Ο Ρωμανός Γεροδήμος με μια σειρά αναλύσεων για την Κίνα - 6ο μέρος: Μέσα στα πανεπιστήμια της Δύσης
© Edwin Andrade/Unsplash
Κοσμος

Φάκελος «Κίνα»: Μέσα στα πανεπιστήμια της Δύσης

Επιχειρήσεις κατασκοπείας και εκφοβισμού εναντίον καθηγητών και ιδρυμάτων – Η ελευθερία του λόγου απειλείται
romanos-gerodimos.jpg
Ρωμανός Γεροδήμος
10’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Ρωμανός Γεροδήμος με μια σειρά αναλύσεων για την Κίνα - 6ο μέρος: Μέσα στα πανεπιστήμια της Δύσης

Μία σπονδυλωτή έρευνα για την αναδυόμενη υπερδύναμη του 21ου αιώνα.
Η εγχώρια και η παγκόσμια εξάπλωση ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος.
Προκλήσεις ασφαλείας – για τη Δύση, για τη δημοκρατία, για την έννομη τάξη και τα ανθρώπινα δικαίωματα, για την παγκόσμια ειρήνη.

Διαβάστε το πρώτο μέρος «Ο ολοκληρωτισμός του μέλλοντος» ΕΔΩ
Διαβάστε το δεύτερο μέρος «Γενοκτονία σε αργή κίνηση» ΕΔΩ
Διαβάστε το τρίτο μέρος «Μυστικά και ψέματα για τον κορωνοϊό» ΕΔΩ
Διαβάστε το τέταρτο μέρος «Ψηφιακοί Δούρειοι Ίπποι» ΕΔΩ
Διαβάστε το πέμπτο μέρος «Η Κίνα εξαπλώνεται στη Δύση» ΕΔΩ

* * *

Στο προηγούμενο μέρος της έρευνάς μας είδαμε πώς η κυβέρνηση της Κίνας διενεργεί εκτεταμένες επιχειρήσεις κατασκοπείας, επιρροής και χάκινγκ κατά της Δύσης – διεισδύοντας σε πολιτικούς και επιχειρηματικούς κύκλους. Καθοριστικής σημασίας για τη συλλογή πληροφοριών και παγκόσμια επιρροή της Κίνας είναι τα επίσημα και άτυπα δίκτυα ακαδημαϊκών, φοιτητών ή επιχειρηματιών «που βοηθούν το ΚΚΚ [Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα] όποτε μπορούν» [Spectator].

Τον Νοέμβριο του 2019, η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Κοινοτήτων δήλωσε ότι κατά τη διάρκεια της έρευνάς της για την Κίνα, έλαβε «ανησυχητικά στοιχεία σχετικά με την έκταση της κινεζικής επιρροής στις πανεπιστημιουπόλεις του Ηνωμένου Βασιλείου» [HoC].

Κατασκοπεία και δεσμοί με την κινεζική κυβέρνηση:

Το Ινστιτούτο Στρατηγικής Πολιτικής της Αυστραλίας έχει αναπτύξει το China Defense Universities Tracker που παρακολουθεί τους δεσμούς μεταξύ των πανεπιστημίων και του στρατιωτικού-βιομηχανικού κατεστημένου της Κίνας [ASPI]. Χιλιάδες ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε όλο τον κόσμο έχουν αναπτύξει στενές σχέσεις συνεργασίας με κινεζικά ερευνητικά ιδρύματα που συνδέονται με τον στρατό, τις υπηρεσίες πληροφοριών και τις υπηρεσίες ασφάλειας της Κίνας. Μόνο στην Τσεχία, 14 από τα 26 δημόσια πανεπιστήμια συνεργάζονται με κινεζικά πανεπιστήμια που αξιολογούνται ως «μέτριου έως πολύ υψηλού κινδύνου» [IRSEM].

