«Μικρή χώρα» με «πολύ επιθετικό» λαό; Ικανή μάλιστα να προκαλέσει μια παγκόσμια σύρραξη; Το Μαυροβούνιο απάντησε σήμερα στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, υπερηφανευόμενο για τη συμβολή του «στη σταθερότητα και την ειρήνη».
Το Μαυροβούνιο, μια μικρή, τουριστική χώρα στα παράλια της Αδριατικής, εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ την άνοιξη του 2017, προς μεγάλη δυσαρέσκεια της Μόσχας και παρά τις αντιδράσεις σημαντικού ποσοστού των 600.000 κατοίκων του.
Μετά από πολύωρη σιωπή, η Ποντγκόριτσα απάντησε στην «περιγραφή» που της επιφύλαξε ο Τραμπ: ότι το Μαυροβούνιο είναι μια φιλοπόλεμη χώρα για το οποίο «δεν βλέπει το λόγο γιατί να στείλει τα παιδιά του να σκοτωθούν», μολονότι είναι σύμμαχος των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ.
Το Μαυροβούνιο, ο στρατός του οποίου αποτελείται από λιγότερους από 2.000 άνδρες, συμβάλλει «στην ειρήνη και τη σταθερότητα, όχι μόνο στην ευρωπαϊκή ήπειρο αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο», ιδίως «στο πλευρό των Αμερικανών στρατιωτών στο Αφγανιστάν», τονίζει η κυβέρνηση στην ανακοίνωση που εξέδωσε στα αγγλικά. Είναι επίσης «υπερήφανο για την ιστορία και την παράδοσή του και τη φιλειρηνική πολιτική του που το έφερε σε θέση να είναι ένα κράτος παράγοντας σταθερότητας για την περιοχή και το μοναδικό κράτος που δεν έγινε θέατρο συγκρούσεων κατά τη διάρκεια της διάλυσης της πρώην Γιουγκοσλαβίας», πρόσθεσε.
«Οικοδομούμε φιλικές σχέσεις και δεν χάσαμε ούτε μία ενώ ταυτόχρονα είμαστε ικανοί να προστατεύσουμε και να υπερασπιστούμε τα εθνικά συμφέροντά μας. Στον σημερινό κόσμο δεν έχει σημασία πόσο μεγάλος ή μικρός είσαι αλλά κατά πόσο εκτιμάς τις αξίες της ελευθερίας, της αλληλεγγύης και της δημοκρατίας», τόνισε η κυβέρνηση. Και, με βάση αυτές τις αξίες, «η φιλία και η συμμαχία μεταξύ του Μαυροβουνίου και των ΗΠΑ είναι ισχυρές και ακατάλυτες».
Οι Μαυροβούνιοι στρατιώτες, που τότε ανήκαν στον γιουγκοσλαβικό στρατό, μετείχαν στο πλευρό των Σέρβων στον πόλεμο για την ανεξαρτησία της Κροατίας (1991-5), κυρίως στην αιματηρή πολιορκία του Ντουμπρόβνικ. Όμως, σε αντίθεση με άλλες περιοχές, η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Μαυροβουνίου από τη Σερβία, το 2006, δεν οδήγησε σε πόλεμο.
Κατά τη διάρκεια των πολέμων στην πρώην Γιουγκοσλαβία η χώρα «υποδέχτηκε και προστάτευσε 120.000 ανθρώπους», υπενθυμίζει εξάλλου η κυβέρνηση του Μαυροβουνίου.
Σύμφωνα με ντόπιους αναλυτές, οι υπηρεσίες πληροφοριών του Μαυροβουνίου διατηρούν στενούς δεσμούς με τις αντίστοιχες των δυτικών χωρών. Η απόφαση για πρόσδεση της χώρας στο άρμα της Δύσης ανήκε στον Μίλο Τζουκάνοβιτς, τον ισχυρό άνδρα του Μαυροβουνίου από το 1991. Στα μέσα Απριλίου εξελέγη πρόεδρος από τον πρώτο γύρο, μια νίκη που ο ίδιος σχολίασε ότι σηματοδοτεί την έγκριση του λαού στη φιλοευρωπαϊκή και φιλοδυτική πολιτική του.
Στην Ποντγκόριτσα πάντως, οι δηλώσεις του Τραμπ έγιναν δεκτές με αρκετή δόση ειρωνείας. «Είμαστε τόσο επιθετικοί και ισχυροί που δεν καταφέραμε να αλλάξουμε κυβέρνηση μέσα σε 30 χρόνια και, ακόμη λιγότερο, να προκαλέσουμε έναν παγκόσμιο πόλεμο» είπε ο 67χρονος συνταξιούχος Στρέτεν Μάρκοβιτς. «Όταν διάβασα τη δήλωση του Τραμπ για μας νόμιζα ότι ακόμη κοιμόμουν. Αφού ξύπνησα, μου φάνηκε σαν φάρσα» σχολίασε ο Ντάρκο Μάντιτς, πωλητής παιχνιδιών, 33 ετών.
Ακόμη και οι δηλώσεις των φιλορώσων πολιτικών του Μαυροβουνίου ήταν έντονα δηκτικές. Ο Αντρίγια Μάντιτς χαιρέτισε «το σαφές μήνυμα» του Τραμπ, τον οποίο χαρακτήρισε «τον καλύτερα πληροφορημένο άνθρωπο στον πλανήτη».
«Θέλω να πιστεύω ότι ο κ. Τραμπ εξέφρασε με άσχημο τρόπο τις απόψεις του (...) Δεν μπορώ να πιστέψω ότι το Μαυροβούνιο υπήρξε θέμα συζήτησης στο Ελσίνκι», στη σύνοδο κορυφής μεταξύ του Αμερικανού προέδρου και του Ρώσου ομολόγου του, είπε από την πλευρά του ο Ράνκο Κριβόκαπιτς, πολιτικός αντίπαλος του Τζουκάνοβιτς, αν και φιλοδυτικός.
«Αν ο Τραμπ πιστεύει ότι δεν θα πρέπει να υπερασπιστεί το Μαυροβούνιο, μήπως στέλνει ένα μήνυμα ώστε κάποιος να προσπαθήσει να κάνει κάτι;», είπε ένας καθηγητής, ο Στέβο Βασίλιεβιτς, εκφράζοντας την αγωνία του για το μέλλον της χώρας του.
Ο πολιτικός αναλυτής Σεργκέι Σεκούλοβιτς έκρινε «πιθανή μια αναζωπύρωση των πολιτικών εντάσεων» αλλά «δεν υφίστανται οι συνθήκες για μια αποσταθεροποίηση» της περιοχής. Την ίδια άποψη εξέφρασε και ο Ράνκο Κριβόκαπιτς: «Το Μαυροβούνιο είναι σταθερό και τίποτα δεν αφήνει να εννοηθεί ότι αυτό θα μπορούσε να αλλάξει».
13°
