Κοσμος

9 Φεβρουαρίου 1907 οι Σουφραζέτες βγαίνουν στους λασπωμένους δρόμους για το δικαίωμα της ψήφου

Πώς οι Βρετανίδες έγιναν από νοικοκυρές ακτιβίστριες

A.V. Team
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Σαν σήμερα 9 Φεβρουαρίου 1907 οι γυναίκες στην Αγγλία διαδήλωσαν για το δικαίωμα ψήφου - Η συμμετοχή όλων των κοινωνικών στρωμάτων και η ιστορία πίσω από το Mud March.

Η «Mud March» («Πορεία της Λάσπης»), όπως έγινε γνωστή, ήταν μια ειρηνική διαδήλωση στο Λονδίνο στις 9 Φεβρουαρίου 1907, που οργανώθηκε από την Εθνική Ένωση Γυναικείων Σωματείων για το δικαίωμα ψήφου (NUWSS) και στην οποία περισσότερες από 3.000 γυναίκες διαδήλωσαν από το Hyde Park Corner στο Strand διεκδικώντας συμμετοχή στα κοινά. H Daily Mail τις αποκάλεσε υποτιμητικά Σουφραζέτες, αλλά τελικά ο όρος αποτέλεσε συνώνυμο της γυναικείας χειραφέτησης και διεκδίκησης πολιτικών δικαιωμάτων. 

Εκείνη την ημέρα, γυναίκες από όλες τις κοινωνικές τάξεις συμμετείχαν στη μεγαλύτερη διαδήλωση υπέρ του δικαιώματος ψήφου των γυναικών που είχε γίνει μέχρι τότε. Απέκτησε την ονομασία «Mud March» από τον καιρό της ημέρας, καθώς η αδιάκοπη δυνατή βροχή μετέτρεψε τους δρόμους σε ποτάμια λάσπης, κάτι που πάντως δεν πτόησε τις διαδηλώτριες.

Το κίνημα υπέρ του δικαιώματος ψήφου των γυναικών ήταν διχασμένο μεταξύ εκείνων που πρόκριναν τις συνταγματικές μεθόδους και εκείνων που υποστήριζαν την άμεση δράση. Το 1903, η Έμελιν Πάνκχερστ ίδρυσε την Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών (WSPU). Διοργάνωσε διαδηλώσεις, παρενόχλησε πολιτικούς και από το 1905 είδε αρκετά από τα μέλη της να φυλακίζονται, γεγονός που κέρδισε την προσοχή του Τύπου και αύξησε την υποστήριξη των γυναικών.

Για να διατηρήσουν αυτή τη δυναμική και να κερδίσουν υποστήριξη για ένα νέο νομοσχέδιο για το δικαίωμα ψήφου στη βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων, η Εθνική Ένωση Γυναικείων Σωματείων για το δικαίωμα ψήφου και άλλες ομάδες οργάνωσαν την «Πορεία της Λάσπης», η οποία συνέπεσε με το άνοιγμα του Κοινοβουλίου. Η εκδήλωση προσέλκυσε μεγάλο δημόσιο ενδιαφέρον και ευρεία συμπαθητική κάλυψη στον Τύπο, αλλά όταν το νομοσχέδιο παρουσιάστηκε τον επόμενο μήνα, συζητήθηκε στη Βουλή, χωρίς ψηφοφορία.

Ενώ η πορεία απέτυχε να προκαλέσει μια άμεση κοινοβουλευτική διαδικασία, είχε εντούτοις σημαντικό αντίκτυπο στην ευαισθητοποίηση του κοινού και στη μελλοντική τακτική του κινήματος. Μεγάλες ειρηνικές διαδηλώσεις, που δεν είχαν ποτέ επιχειρηθεί μέχρι τότε, έλαβαν χαρακτηριστικά κανονικότητας στο πλαίσιο της εκστρατείας για το δικαίωμα ψήφου.

Στις 21 Ιουνίου 1908, έως και 500.000 άνθρωποι παρακολούθησαν την Κυριακή των Γυναικών, μια συγκέντρωση στο Χάιντ Παρκ. Οι πορείες έδειξαν ότι ο αγώνας για το δικαίωμα ψήφου είχε την υποστήριξη γυναικών όλων των τάξεων, και παρά τις κοινωνικές τους διαφορές, ενώθηκαν για έναν κοινό σκοπό.