Οι ερευνητικές συνεργασίες Βρετανίας και Κίνας αυξήθηκαν κατά 115,6% από το 2013 μέχρι το 2019. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος ερευνητικός εταίρος της Βρετανίας μετά τις ΗΠΑ και τη Γερμανία [Spectator]. Τον Φεβρουάριο του 2021, αποκαλύφθηκε ότι σχεδόν 200 Βρετανοί ακαδημαϊκοί ερευνώνται με την υποψία ότι βοήθησαν άθελά τους την κινεζική κυβέρνηση να κατασκευάσει όπλα μαζικής καταστροφής παραδίδοντας στην Κίνα έρευνα παγκόσμιας αιχμής σε θέματα προηγμένης στρατιωτικής τεχνολογίας όπως αεροσκάφη, σχέδια πυραύλων και κυβερνοόπλα [Times].

Σαράντα δύο Βρετανικά πανεπιστήμια έχουν συνεργαστεί με «ιδρύματα που εμπλέκονται σε κακόβουλες δραστηριότητες του κινεζικού κράτους» [ST], όπως η γενοκτονία των Ουιγούρων, η ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, η κατασκοπεία, η αμυντική έρευνα και η πειρατεία. Είκοσι δύο πανεπιστήμια συνεργάζονται με κινεζικά ιδρύματα που αξιολογούνται ως «πολύ υψηλού κινδύνου» [ST]. Το Κέντρο Όρασης, Ομιλίας και Επεξεργασίας Σημάτων του Πανεπιστημίου του Σάρεϊ διατηρεί κοινό ερευνητικό εργαστήριο για την Τεχνητή Νοημοσύνη με το Πανεπιστήμιο Ταχυδρομείων και Τηλεπικοινωνιών του Πεκίνου, το οποίο έχει αναπτύξει τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου που χρησιμοποιείται από το κινεζικό κράτος για την ταυτοποίηση των μουσουλμάνων Ουιγούρων [ST].

Πολλά πανεπιστήμια συνεργάζονται με το Πανεπιστήμιο Tsinghua. Το Εργαστήριο Επεξεργασίας Σημάτων Πολυμέσων και Ευφυούς Πληροφορίας στο Tsinghua έχει συνεργαστεί στο παρελθόν με την iFlytek, μια άλλη εταιρεία αναγνώρισης φωνής και τεχνητής νοημοσύνης που εμπλέκεται στην παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην επαρχία Σιντζιάνγκ [ST].

Τον Φεβρουάριο του 2020, το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ αναγκάστηκε να τερματίσει ένα ερευνητικό πρόγραμμα με την κρατική China Electronics Technology Group λόγω της εμπλοκής της εταιρείας σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά των Ουιγούρων. Το CETG φέρεται να είναι ο βασικός αρχιτέκτονας του συστήματος επιτήρησης που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση της Κίνας για την εκδίωξη ενός εκατομμυρίου ανθρώπων [Independent].

Τον Δεκέμβριο του 2021, ο καθηγητής του Χάρβαρντ Charles Lieber κρίθηκε ένοχος για ψευδείς δηλώσεις στις αρχές, για υποβολή ψευδών φορολογικών δηλώσεων και για παράλειψη αναφοράς κινεζικού τραπεζικού λογαριασμού. Ο Λίμπερ έκρυψε τη συμμετοχή του στο «Σχέδιο Χιλιάδων Ταλέντων» που στοχεύει στην πρόσληψη ξένων επιστημόνων, μηχανικών και ακαδημαϊκών [BBC].

Τον Δεκέμβριο του 2021, με την άδεια του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, η Huawei - η οποία έχει αποκλειστεί από το βρετανικό σύστημα 5G για λόγους ασφαλείας - πρόσφερε στους φοιτητές 15.000 στερλίνες εάν μπορούσαν να λύσουν ασκήσεις σχετικά με την παρακολούθηση συσκευών και των χρηστών τους. Η εταιρεία πρόσθεσε ότι η τεχνολογία θα χρησιμοποιηθεί για «επιχειρηματικές πληροφορίες» και «υπηρεσίες ασφαλείας» [Spectator].

