Κοσμος

Ιταλία: Το μακρύ καυτό καλοκαίρι – Οι μεγάλες διαφορές θερμοκρασίας

Μετά τον καύσωνα, καταιγίδες και πτώση της θερμοκρασίας: ο κίνδυνος τώρα είναι ισχυρές χαλαζοπτώσεις

62222-137653.jpg
A.V. Team
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Οι ασταθείς θερμοκρασίες στην Ιταλία το φετινό καλοκαίρι: Η εκτεταμένη ξηρασία, η μείωση της μέσης ετήσιας διαθεσιμότητας νερού, οι θερμοκρασίες-ρεκόρ.
© EPA/Matteo Corner

Οι ασταθείς θερμοκρασίες στην Ιταλία το φετινό καλοκαίρι: Η εκτεταμένη ξηρασία, η μείωση της μέσης ετήσιας διαθεσιμότητας νερού, οι θερμοκρασίες-ρεκόρ.

Το πιο παράξενο φαινόμενο των τελευταίων χρόνων είναι η μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας από μέρα σε μέρα: στη βόρεια Ιταλία, η θερμοκρασία έπεσε κατά 20 βαθμούς μέσα σε 48 ώρες. Οι βροχοπτώσεις έφεραν κάποια ανακούφιση αλλά δεν έχουν σημαντική επίδραση στην εκτεταμένη ξηρασία που πλήττει ολόκληρη τη χερσόνησο: για να αντισταθμιστούν οι επιπτώσεις της ξηρασίας θα χρειαστεί 10πλάσια βροχόπτωση. Πάντως, σύμφωνα με το Rainews, λόγω των έντονων θερμικών αντιθέσεων, αναμένεται χαλάζι και σφοδροί άνεμοι ιδιαίτερα στις Άλπεις, στις Προάλπεις και στα οροπέδια της βορειοανατολικής χώρας. Βροχές δεν αποκλείονται ακόμη και στα βόρεια Απέννινα: ο αφρικανικός αντικυκλώνας, που χαρακτηρίζει τη φετινή καλοκαιρινή περίοδο, παρουσιάζει εξασθένηση λόγω των ρευμάτων του Ατλαντικού που μειώνονται σε γεωγραφικό πλάτος. Αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση της αστάθειας σε μέρος της Ιταλίας και σε μείωση της αφρικανικής ζέστης.

Σύμφωνα με το EconomiaCircolare.com, η μέση ετήσια διαθεσιμότητα νερού στην Ιταλία έχει μειωθεί κατά 19% από το 1950. Αυτή η μείωση συνδέεται με την κλιματική κρίση αλλά είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθούν οι επιπτώσεις της στα επιμέρους συστατικά του υδρολογικού ισοζυγίου: οι διακυμάνσεις της διαθεσιμότητας του νερού συνδέονται επίσης με ανθρωπογενείς παράγοντες, όπως π.χ. με τη στεγανοποίηση εδαφών. Πάντως, τους τελευταίους εννέα μήνες παρατηρήθηκε μείωση  κατά 46% της βροχόπτωσης σε σύγκριση με τον εποχικό μέσο όρο. Μάλιστα, ο επικεφαλής της Πολιτικής Προστασίας, Fabrizio Curcio, εξήγησε ότι «στην Ιταλία έπεσε 40-50% λιγότερο νερό βροχής φέτος από τον μέσο όρο των τελευταίων ετών και περίπου 70% λιγότερο χιόνι. Το 2021-2022 ήταν η πιο ξηρή χρονιά των τελευταίων 30 ετών. Τα αποθέματα χιονιού στα βουνά της Λομβαρδίας, του Πιεμόντε και του Βένετο έχουν ήδη εξαντληθεί. Στα μέσα Μαΐου έλειπε στους Δολομίτες το 40% του χιονιού (-246 εκατοστά) και το 51% στις Προ-Άλπεις (-202 εκατοστά). Κι όμως,» πρόσθεσε ο Curcio, «Η χώρα μας είναι δυνητικά από τις πλουσιότερες σε νερό. Κατά μέσον όρο, οι βροχοπτώσεις ανέρχονται σε περίπου 300 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως, που είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη και στον κόσμο».

Η πραγματική διαθεσιμότητα υδατικών πόρων (δηλαδή αυτών που μπορούν πραγματικά να χρησιμοποιηθούν) είναι, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, 58 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Από αυτά, σχεδόν τα 3/4 προέρχονται από επιφανειακές πηγές, ποτάμια και λίμνες, ενώ το 28% από υπόγειους πόρους (ρηχοί υδροφόροι ορίζοντες). Aυτή η διαθεσιμότητα μειώνεται προοδευτικά και παρατηρείται γενική μείωση του ετήσιου όγκου του νερού που ρέει στη θάλασσα. Για παράδειγμα, αν συγκρίνουμε την περίοδο 2001-2019 με την προηγούμενη περίοδο 1971-2000, υπάρχει μείωση του ρυθμού ροής για τον Τίβερη κατά 15% και πάνω από 11% για τον Πάδο.

Η υψηλότερη θερμοκρασία στην Ιταλία -48,8 βαθμοί!- σημειώθηκε πέρυσι τον Αύγουστο στην πόλη Φλορίντια κοντά στις Συρακούσες. Μέχρι τότε το ρεκόρ κατείχε η Κατενανουόβα, όπου το 1999 το θερμόμετρο έδειξε 48,5 βαθμούς με το Μορεάλε και το Νουότου (πάλι στη Σικελία) να ακολουθούν με 48 βαθμούς. Φέτος, η θερμοκρασία στη Ρώμη έφτασε τους 40,8 βαθμούς - και ήταν ακόμη 29 Ιουνίου.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