Σάλο έχει προκαλέσει στην Τουρκία και πολλά σχόλια στην Ελλάδα το κείμενο του αρθρογράφου της Hurriyet Μπουράκ Μπεκντίλ.
Στο κείμενο του αναφέρεται στην εθνικιστική ρητορική του Ερντογάν και σημειώνει μεταξύ άλλων πως η αναθεωρητική / εθνικιστική ρητορική πουλάει πολύ καλά στην ιδεολογική αγορά της Τουρκίας πουλάει πολύ στην Τουρκία αλλά τονίζει πως ο ίδιος ολόψυχα πιστεύει σε ό,τι λέει, ή ότι θα μπορούσε να μετατρέψει τη ρητορική του σε μια παράλογη δράση κάποια μέρα εάν νομίζει, σε μία στιγμή εσφαλμένου υπολογισμού, πως η Τουρκία είναι αρκετά ισχυρή ώστε να «διορθώσει τη λάθος ροή της ιστορίας».
Όμως όπως τονίζει φαρμόζοντας την ίδια λογική σε αυτό που είναι σήμερα η Τουρκία, μπορεί κανείς να οδηγηθεί σε αξιώσεις που σίγουρα δεν θα αρέσουν στον κ. Ερντογάν και τιτλοφορεί το κείμενο του ««Άρα, η Κωνσταντινούπολη είναι ελληνική;».
Διαβάστε το κείμενο του όπως ανέβηκε στο σάιτ του δημοσιογράφου Μιχάλη Ιγνατίου:
«Ορισμένοι παρατηρητές έχουν τον τελευταίο καιρό συμβουλεύσει τις ξένες κυβερνήσεις να μην ανησυχούν και πάρα πολύ για τις επιθετικές αλυτρωτικές δηλώσεις της Τουρκίας (μέσω του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν), διότι γίνονται για εσωτερική κατανάλωση και όχι για το ξένο κοινό. Λοιπόν, και ναι και όχι.
Είναι αλήθεια πως η αναθεωρητική / εθνικιστική ρητορική πουλάει πολύ καλά στην ιδεολογική αγορά της Τουρκίας (και όλο και περισσότερο και σε άλλες χώρες). Είναι, επίσης, αλήθεια, πως τα σχόλια του Ερντογάν στοχεύουν στον μέσο ψηφοφόρο – τον Τούρκο ψηφοφόρο που μπορεί να πείσει πιο εύκολα με την αλυτρωτική ρητορική του που περιλαμβάνει δηλώσεις όπως «το ένδοξο παρελθόν μας», «η μεγάλη αδικία που υπέστη το μεγάλο έθνος μας πριν από έναν αιώνα», «τι χρειάζεται για να διορθώσουμε τη λάθος ροή της ιστορίας» ή «μια μέρα θα αναβιώσουμε την αυτοκρατορία μας».
Προσθέστε σε αυτά την ρητορική «είμαστε οι πιο ευσεβείς Μουσουλμάνοι» και δε θα κερδίσετε απλά έναν ψηφοφόρο αλλά έναν αφοσιωμένο οπαδό που θα είναι προετοιμασμένος να πεθάνει ή να σκοτώσει για σας. Όμως, το γεγονός πως η κύρια ομάδα – στόχος του Ερντογάν είναι ο μέσος Τούρκος ψηφοφόρος, δεν αλλάζει το γεγονός πως ο ίδιος ολόψυχα πιστεύει σε ό,τι λέει, ή ότι θα μπορούσε να μετατρέψει τη ρητορική του σε μια παράλογη δράση κάποια μέρα εάν νομίζει, σε μία στιγμή εσφαλμένου υπολογισμού, πως η Τουρκία είναι αρκετά ισχυρή ώστε να «διορθώσει τη λάθος ροή της ιστορίας», σύμφωνα και με τα λόγια του πρώην πρωθυπουργού, Αχμέτ Νταβούτογλου.