Ο Ρωμανός Γεροδήμος με μια σειρά αναλύσεων για την Κίνα - 6ο μέρος:  Μέσα στα πανεπιστήμια της Δύσης
© Leon Neal/Getty Images

© Leon Neal/Getty Images

Εργαλειοποιώντας τους φοιτητές:

Το ακαδημαϊκό έτος 2020-21, σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της Βρετανίας φοίτησαν 605.130 ξένοι σπουδαστές, εκ των οποίων 143.820 Κινέζοι, που ήταν η μεγαλύτερη πληθυσμιακά ομάδα και σχεδόν ίση με τους φοιτητές όλων των χωρών της ΕΕ μαζί (152.905) [UUK]. Πριν από την πανδημία Covid-19, το 40% όλων των ξένων φοιτητών στην Αυστραλία προέρχονταν από την Κίνα [HRW]. Οι Κινέζοι είναι επίσης η μεγαλύτερη ομάδα ξένων φοιτητών στα πανεπιστήμια των ΗΠΑ, με 370.000 εγγραφές το 2018-19 [Guardian].

Μια μειοψηφία Κινέζων φοιτητών σε όλο τον κόσμο εμπλέκεται στην παρακολούθηση και καταγραφή ανθρώπων και δραστηριοτήτων στα πανεπιστήμια, συγκεντρώνοντας πληροφορίες από καθηγητές χρησιμοποιώντας ύποπτες μεθόδους, ασκώντας εκφοβισμό ή και κακοποιητική συμπεριφορά [WC].

Τον Σεπτέμβριο του 2020, οι ΗΠΑ ακύρωσαν τις βίζες περισσότερων από 1.000 Κινέζων φοιτητών και ερευνητών που φέρεται να είχαν δεσμούς με τον κινεζικό στρατό, κατηγορώντας ευθέως ορισμένους για κατασκοπεία [Guardian].

Φοιτητές που υποστηρίζουν το Πεκίνο έχουν εμπλακεί στο λεγόμενο «Doxxing» ανθρώπων που μιλούν ανοιχτά για κινεζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το Doxxing είναι μια τακτική εκφοβισμού, η οποία περιλαμβάνει την κοινοποίηση προσωπικών δεδομένων κάποιου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το WeChat και στη συνέχεια την μαζική επίθεση εναντίον τους με υβριστικά μηνύματα [ABC].

Μία από τις τακτικές που χρησιμοποιούν οι Κινέζοι διπλωμάτες για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων παρέμβασης και υποστήριξης συγκεκριμένων πολιτικών προσωπικοτήτων είναι η πρόσληψη Κινέζων φοιτητών και η «ανάθεση σε αυτούς εθελοντικής συμμετοχής σε προεκλογικές εκστρατείες σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης» [GAM].

Ο Ρωμανός Γεροδήμος με μια σειρά αναλύσεων για την Κίνα - 6ο μέρος:  Μέσα στα πανεπιστήμια της Δύσης
© Budrul Chukrut/SOPA Images/LightRocket via Getty Images

© Budrul Chukrut/SOPA Images/LightRocket via Getty Images

Επιχειρήσεις εκφοβισμού και άσκησης πίεσης:

Το 2019, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εντόπισε απειλές για την ακαδημαϊκή ελευθερία εξαιτίας πιέσεων της κινεζικής κυβέρνησης στην Αυστραλία, τον Καναδά, τη Γαλλία, τη Βρετανία και τις ΗΠΑ. Αυτό περιλαμβάνει και την άσκηση πίεσης σε φοιτητές και ακαδημαϊκούς από την Κίνα, καθώς και σε όσους ασχολούνται με τη μελέτη της Κίνας [HRW].

Σύμφωνα με μια σημαντική έκθεση του Wilson Center, κινέζοι διπλωμάτες στις ΗΠΑ πιέζουν ή προσφέρουν κίνητρα σε καθηγητές των οποίων η εργασία περιλαμβάνει περιεχόμενο που θεωρείται ευαίσθητο, απαιτώντας από αυτούς να τροποποιήσουν τη γλώσσα και το διδακτικό υλικό που χρησιμοποιούν, διαμαρτυρόμενοι για προσκεκλημένους ομιλητές και εκδηλώσεις, ερευνώντας τους καθηγητές και το διοικητικό προσωπικό «με τρόπο που συνάδει με τη συλλογή πληροφοριών», χρησιμοποιώντας «απειλητικούς τρόπους επικοινωνίας» και προπηλακίζοντας μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας που ασκούν οποιαδήποτε κριτική στην Κίνα [WC].

