Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει προσηλωμένη στις σχέσεις καλής γειτονίας και στον σεβασμό των διεθνών συμφωνιών, δήλωσε στο Euractiv.com εκπρόσωπος της ΕΕ μετά τις εντάσεις ανάμεσα στην Αθήνα και την Άγκυρα αναφορικά με την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο.
Ο «σεβασμός των διεθνών συμφωνιών» αφορά τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, βάσει της οποίας η επέκταση αυτή μπορεί να γίνει, ενώ η αναφορά στις «σχέσεις καλής γειτονίας» αποτελεί μομφή προς τις θέσεις της Τουρκίας, η οποία θεωρεί αιτία πολέμου οποιαδήποτε επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων.
Η Τουρκία δεν έχει υπογράψει τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Η νέα διένεξη στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας προκλήθηκε από μια δήλωση του πρώην υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά, ο οποίος είπε πως η Αθήνα είναι έτοιμη να επεκτείνει τα χωρικά ύδατά της από τα 6 στα 12 μίλια.
Τα 12 ναυτικά μίλια είναι το μέγιστο όριο που επιτρέπεται από τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Η Αθήνα έχει επανειλημμένα δηλώσει πως μια τέτοια κίνηση είναι απολύτως σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο.
Η διένεξη στο Αιγαίο προκαλεί ένταση ανάμεσα στην Άγκυρα και την Αθήνα από τη δεκαετία του 1990, καθώς η επέκταση των χωρικών υδάτων της στα 12 μίλια θα έδινε στην Ελλάδα αρκετό χώρο για να εκμεταλλευθεί τους θαλάσσιους πόρους της.
Το 1995, το τουρκικό κοινοβούλιο δήλωσε πως οποιαδήποτε μονομερής ενέργεια από την Ελλάδα για την επέκταση των χωρικών υδάτων της θα αποτελέσει casus belli, αιτία πολέμου.
Για την Αθήνα, η απειλή του casus belli αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση του Χάρτη του ΟΗΕ, που τάσσεται εναντίον «της απειλής ή της χρήσης βίας κατά της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους».
Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Χαμί Ακσόι, δήλωσε πως η Άγκυρα δεν θα μπορούσε να ανεχθεί οποιοδήποτε βήμα δεν βασίζεται σε αμοιβαία συναίνεση στο Αιγαίο, ενώ επανέλαβε ότι το casus belli εξακολουθεί να ισχύει.
«Η δήλωση της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης με ημερομηνία 8 Ιουνίου 1995 περιέχει μια απαραίτητη πολιτική προειδοποίηση και εξακολουθεί σήμερα να είναι σε ισχύ», δήλωσε ο Ακσόι.
Σύμφωνα με τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, η Ελλάδα κάνει συχνά τέτοιες ανακοινώσεις για να προκαλεί ένταση ή σ' ένα «πλαίσιο λαϊκισμού».
Η Αθήνα απάντησε μέσω του εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρου Γεννηματά, ο οποίος δήλωσε πως η επέκταση των χωρικών υδάτων αποτελεί «νόμιμο και αναφαίρετο κυριαρχικό δικαίωμα της Ελλάδας βάσει του διεθνούς δικαίου».
«Η απόφαση να επεκταθούν εναπόκειται αποκλειστικά στην Ελλάδα, η οποία έχει το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά ύδατά της όποτε και όπως η ίδια κρίνει», προειδοποίησε ο κ.Γεννηματάς.
«Το δικαίωμα αυτό ισχύει απαρεγκλίτως και δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση ή υπό διαπραγμάτευση με τρίτους. Το αυτό ισχύει ασφαλώς για όλη την επικράτεια», είπε.
Η εφημερίδα «Αυγή» επικαλέσθηκε διπλωματικές πηγές σύμφωνα με τις οποίες ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος είναι τώρα και υπουργός Εξωτερικών, έχει δώσει εντολή η διαδικασία της σταδιακής επέκτασης των χωρικών υδάτων να αρχίσει από το Ιόνιο πέλαγος και να προχωρήσει με κατάθεση νομοσχεδίου στο Ελληνικό Κοινοβούλιο και όχι με προεδρικό διάταγμα, όπως είχε αναφερθεί προηγουμένως.
Στο μεταξύ, η Ουάσινγκτον επισήμανε πως η πολιτική της δεν έχει αλλάξει και κράτησε αποστάσεις.
«Η Τουρκία και η Ελλάδα έχουν από καιρό καθιερωμένους διπλωματικούς διαύλους για να αντιμετωπίζουν αυτά τα ζητήματα. Ως ζήτημα αρχής, οι ΗΠΑ υποστηρίζουν την κυριαρχία (αμφότερων των χωρών)».
9°
