Στο Παρίσι μετέβη χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να συμμετάσχει στη σημερινή διεθνή διάσκεψη που οργανώνει η γαλλική προεδρία για τη Λιβύη.
Με τη συμμετοχή της Ελλάδας, για πρώτη φορά σε τόσο υψηλό επίπεδο, διεξάγεται σήμερα Παρασκευή στο Παρίσι η Διεθνής Διάσκεψη για τη Λιβύη.
Την πρόσκληση απηύθυνε ο ίδιος ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στον Κυριάκο Μητσοτάκη κατά την επίσκεψή του τελευταίου στο Παρίσι, στα τέλη του Σεπτέμβρη κατά την υπογραφή της ελληνογαλλικής συμφωνίας.
Οι εργασίες της είναι προγραμματισμένες να ξεκινήσουν στις 16:00 (ώρα Ελλάδος) και από το Μέγαρο Μαξίμου τονίζουν ότι η πρόσκληση του Έλληνα πρωθυπουργού να συμμετάσχει συνιστά αναγνώριση της χώρας μας ως δύναμης περιφερειακής ειρήνης και ασφάλειας. Επίσης αναγνωρίζεται ο ρόλος της Ελλάδας στην πορεία προς τη σταθεροποίηση της Λιβύης, ως ο κοντινότερος γείτονας της μαζί με την Ιταλία και τη Μάλτα.
Στην διεθνή διάσκεψη για τη Λιβύη, λοιπόν, συμμετέχουν η Γαλλία, η οποία την οργανώνει από κοινού με τη Γερμανία, η Ιταλία, η Λιβύη (έχουν προσκληθεί ο Πρόεδρος του Προεδρικού Συμβουλίου Μοχάμεντ Μένφι και ο πρωθυπουργός Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά), η Τουρκία, η Ελλάδα, η Κυπριακή Δημοκρατία, εκπρόσωποι του ΟΗΕ, οι ΗΠΑ (με την αντιπρόεδρο Καμάλα Χάρις), η Ρωσία (με τον υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ), η Αίγυπτος (με τον πρόεδρο Σίσι) και άλλοι.
Στο μενού της Διάσκεψης βρίσκονται δύο σημαντικά θέματα. Το πρώτο είναι οι εκλογές, που έχουν προγραμματιστεί για τις 24 Δεκεμβρίου 2021.Το δεύτερο είναι η αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων.
H θέση της Ελλάδας, η οποία έχει εκφραστεί από τον πρωθυπουργό σε όλες τις διεθνείς επαφές του, είναι να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα διεξαγωγής των εκλογών της 24ης Δεκεμβρίου, να εφαρμοστεί πλήρως η Συμφωνία Εκεχειρίας της 23ης Οκτωβρίου 2020 και να αποσυρθούν όλα τα ξένα στρατεύματα, οι ξένες δυνάμεις και οι μισθοφόροι από τη Λιβύη το συντομότερο δυνατόν.
Κυβερνητικές πηγές υπογραμμίζουν πως η θέση αυτή περιγράφει τις συνθήκες υπό τις οποίες η γειτονική χώρα θα πετύχει την σταθεροποίηση και την πορεία προς την ομαλότητα, χωρίς παρεμβάσεις από τρίτους.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, άλλωστε, κατά την επίσκεψή του στην Τρίπολη τον περασμένο Απρίλιο, είχε καταστήσει σαφές στους συνομιλητές του ότι η δημιουργία τετελεσμένων με παράνομες συμφωνίες –όπως το τουρκολιβυκό μνημόνιο– θα είχε συνέπειες στις σχέσεις της χώρας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Από την αρχή της ένοπλης σύγκρουσης στη Λιβύη η Γαλλία είχε ταχθεί ανοιχτά υπέρ του στρατηγού Χαφτάρ, τον οποίο στήριζαν επίσης η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αλλά και η Ρωσία. Για το Παρίσι ο Χαφτάρ ήταν ένας ιδανικός σύμμαχος στον αγώνα κατά της ισλαμιστικής τρομοκρατίας, όχι μόνο στην ίδια τη Λιβύη, αλλά και στη ζώνη του Σαχέλ, στην υποσαχάρια Αφρική. (Ως πρώην αποικιοκρατική δύναμη η Γαλλία κυριαρχούσε στη ζώνη του Σαχέλ, αλλά το καλοκαίρι του 2022 αναμένεται να τερματίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον των ισλαμιστικών οργανώσεων στην περιοχή). Επιπλέον, ο Χαφτάρ θα μπορούσε να ανταποκριθεί σε ένα μελλοντικό γαλλικό αίτημα για αξιοποίηση των κοιτασμάτων πετρελαίου στις ανατολικές επαρχίες της Λιβύης.