Το 2021, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δημοσίευσε μια δεύτερη σημαντική έκθεση. Διαπίστωσε ότι η ατμόσφαιρα φόβου στα πανεπιστήμια εκτός Κίνας έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια, με την ελευθερία του λόγου και την ακαδημαϊκή ελευθερία να απειλούνται όλο και περισσότερο και με πρακτικές όπως η παρακολούθηση, η παρενόχληση, οι απειλές και η αυτολογοκρισία να εντείνονται. «Η κινεζική κυβέρνηση έχει γίνει πιο τολμηρή στην προσπάθεια χειραγώγησης των παγκόσμιων αντιλήψεων για τη χώρα στις πανεπιστημιουπόλεις του εξωτερικού, [προσπαθώντας] να επηρεάσει τις ακαδημαϊκές συζητήσεις, να παρακολουθεί φοιτητές από την Κίνα, να λογοκρίνει τις επιστημονικές έρευνες ή να παρεμβαίνει με άλλο τρόπο στην ακαδημαϊκή ελευθερία» [HRW].

Διευθυντές στο Πανεπιστήμιο του Nottingham πίεσαν καθηγητές να ακυρώσουν εκδηλώσεις σχετικά με το Θιβέτ και την Ταϊβάν στα παραρτήματα του πανεπιστημίου στην Κίνα και τη Βρετανία μετά από παράπονα Κινέζων αξιωματούχων, ενώ καθηγητές στο London School of Economics εξέφρασαν ανησυχίες για τον αντίκτυπο ενός προτεινόμενου προγράμματος σπουδών για την Κίνα που χρηματοδοτήθηκε από φίλα προσκείμενο στο Πεκίνο επιχειρηματία [HoC, FT].

Το 2021, αποκαλύφθηκε ότι ο καθηγητής του Κέιμπριτζ Peter Nolan (του Jesus College) προειδοποίησε τους φοιτητές να μην διεξάγουν συζητήσεις για τη γενοκτονία των Ουιγούρων, υποστηρίζοντας ότι ένα αμφιλεγόμενο συμπέρασμα των συζητήσεων δεν θα ήταν «βοηθητικό για την προώθηση της αμοιβαίας κατανόησης» [OD]. Ο προηγούμενος ρόλος του Nolan στο Κέντρο Αναπτυξιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Chong Hua, το οποίο σύμφωνα με έρευνα της Telegraph ελεγχόταν από την κόρη του πρώην πρωθυπουργού της Κίνας Wen Jibao. Ο Nolan φαίνεται να εξασφάλισε τη θέση αυτή μετά από μυστικές συναντήσεις στο Πεκίνο την περίοδο 2009-2011 [OD, Telegraph]. Το Jesus College έχει περαιτέρω οικονομικούς δεσμούς με την Κίνα, συμπεριλαμβανομένης μιας επιχορήγησης £200.000 από την κινεζική κυβέρνηση (2018) και £155.000 από την Huawei [OD].

Οι διοικήσεις πανεπιστημίων στις ΗΠΑ ακύρωσαν τις εμφανίσεις ομιλητών γιατί φοβήθηκαν ότι η κινεζική κυβέρνηση θα τις θεωρούσε «ευαίσθητες» ενώ προειδοποίησαν καθηγητές ότι υπάρχει κίνδυνος απώλειας (του αυξανόμενου αριθμού) φοιτητών από την Κίνα. Σε ένα άλλο πανεπιστήμιο, καθηγητές αποθάρρυναν συνάδελφό τους από το να συμπεριλάβει στον οδηγό σπουδών τίτλους βιβλίων που μπορεί να θεωρηθούν «ευαίσθητοι» [HRW].

Πολλοί Κινέζοι μαθητές στην Αυστραλία αλλάζουν τη συμπεριφορά τους και αυτολογοκρίνονται για να αποφύγουν τις απειλές και την παρενόχληση από συμμαθητές τους ή ακόμη και τον κίνδυνο να «καταγγελθούν» από αυτούς στις κινεζικές αρχές, κάτι που θα σήμαινε ότι η οικογένειά τους θα δεχτεί επίσκεψη από την αστυνομία. «Αν διαμαρτυρηθείς ενάντια στο [Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας] στο εξωτερικό, θα βρουν ανθρώπους που αγαπάς [στο εσωτερικό της Κίνας] για να σε κάνουν να πληρώσεις. Ακόμα κι αν βρίσκεσαι στην Αυστραλία, θα βλάψουν κάποιον που νοιάζεσαι» [HRW].

