Οι απάτριδες ανά τον κόσμο είναι πιθανό να αποτελέσουν πρόβλημα στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού, αφού οι χώρες δεν τους αναγνωρίζουν ως πολίτες.
Εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο δεν θα μπορούν να λάβουν περίθαλψη αν νοσήσουν από τον νέο κορωνοϊό διότι δεν έχουν εθνικότητα, ενισχύοντας την εξάπλωση της πανδημίας, προειδοποιούν οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Παράλληλα, απευθύνουν έκκληση προς τις χώρες να διασφαλίσουν ότι όλοι οι απάτριδες που βρίσκονται στο έδαφός τους θα έχουν δωρεάν ιατρική βοήθεια και ότι θα έχουν την δυνατότητα αυτοαπομόνωσης χωρίς την απειλή της σύλληψης και κράτησης.
Σύμφωνα με τις οργανώσεις αυτές, δεν έχει νόημα οι χώρες να λαμβάνουν μέτρα για να αντιμετωπίσουν την εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού μεταξύ των ανθρώπων που θεωρούν πολίτες τους, επιτρέποντάς της να εξαπλωθεί σε άλλα τμήματα του πληθυσμού. «Τα συστήματα υγείας βασίζονται όλα στην εθνικότητα. Αν είσαι άπατρις, είσαι αόρατος απέναντι στο κράτος. Αλλά δεν είσαι αόρατος απέναντι στον ιό», προειδοποιεί ο Τζόσουα Καστελίνο, εκτελεστικός διευθυντής του Minority Rights Group International.
Ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν ότι υπάρχουν περί τα 15 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο που δεν αναγνωρίζονται ως πολίτες καμίας χώρας. Συχνά ζουν στο περιθώριο της κοινωνίας, στερούμενοι θεμελιωδών δικαιωμάτων όπως η ιατρική περίθαλψη, η στέγαση και η απασχόληση. Μεγάλοι πληθυσμοί απάτριδων ζουν στην Μιανμάρ, την Ακτή του Ελεφαντοστού, την Ταϊλάνδη και την Δομινικανή Δημοκρατία.
Σύμφωνα με τον Τζόσουα Καστελίνο, το πρόβλημα μπορεί να είναι ιδιαιτέρως οξύ στην Αφρική, όπου εκατομμύρια άνθρωποι ζουν χωρίς να διαθέτουν νόμιμα έγγραφα. Η πανδημία φέρνει στην επιφάνεια την σημασία της αρχής «κανείς δεν μένει πίσω», μία υπόσχεση που δόθηκε από τους ηγέτες του κόσμου του 2015, όταν δεσμεύθηκαν να αντιμετωπίσουν την φτώχεια, την ανισότητα και άλλα παγκόσμια δεινά.
Εκατοντάδες χιλιάδες απάτριδες Ροχίνγκια, που ζουν σε υπερκορεσμένους καταυλισμούς στο Μπανγκλαντές και την Μιανμάρ, είναι σε ιδιαίτερα ευάλωτη θέση. Το Μπανγκλαντές ανέφερε το πρώτο κρούσμα κορωνοϊού την περασμένη εβδομάδα στην περιοχή του Κοξ Μπαζάρ, όπου βρίσκονται οι καταυλισμοί. Υπηρεσίες αρωγής ανησυχούν ότι ένα ξέσπασμα της πανδημίας εκεί θα είναι ανεξέλεγκτο.
Οι άνθρωποι καταλήγουν απάτριδες για ένα σύνολο ιστορικών, κοινωνικών και νομικών λόγων, στους οποίους περιλαμβάνεται η μετανάστευση, η προβληματική νομοθεσία περί υπηκοότητας και η εφαρμογή εθνοτικών διακρίσεων.
Η Μέλανι Χάνα, επικεφαλής του τμήματος για τους Απάτριδες, της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, δηλώνει ότι οι απάτριδες μπορεί να είναι απρόθυμοι να αναζητήσουν ιατρική περίθαλψη εάν νοσήσουν, φοβούμενοι ότι θα συλληφθούν.
Η Μαλαισία, με μεγάλο πληθυσμό απάτριδων και αντιμέτωπη με την μεγαλύτερη εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού στην νοτιοανατολική Ασία, ανακοίνωσε ότι οι άνθρωποι χωρίς νόμιμα έγγραφα δεν θα συλλαμβάνονται, ενώ κατήργησε ορισμένα έξοδα νοσηλείας.
Τα Ηνωμένα Εθνη επιδιώκουν και άλλες χώρες να ακολουθήσουν το παράδειγμά της. «Οι κυβερνήσεις πρέπει να τους περιλάβουν όλους, γιατί κανείς δεν είναι προστατευμένος, μέχρι να είναι όλοι είναι προστατευμένοι», λέει η Μέλανι Χάνα.
Η Ιρλανδία δημιούργησε επίσης ένα προστατευτικό τείχος ανάμεσα στις υπηρεσίες υγείας και τις υπηρεσίες μετανάστευσης κατά την διάρκεια της κρίσης, επιτρέποντας σε μετανάστες χωρίς νόμιμα έγραφα να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας χωρίς να φοβούνται ότι τα στοιχεία τους θα διαβιβασθούν στις υπηρεσίες μετανάστευσης.
