι το μέλλον της Λωρίδας της Γάζας, με το Ισραήλ να μην έχει αποσαφηνίσει τι θα γίνει στον παλαιστινιακό θύλακα αν επιτύχει τον στόχο της εξάλειψης της Χαμάς.

«Ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο. Η Γάζα δεν θα διοικείται πλέον από την Χαμάς, όταν αυτός ο πόλεμος τελειώσει», διαβεβαιώνει ο εκπρόσωπος της ισραηλινής κυβέρνησης Εϊλόν Λεβί, την ώρα που ο ισραηλινός στρατός δηλώνει έτοιμος για χερσαία επίθεση.

Το Ισραήλ έχει θέσει ως στόχο την καταστροφή της ισλαμικής οργάνωσης Χαμάς μίας οργάνωσης με αποκεντρωμένη ηγεσία, οργάνωση, χρηματοδότηση και παρουσία εντός και εκτός της Λωρίδας της Γάζας. Η ισραηλινή ηγεσία, σχεδιάζει να διακόψει κάθε σχέση με τον παλαιστινιακό θύλακα, ωστόσο, το μέλλον της Λωρίδας της Γάζας είναι θολό και αβέβαιο.

Ένα είναι το σίγουρο σε όλα τα σενάρια που έχει ανακοινώσει το Ισραήλ, απαντώντας στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου. «Εξάλειψη της Χαμάς», της παλαιστινιακής οργάνωσης που ανέλαβε την διοίκηση του παλαιστινιακού θύλακα το 2007.

Η Χαμάς ανέβηκε στην εξουσία δύο χρόνια από τότε που ο ισραηλινός στρατός αποσύρθηκε από την Γάζα και μετά τον ενδοπαλαιστινιακό εμφύλιο που έληξε με την εκδίωξη της Φάταχ, του κόμματος του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς από την στενή λωρίδα γης έκτασης 362 τετραγωνικών χιλιομέτρων, όπου ζουν στοιβαγμένοι 2,4 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι.

Το Ισραήλ, που ελέγχει ντε φάκτο τα σύνορα της Γάζας, θεωρείται από την διεθνή κοινότητα ότι είναι υπεύθυνο για την κάλυψη των βασικών αναγκών του θύλακα.

Το Ισραήλ δεν έχει αποφασίσει τι θα γίνει στην Λωρίδα της Γάζας

Ο πληθυσμός της Γάζας, το 80% του οποίου έχει ήδη το καθεστώς του πρόσφυγα, ζει εδώ και 16 ημέρες υπό το κράτος των αδιάκοπων ισραηλινών βομβαρδισμών, που έχουν προκαλέσει τον θάνατο 4.600 ανθρώπων. Οι άνθρωποι αυτοί φοβούνται ότι στο τέλος του πολέμου αυτού θα αναγκασθούν να φύγουν από τον θύλακα, ενδεχομένως προς το αιγυπτιακό έδαφος, γνωρίζοντας μία νέα Νάκμπα (καταστροφή), όπως με την έξοδο του 1948.

Το Ισραήλ δεν έχει αποσαφηνίσει τι θα γίνει στην Λωρίδα της Γάζας αν επιτύχει τον στόχο της εξάλειψης της Χαμάς. «Συζητούμε με τους εταίρους μας διάφορα ενδεχόμενα», δήλωσε ισραηλινός κυβερνητικός εκπρόσωπος σύμφωνα με το ΑΠΕ.

Σε διάστημα 16 ετών, η ισραηλινή κυβέρνηση δεν έθεσε ποτέ ως στόχο την εξάλειψη της Χαμάς, παρά τους επανειλημμένους πολέμους στην Γάζα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι το Ισραήλ δεν επικαλέσθηκε ούτε μία φορά το ενδεχόμενο νέας στρατιωτικής κατοχής και ακόμη περισσότερο πολιτικής κατοχής του θύλακα.

Και κανείς δεν πιθανολογεί ότι το Ισραήλ θα αναλάβει το ίδιο την ευθύνη, το οικονομικό κόστος και τον κίνδυνο της επαναφοράς του ισραηλινού ελέγχου επί ενός πληθυσμού 2,4 εκατομμυρίων Παλαιστινίων.