Ο Ρωμανός Γεροδήμος με μια σειρά αναλύσεων για την Κίνα - 6ο μέρος:  Μέσα στα πανεπιστήμια της Δύσης
Jesus College, Οξφόρδη © Hanneke Luijting

Jesus College, Οξφόρδη © Hanneke Luijting

Ινστιτούτα προπαγάνδας και επιρροής:

Τα Ινστιτούτα Κομφούκιος (ΙΚ) – που προωθούν την κινεζική γλώσσα και κουλτούρα - και η China Students and Scholars Association (CSSA) έχουν κατηγορηθεί για άσκηση προπαγάνδας, κατασκοπεία ενάντια σε φοιτητές και εκφοβισμό επικριτών της Κίνας [Spectator1, Spectator2]. Η CSSA εστιάζει στην παρεμπόδιση του δημοσίου διαλόγου για θέματα όπως η Ταϊβάν, το Θιβέτ και η Σφαγή της Πλατείας Τιενανμέν και αναλαμβάνει άμεση δράση υπό την καθοδήγηση της κινεζικής πρεσβείας [HoC].

Ο αριθμός των Ινστιτούτων Κομφούκιος έχει πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια: μόνο στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια υπάρχουν πλέον 90 ΙΚ. Πολλοί ακαδημαϊκοί έχουν εκφράσει δυσφορία με την παρουσία των ΙΚ στις πανεπιστημιουπόλεις τους, σημειώνοντας ότι η παρουσία τους εκθέτει σε κίνδυνο την ακαδημαϊκή ελευθερία [HRW]. Το 2019, το Πανεπιστήμιο Βικτόρια ακύρωσε την προβολή ενός ντοκιμαντέρ που ασκούσε κριτική στο ΙΚ μετά από παράπονα του τοπικού παραρτήματος [HRW].

Το 2019, ο Song Xinning, διευθυντής του Ινστιτούτου Κομφούκιος στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών αποκλείστηκε από τη ζώνη Σένγκεν για 8 χρόνια, αφού οι βελγικές μυστικές υπηρεσίες τον κατηγόρησαν για κατασκοπεία και ότι στρατολογούσε κρυφά πληροφοριοδότες για τις κινεζικές υπηρεσίες πληροφοριών [Reuters]. Αν και η απαγόρευση εισόδου ανατράπηκε στη συνέχεια από βελγικό δικαστήριο, ο Song μπορεί να κατηγορηθεί για κατασκοπεία εάν επιχειρήσει να εισέλθει στο Βέλγιο [SVI]. Εν τω μεταξύ, το ΕΠΒ αποφάσισε να τερματίσει τη συνεργασία του με το Ινστιτούτο Κομφούκιος [VRT]. Αρκετά πανεπιστήμια των ΗΠΑ έχουν πλέον κλείσει τα ΙΚ στις κοινότητές τους λόγω ανησυχιών σχετικά με την ακαδημαϊκή ελευθερία [HRW].

Η Western Returned Scholars Association (WRSA) είναι ένας από τους πολλούς ψευδοεπιστημονικούς οργανισμούς που ιδρύθηκαν από το κινεζικό καθεστώς για να στρατολογήσει πρώην κυβερνητικούς αξιωματούχους, ηγέτες επιχειρήσεων και ακαδημαϊκούς από ξένες χώρες. Το WRSA υποτίθεται ότι είναι μια ένωση Κινέζων φοιτητών από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ που στοχεύει να προσλάβει ερευνητές μέσω του προγράμματος «Χίλια Ταλέντα». Ο Γενικός Γραμματέας του WRSA είναι υπάλληλος του United Front Work Department (UFWD) - ενός εκ των βασικών παγκόσμιων οργάνων της κινεζικής κυβέρνησης [JSTOR, USCC]. Το WRSA δημιούργησε το Κέντρο για την Κίνα και την Παγκοσμιοποίηση (CCG): μια υποτίθεται «μη κυβερνητική» δεξαμενή σκέψης που επίσης προσπάθησε να στρατολογήσει ξένους εμπειρογνώμονες και έχει χρησιμοποιηθεί ως βιτρίνα για κατασκοπεία [IRSEM].