Επιπλέον ,τροφοδοτώντας με τέτοια συνθήματα μια κοινωνία γνωστή για την ξενοφοβία της, την νοοτροπία του αυτό-απομονωτισμού και την συλλογική επιθυμία να επιστρέψει στις ημέρες της δόξας, είναι κάτι που μακροπρόθεσμα θα μπορούσε να είναι πολιτικά επικίνδυνο δεδομένου ότι οι 18άρηδες σημερινοί «στρατιώτες» του Ερντογάν είναι πολύ πιθανόν να γίνουν, σε μερικές δεκαετίες, ο Τούρκος ηγέτης – ένας άλλος και πολύ πιο άγριος Ερντογάν. Το πιο σημαντικό, η ρητορική του κου Ερντογάν δεν στερείται μόνο του απλούστερου κανόνα της λογικής, αλλά είναι επίσης ασυνεπής.
Ξεχάστε την τελευταία αλυτρωτική του ομιλία, που υποτίθεται πως η Τουρκία θα μπορούσε να είχε σήμερα 3,5-4 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα γης αντί για τα 780.000 τετραγωνικά χιλιόμετρά της. Θα μπορούσε να έχει. Αλλά δεν έχει. Γιατί, στον μυαλό των ισλαμιστών, μετράει το μέγεθος; Είναι η Τουρκία, με οποιοδήποτε αξιόπιστο διεθνές κριτήριο, μια χώρα καλύτερη ας πούμε, από την Ελβετία – η οποία εκτίνεται σε 41.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα ή στο 5% της τουρκικής γης; Στην ίδια ομιλία, ο Ερντογάν αναφέρθηκε στα ελληνικά νησιά στο Αιγαίο Πέλαγος. «Αυτά τα νησιά κάτω από την μύτη μας ήταν δικά μας» είπε.
«(Σε αυτά τα νησιά) υπάρχουν μνημεία μας, η ιστορία μας, τα τζαμιά μας…» Αυτό είναι αλήθεια. Αλλά εφαρμόζοντας την ίδια λογική σε αυτό που είναι σήμερα η Τουρκία, μπορεί κανείς να οδηγηθεί σε αξιώσεις που σίγουρα δεν θα αρέσουν στον κ. Ερντογάν. Εάν το «έχουν χώρους λατρείας, την ιστορία και τα μνημεία (από το παρελθόν)» σε χώρες του εξωτερικού θα μπορεί να δώσει σε ξένες χώρες το δικαίωμα να διεκδικούν εδάφη, τότε εμείς οι Τούρκοι θα πρέπει να μαζέψουμε τα πράγματά μας και να υπομείνουμε τις δυσκολίες ενός μακρινού ταξιδιού σε κάποια μακρινή στέπα.
Ξεχάστε τα αμέτρητα μνημειακά και ιστορικά σημάδια στα εδάφη της Ανατολίας που ανήκουν στην προ-τουρκική εποχή, σημειώστε μόνο το γεγονός πως, πρώτον η πατριαρχική μητρόπολη των Ελληνορθοδόξων στην Κωνσταντινούπολη, που οι οπαδοί του Ερντογάν με τόσο πάθος θέλουν να μετατρέψουν σε τζαμί, χτίστηκε το 537 μ.Χ. ή 816 χρόνια προτού χτιστεί το πρώτο τζαμί στην πόλη και δεύτερον, επειδή ο κος Ερντογάν μιλά συχνά για τον «στόχο 2071», συνδυάζοντάς το με το έτος 1071, που σηματοδοτεί την έλευση των Τούρκων στις περιοχές της Ανατολίας, παραδέχεται ότι υπήρχαν μη τουρκικοί πολιτισμοί, τόποι λατρείας και ιστορίας στα εδάφη που είναι σήμερα η Τουρκία.
Αυτό βέβαια, δεν σημαίνει πως αυτοί οι μη τουρκικοί πολιτισμοί έχουν σήμερα κάποια νόμιμη διεκδίκηση επί του τουρκικού εδάφους σήμερα. Όπως η οθωμανική ιστορία ή τα τζαμιά σε γειτονικές χώρες δε θα έπρεπε να δώσουν νόμιμη αξίωση στην Τουρκία να διεκδικεί αυτό που σήμερα είναι μια ξένη χώρα. Ο κ. Ερντογάν ισχυρίζεται ότι παραδίδει μαθήματα ιστορίας σε όλους. Θα πρέπει όμως πρώτα να μάθει πως η ιστορία δεν ξεκίνησε το 1071 ή το 1453».
Πατήστε εδώ για το κείμενο στα αγγλικά, όπως δημοσιέυτηκε στην Hurriyet.
13°