Τελικός στόχος, η εγκαθίδρυση μίας νέας πραγματικότητας

Αντίθετα, το Ισραήλ διατυμπανίζει ότι ο τελικός του στόχος είναι «το τέλος των ευθυνών του Ισραήλ για την τύχη της Λωρίδας της Γάζας και η εγκαθίδρυση μίας νέας πραγματικότητας ασφαλείας για τους πολίτες του Ισραήλ», δήλωσε για πρώτη φορά την Παρασκευή στην Κνεσέτ ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Γιοάβ Γκάλαντ.

Το Ισραήλ θα ήθελε «να παραδώσει τα κλειδιά» της Λωρίδας της Γάζας σε μία «τρίτη πλευρά», που θα μπορούσε να είναι η Αίγυπτος.

Όμως, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι το Κάιρο θα δεχόταν ένα τέτοιο σενάριο που απορρίπτει άλλωστε εδώ και δεκαετίες, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων πηγή του ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών που δεν κατονομάζεται.

Όπως και δεν θεωρείται καθόλου πιθανό ότι οποιαδήποτε άλλη αραβική ή μουσουλμανική κυβέρνηση θα αποδεχόταν τέτοιον ρόλο.

Στην Παλαιστινιακή Αρχή, η παράδοση της διακυβέρνησης της Γάζας;

Άλλο σενάριο, το οποίο προωθείται από τον ηγέτη της ισραηλινής αντιπολίτευσης, Γιαΐρ Λαπίντ, είναι η παράδοση της διακυβέρνησης της Γάζας στην Παλαιστινιακή Αρχή, με την οποία το Ισραήλ συνεργάζεται στην διαχείριση της Δυτικής Όχθης.

«Αλλά, δεν υπάρχει ελπίδα για την Παλαιστινιακή Αρχή, ήδη εξαιρετικά αντιδημοφιλής και αποδυναμωμένη, να μπορεί να επιστρέψει στην Γάζα έπειτα από μία ισραηλινή εισβολή και να μην αντιμετωπισθεί ως εχθρός», όπως δήλωσαν ειδικοί της Crisis Group.

Σενάριο για συγκρότηση σχήματος διεθνής κηδεμονίας

Άλλο σενάριο που μπορεί να τεθεί στο τραπέζι, είναι η συγκρότηση ενός υβριδικού σχήματος διεθνούς κηδεμονίας.

«Η εκδοχή που θα προτιμούσαν Ισραηλινοί και Αμερικανοί θα ήταν ένα διεθνές σχήμα μαζί με την Παλαιστινιακή Αρχή και με, επί παραδείγματι, σαουδαραβικούς πόρους, με αμερικανική ή ευρωπαϊκή διοικητική βοήθεια», δήλωσε ο Εϊτάν Σαμίρ, διευθυντής του Begin-Sadat Center for Strategic Studies. Ωστόσο, ο ίδιος πιστεύει ότι «στην Γάζα θα γίνει βασικά αυτό που θα αποφασίσουν ο Αμερικανοί».

Μετά τις σφαγές της 7ης Οκτωβρίου στο νότιο Ισραήλ, «οι Αμερικανοί έχουν εισέλθει στο πολεμικό μας συμβούλιο και μπορεί κανείς να πει ότι αυτοί έχουν την εποπτεία των επιχειρήσεων, δηλαδή κάνουν το μπέιμπι σίτινγκ του συμβουλίου», λέει ο Σαμίρ.

Όμως, μπροστά στην απουσία σχεδίων για το μέλλον της Γάζας μετά την πολυδιαφημιζόμενη εισβολή, ο αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν ζητά από το Ισραήλ να σκεφτεί καλά ποια θα είναι η συνέχεια.

«Υπάρχουν διάφορες ιδέες για αυτό που θα μπορούσε να επακολουθήσει, αλλά όλα αυτά θα πρέπει να διευθετηθούν ακόμη και καθώς το Ισραήλ αντιμετωπίζει την τρέχουσα απειλή», επέμεινε ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Αντονι Μπλίνκεν.