Η πορεία θα ξεκινούσε από το Hyde Park Corner και θα προχωρούσε μέσω του Piccadilly στο Exeter Hall, έναν μεγάλο χώρο συγκέντρωσης στο Strand. Μια δεύτερη υπαίθρια συγκέντρωση είχε προγραμματιστεί για την Trafalgar Square. Συνολικά, περίπου 40 οργανώσεις από όλη τη χώρα συμμετείχαν στην κινητοποίηση.

«Λάσπη, λάσπη, λάσπη»

Το πρωί της 9ης Φεβρουαρίου, μεγάλος αριθμός γυναικών συγκεντρώθηκε στο σημείο εκκίνησης της πορείας, στη γωνία του Hyde Park. Περίπου 3.000 με 4.000 γυναίκες από όλες τις ηλικίες και τα κοινωνικά στρώματα συγκεντρώθηκαν εν μέσω καταιγίδας- «λάσπη, λάσπη, λάσπη» ήταν το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της ημέρας, έγραψε η Φόσετ.

Στις διαδηλώτριες περιλαμβάνονταν η Lady Frances Balfour, κουνιάδα του Arthur Balfour, πρώην συντηρητικού πρωθυπουργού, η Rosalind Howard, κόμισσα του Carlisle, της Φιλελεύθερης Ομοσπονδίας Γυναικών, η ποιήτρια και συνδικαλίστρια Eva Gore-Booth και η βετεράνος αγωνίστρια Emily Davies. Η αριστοκρατική εκπροσώπηση της πορείας συνδυάστηκε με αριθμό επαγγελματιών γυναικών: γιατρών, δασκάλων, καλλιτεχνών.

Γύρω στις 2:30 μ.μ., η πορεία είχε σχηματίσει μια γραμμή που εκτεινόταν σε μεγάλο μήκος της Rotten Row. Ξεκίνησε υπό καταρρακτώδη βροχή με μια μπάντα χάλκινων πνευστών να ηγείται και τις Lady Frances Balfour, Millicent Fawcett και Lady Jane Strachey να βρίσκονται στην κεφαλή. Την πομπή ακολουθούσε μια φάλαγγα από άμαξες και αυτοκίνητα, πολλά από τα οποία έφεραν σημαίες με τα γράμματα "WS", ερυθρόλευκα λάβαρα και μπουκέτα με κόκκινα και λευκά λουλούδια.

Περίπου 7.000 ερυθρόλευκες ροζέτες είχαν διατεθεί για τους διαδηλωτές από την κατασκευαστική εταιρεία της Maud Arncliffe-Sennett, ηθοποιού και ηγέτιδας της London Society for Women's Suffrage και της Actresses Franchise League. Παρά τον καιρό, χιλιάδες άνθρωποι συνέρρευσαν στα πεζοδρόμια για να απολαύσουν το πρωτότυπο θέαμα «αξιοσέβαστων γυναικών να παρελαύνουν στους δρόμους», σύμφωνα με τον ιστορικό Χάρολντ Σμιθ.

Ο δημοσιογράφος του Observer κατέγραψε ότι «δεν υπήρχε σχεδόν τίποτα από τα περιπαικτικά γέλια που είχαν υποδεχτεί προηγούμενες γυναικείες διαδηλώσεις» αν και η Morning Post ανέφερε «χλευασμούς και ειρωνείες από άνδρες που είχαν τοποθετηθεί κατά μήκος της διαδρομής και φάνηκε να θεωρούν την περίσταση κατάλληλη για την επίδειξη χοντροκομμένων και χυδαίων αστείων».

Πλησιάζοντας στην πλατεία Τραφάλγκαρ, η πορεία χωρίστηκε: εκπρόσωποι από τις βόρειες βιομηχανικές πόλεις αποχώρησαν για μια υπαίθρια συνάντηση στη Στήλη του Νέλσον, ενώ η κύρια πορεία συνέχισε στο Exeter Hall για μια συνάντηση υπό την προεδρία του φιλελεύθερου πολιτικού Walter McLaren, του οποίου η σύζυγος, Eva McLaren, ήταν μία από τις ομιλήτριες. Ο Keir Hardie, ηγέτης του Εργατικού Κόμματος, είπε στη συνάντηση, υπό τα σφυρίγματα αρκετών φιλελεύθερων γυναικών στην εξέδρα, ότι αν οι γυναίκες κέρδιζαν την ψήφο, αυτό θα γινόταν χάρη στον αγώνα τους.