Πόσο εύθραυστες είναι οι ισορροπίες στη Λιβύη έδειξε και η αιφνιδιαστική απομάκρυνση της υπουργού Εξωτερικών Νάιλα Αλ Μανγκούς, η οποία κατηγορείται για «διοικητικές παραβάσεις». Λεπτομέρειες δεν έχουν γίνει γνωστές. Για την αναλύτρια Ασμά Καλίφα όλα αυτά δείχνουν ότι «βρίσκεται σε εξέλιξη ένας πόλεμος συμφερόντων ανάμεσα σε μεμονωμένα άτομα ή και οργανωμένες ομάδες με στόχο να διασφαλίσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επιρροή, αλλά και να αποδυναμώσουν πιθανούς αντιπάλους. Το ζητούμενο, σε πρώτη φάση, είναι να λάβουν θέση ενόψει των εκλογών του Δεκεμβρίου». Προβληματισμό προκαλούν τα σενάρια για πιθανή συμμετοχή στις εκλογές και του σημερινού, μεταβατικού πρωθυπουργού της Λιβύης Αμπντουλάχ Χαμίντ Ντμπέιμπα, ο οποίος υποστηρίζει τη διαμφισβητούμενη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης για την ΑΟΖ. «Στις εκλογές δεν προβλέπεται συμμετοχή ενός υπηρεσιακού πρωθυπουργού», λέει η Ασμά Καλίφα. «Μία τέτοια εξέλιξη θα παραβίαζε τα συμπεφωνημένα».
«Αποχή» από τη Γερμανία στο ΝΑΤΟ
Στο προεδρείο της διεθνούς διάσκεψης για τη Λιβύη θα βρεθεί και η απερχόμενη καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ. Παλαιότερα και η Γερμανία είχε συγκαλέσει διάσκεψη κορυφής για τη Λιβύη, ενώ στις αρχές Οκτωβρίου η Άνγκελα Μέρκελ υποδέχθηκε στο Βερολίνο τον μεταβατικό πρόεδρο της χώρας Μωχάμεντ Μίνφι, επισημαίνοντας τη σημασία των επικείμενων εκλογών, αλλά και της αποχώρησης των ξένων στρατευμάτων από τη Λιβύη.
Σε πρόσφατες δηλώσεις η απερχόμενη καγκελάριος υπενθύμισε ότι από την αρχή είχε εκφράσει επιφυλάξεις για έξωθεν επεμβάσεις στη Λιβύη. «Όταν έγινε η ψηφοφορία για τη στρατιωτική επέμβαση του ΝΑΤΟ η Γερμανία είχε δηλώσει αποχή», ανέφερε η Άνγκελα Μέρκελ. «Δέχθηκα έντονη κριτική γι αυτό την εποχή εκείνη. Αλλά ανησυχούσα γι αυτό που θα ερχόταν μετά τον Καντάφι, πίστευα ότι δεν θα ήταν καλύτερο και πράγματι φαίνεται ότι η διεθνής κοινότητα βρίσκεται μπροστά σε ένα τεράστιο πρόβλημα. Τις συνέπειες υφίστανται τώρα οι γειτονικές χώρες, ιδιαίτερα εκείνες στα νότια της Λιβύης. Κυκλοφορούν παντού όπλα και παραστρατιωτικές ομάδες και είναι εμφανής μία τάση αποσταθεροποίησης».