Η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη (ΚΑΕ) παραμένει στην πρώτη γραμμή της εκστρατείας επιρροής της Κίνας, μέσω της δημιουργίας προγραμμάτων που απευθύνονται σε νέους (π.χ. «Γέφυρα για το Μέλλον»), την ανέγερση παραρτήματος του Πανεπιστημίου Fudan στη Βουδαπέστη (τη στιγμή που η Ουγγαρία του Όρμπαν έκλεινε το campus του φιλοδυτικού Central European University) και -κυρίως- με την ίδρυση του China-CEE Institute (Ινστιτούτο Κίνας – Κεντρικής & Ανατολικής Ευρώπης), που έχει στόχο τη διασύνδεση των ακαδημαϊκών κοινοτήτων και δεξαμενών σκέψεων της ΚΑΕ με την Κίνα. Στην πραγματικότητα, διεισδύοντας στα ερευνητικά συστήματα αυτών των χωρών, το Ινστιτούτο αποτρέπει την εμφάνιση ή την επιβίωση της ανεξάρτητης έρευνας για την Κίνα, κάτι που φαίνεται απ’την ολοένα και πιο μεροληπτική θεματολογία των διδακτορικών διατριβών που εκπονούνται για την Κίνα σε ιδρύματα της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης [IRSEM].

Στα πανεπιστήμια της ΚΑΕ, η Κίνα διευκολύνει και χρηματοδοτεί τη δημιουργία ερευνητικών κέντρων που προωθούν την πολιτική της ατζέντα. Ένα τέτοιο κέντρο δημιουργήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Καρόλου στην Πράγα το 2015 υπό τη διεύθυνση του Miloš Balabán, ο οποίος ταυτόχρονα δημιούργησε μια ιδιωτική εταιρεία με το όνομα «Center for Security Policy» μέσω της οποίας η Κίνα χρηματοδότησε κρυφά τις δραστηριότητές του. Στο πανεπιστημιακό του μάθημα, ο Balabán είχε δημιουργήσει μια ενότητα για την Πρωτοβουλία μιας Ζώνης και ενός Δρόμου (Belt & Road Initiative - BRI) προσφέροντας στους φοιτητές ένα δωρεάν ταξίδι στην Κίνα. Το μάθημα χρηματοδοτήθηκε από την Πρεσβεία της Κίνας [IRSEM].

Ο Ρωμανός Γεροδήμος με μια σειρά αναλύσεων για την Κίνα - 6ο μέρος:  Μέσα στα πανεπιστήμια της Δύσης
© Chuttersnap/Unsplash

© Chuttersnap/Unsplash

Αστυνομικά τμήματα εξωτερικού:

Σε δύο σημαντικές εκθέσεις που δημοσιεύθηκαν τον Σεπτέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2019, η ισπανική ΜΚΟ ανθρωπίνων δικαιωμάτων Safeguard Defenders αποκάλυψε ότι η Κίνα έχει δημιουργήσει τουλάχιστον 102 «αστυνομικά τμήματα» σε 53 χώρες σε πέντε ηπείρους [SD, SD2]. Ενώ θεωρητικά αυτά υποτίθεται ότι «εξυπηρετούν» Κινέζους πολίτες στο εξωτερικό, στην πραγματικότητα λειτουργούν ως de facto αστυνομικά τμήματα, πραγματοποιώντας μυστικές και παράνομες δραστηριότητες, όπως παρακολούθηση, συλλήψεις και τον βίαιο επαναπατρισμό Κινέζων αντιφρονούντων. Μόνο την περίοδο Απρίλιος 2021 – Ιούλιος 2022, η Κίνα «έπεισε» 230.000 «φερόμενους ως φυγάδες» να επιστρέψουν στην Κίνα «οικειοθελώς», κάτι που στην πραγματικότητα περιελάμβανε την άσκηση απειλών και εκφοβισμού εναντίον των ιδίων ή των οικογενειών τους πίσω στην Κίνα [SD].