Και μπορεί η συγκεκριμένη πορεία να μην «χτυπήθηκε» από τις Αρχές, ωστόσο οι επόμενες που διοργανώθηκαν δεν αντιμετωπίσθηκαν με ανάλογη «αδιαφορία». Αντίθετα, όσο οι κινητοποιήσεις πύκνωναν και η φωνή των γυναικών δυνάμωνε, οι Σουφραζέτες βρίσκονταν ολοένα και περισσότερο αντιμέτωπες με άσκηση βίας εναντίον τους από αστυνομικούς και «ανήσυχους» πολίτες. Πολλές γυναίκες δέχθηκαν ακόμη και σεξουαλική βία στη διάρκεια των διαδηλώσεων, ενώ αρκετές βρέθηκαν στα κρατητήρια.

Το αποτέλεσμα ήταν να κλιμακωθεί η ένταση, καθώς μερίδα των ακτιβιστριών τάχθηκαν υπέρ πιο δραστικών μορφών αγώνα, από τα συνθήματα στους τοίχους και τη φθορά ξένης περιουσίας έως την τοποθέτηση αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών σε κυβερνητικά κτίρια. Ο ριζοσπαστιμός αυτός αντιμετωπίσθηκε με σκληρές διώξεις. Χρειάστηκε επίμονος και επίπονος αγώνας για να κατακτηθεί τελικά το δικαίωμα της ψήφου το 1928 - 21 χρόνια μετά την πρώτη διαδήλωση.

Σαν σήμερα 9 Φεβουαρίου

Γεγονότα 

1895: Ο Αμερικανός γυμναστής Ουίλιαμ Μόργκαν παρουσιάζει ένα νέο παιγνίδι, το οποίο αργότερα θα ονομαστεί volleyball.

1942: Ώρα πολέμου στις ΗΠΑ. Πηγαίνουν τα ρολόγια μια ώρα μπροστά για εξοικονόμηση ενέργειας λόγω συμμετοχής στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

1943: Λήγει η εξάμηνη μάχη στο νησί Γκουνταλκανάλ με επικράτηση των Συμμάχων επί των Ιαπώνων.

1950: Ξεκινά η επίθεση Μακάρθι κατά παντός αριστερού (έμψυχου και άψυχου) με ομιλία του στη δυτική Βιρτζίνια.

1950: Αίρεται ο στρατιωτικός νόμος που είχε επιβληθεί στη χώρα μας λόγω του Εμφυλίου.

1969: Η πρώτη δοκιμαστική πτήση του Boeing 747.

2007: Στη Γουινέα διορίζεται ο Εζέν Καμαρά πρωθυπουργός αφού προηγήθηκαν ταραχές και πολυήμερη γενική απεργία από την Αντιπολίτευση της χώρας, στις οποίες έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 50 άνθρωποι.

2018: Όπως προβλεπόταν, ο αστεροειδής 2018 CB, ο οποίος υπολογίζεται μεταξύ 15 και 40 μέτρων (50–130 πόδια) σε διάμετρο, περνά από τη Γη σε απόσταση 64.500 χιλιομέτρων (40.100 μιλίων). 

Γεννήσεις

1404: Κωνσταντίνος ΙΑ' Παλαιολόγος, ο τελευταίος Αυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

1854: Αλέτα Ενριέτε Γιάκομπς, Ολλανδή γιατρός.

1940: Τζον Μάξγουελ Κούτσι, Νοτιοαφρικανός μυθιστοριογράφος, κριτικός και μεταφραστής.

1943: Τζο Πέσι, Αμερικανός ηθοποιός.

1944: Άλις Γουόκερ, Αφρο-Αμερικανίδα συγγραφέας.

image

1945: Μία Φάροου, Αμερικανίδα ηθοποιός.

1963: Μπράιαν Γκριν, Αμερικανός φυσικός.

1979: Ζανγκ Ζιγί, Κινέζα ηθοποιός.

1980: Άγγελος Χαριστέας, Έλληνας ποδοσφαιριστής.

Θάνατοι

1709: Φραγκίσκος Λουδοβίκος του Κοντί, Γάλλος στρατηγός.

1857: Διονύσιος Σολωμός, Έλληνας ποιητής, συγγραφέας του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν».

image

1881: Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Ρώσος συγγραφέας.

1962: Γεώργιος Παπανικολάου, Έλληνας γιατρός, ερευνητής.

1972: Περικλής Βυζάντιος, Έλληνας ζωγράφος.

1996: Καίτη Ντιριντάουα, Ελληνίδα ηθοποιός και τραγουδίστρια.

2011: Μιλτιάδης Έβερτ, Έλληνας πολιτικός.