Τον Νοέμβριο του 2022, οι ολλανδικές αρχές ζήτησαν το κλείσιμο «δύο παράνομων αστυνομικών τμημάτων» στο Άμστερνταμ και το Ρότερνταμ [Euronews], ενώ τον Απρίλιο του 2023, οι αρχές των ΗΠΑ συνέλαβαν δύο κατοίκους της Νέας Υόρκης κινεζικής καταγωγής επειδή προετοίμαζαν τη δημιουργία «του πρώτου ξένου αστυνομικού τμήματος στις Ηνωμένες Πολιτείες για λογαριασμό του Υπουργείου Δημόσιας Ασφάλειας της Κίνας» [BBC]. Οι καναδικές αρχές ξεκίνησαν επίσης έρευνα για ύποπτους σταθμούς της κινεζικής αστυνομίας στο Μόντρεαλ και στο Μπροσάρ, ενώ ένας αξιωματούχος της Βασιλικής Καναδικής Έφιπτης Αστυνομίας (RCMP) δήλωσε ότι «Καναδοί κινεζικής καταγωγής έχουν πέσει θύματα των πιθανών δραστηριοτήτων που διεξάγουν αυτά τα κέντρα» [AP].

Μετά από έρευνα, η βρετανική Σκότλαντ Γιαρντ αποφάσισε να μην λάβει περαιτέρω μέτρα εναντίον δύο φερόμενων ως σταθμών στο Λονδίνο [BBC]. Ωστόσο, Κινέζοι διπλωμάτες και κρατικού αξιωματούχοι στη Βρετανία εξακολουθούν να πραγματοποιούν επιχειρήσεις εναντίον Κινέζων κατοίκων στο Ηνωμένο Βασίλειο: τον Οκτώβριο του 2022, το προσωπικό του κινεζικού προξενείου στο Μάντσεστερ έσυρε έναν διαδηλωτή του Χονγκ Κονγκ στους χώρους του προξενείου και τον χτύπησε. Η Κίνα ανακάλεσε έξι αξιωματούχους προτού απελαθούν από το Ηνωμένο Βασίλειο [Times].

Επίλογος

Όπως θα δούμε και σε επόμενο άρθρο, η εξάπλωση της Κίνας στη Δύση επιτυγχάνεται όχι μόνο μέσω της κατασκοπείας ή του εκφοβισμού στα πανεπιστήμια, αλλά και της διείσδυσης σε πολιτικά, επιχειρηματικά και μιντιακά συστήματα. Μέσω του εμπορίου και των επενδύσεων σε υποδομές και δίκτυα, η Κίνα φαίνεται να έχει ήδη εισχωρήσει στον πυρήνα της Ευρώπης.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

* * *

Η έρευνα που παρουσιάζουμε είναι δευτερογενής∙ βασίζεται δηλαδή σε αποδελτίωση Τύπου και συλλογή, διασταύρωση, αξιολόγηση και σύνθεση στοιχείων που έχουν ήδη δημοσιευτεί σε διεθνή μέσα, ερευνητικά ινστιτούτα, δεξαμένες σκέψεις, διεθνείς, κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς οργανισμούς κλπ.

Αν και έχουμε καταβάλλει κάθε προσπάθεια για την διασταύρωση των πληροφοριών που συμπεριλάβαμε, η ερευνητική και συντακτική ομάδα και η Athens Voice δεν φέρουν καμία ευθύνη για την ακρίβεια των στοιχείων που παρουσιάζονται. Κάθε στοιχείο συνοδεύεται ενδεικτικά από αντίστοιχες πηγές ώστε οι αναγνώστες να μπορούν, αν θέλουν, να μελετήσουν τις πληροφορίες και να κάνουν τη δική τους αξιολόγηση.

* * *

Μια έρευνα σε συνεργασία με φοιτητές δημοσιογραφίας, πολιτικής, και επικοινωνίας & ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο του Bournemouth.

Συντονισμός έρευνας και αρχισυνταξία: Ρωμανός Γεροδήμος

Συντακτική και ερευνητική ομάδα: Oliver Ferris, Martyna Ivanauskaite, Saga Oskarson Kindstrand, Rommel Hatem, Freya Griffiths, Sophie Harris, Hannah Knight

Με την υποστήριξη του Τμήματος Επικοινωνίας και Δημοσιογραφίας και του Centre for the Study of Conflict, Emotion & Social Justice στο Πανεπιστήμιο του Bournemouth.

Δειτε περισσοτερα