Επικαιροτητα

Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι: 58 χρόνια από τη δολοφονία του

Η έκθεση Γουόρεν δεν έπεισε το κοινό ότι δολοφόνος του Αμερικανού προέδρου Τζον Κένεντι ήταν ο αντικοινωνικός θαυμαστής του Φιντέλ Κάστρο, Λι Χάρβεϊ Όσγουολντ

A.V. Team
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι: Η δολοφονία του στις 22 Νοεμβρίου 1963 και η έκθεση Γουόρεν για τον Λι Χάρβεϊ Όσγουολντ.

Η επίσημη εκδοχή, 58 χρόνια από τη δολοφονία του Τζον Κένεντι, είναι ότι ο Λι Χάρβεϊ Όσγουολντ δολοφόνησε τον Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι με δική του απόφαση και πρωτοβουλία. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές ανεπίσημες εκδοχές που πλησιάζουν την πολιτική φαντασία. Το μυστήριο είναι ίσως ο μοναδικός τρόπος για να διαφυλαχθεί ο θρύλος του JFK: η συνωμοσία προσδίδει κύρος και ανατριχίλες σε πιθανώς μια ανόητα τραγική περίσταση. Το βέβαιο είναι ότι, μια φαινομενικά συνηθισμένη μέρα του 1963, ο Όσγουολντ, ένας μοναχικός και αντικοινωνικός άνθρωπος, πάτησε τη σκανδάλη. Η έκθεση που συνέταξε, μετά από δεκάδες μαρτυρίες, πληροφορίες και συναντήσεις, η λεγόμενη «Επιτροπή Γουόρεν», δεν κατάφερε να εξιχνιάσει το έγκλημα ή μάλλον να πείσει το κοινό ότι δεν υπήρχαν αποδείξεις για συνωμοσία της CIA.

Ένας από τους σκεπτικιστές σχετικά με την επίσημη εκδοχή είναι ο δημοσιογράφος, συγγραφέας και επικεφαλής της οργάνωσης JFKfacts.org, Jefferson Morley. Επί χρόνια, ο σήμερα 63χρονος Morley αναζητούσε την αλήθεια για τη δολοφονία πίσω από τις ερμητικά κλειστές πόρτες της CIA και έχει καταθέσει αγωγή κατά της υπηρεσίας πληροφοριών. Σκοπός του ήταν να μάθει τι ήξερε η CIA για τον Λι Χάρβεϊ Όσγουολντ, ο οποίος είχε σχέσεις με την κουβανική κυβέρνηση και με τις μυστικές υπηρεσίες, ιδιαίτερα με τον Έλληνα πράκτορα Γιώργο Ιωαννίδη (1922-1990). Ο Ιωαννίδης είχε παίξει ρόλο στις αντικομμουνιστικές δραστηριότητες των Κουβανών στο Μαϊάμι –ομάδα των οποίων σχεδίαζε τη δολοφονία του Φιντέλ Κάστρο– και, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ερευνών του Morley, είχε συναντήσει τον Όσγουολντ στη Νέα Ορλεάνη. Στόχος του Ιωαννίδη ήταν να επιρρίψει τη δολοφονία του JFK σε άνθρωπο του Κάστρο και να την αποδώσει στην αμερικανο-κουβανική κρίση στον Κόλπο των Χοίρων. Ο Ιωαννίδης και γενικότερα η CIA φαίνεται ότι παρακολουθούσαν τον Όσγουολντ από το 1959 μέχρι το 1963: η CIA τηρεί στα αρχεία της περίπου 1.100 έγγραφα που σχετίζονται με τη δολοφονία και τα οποία κρατά μυστικά. Σύμφωνα με τον Morley, στις 3.000 σελίδες αυτών των εγγράφων εμφανίζονται επτά βασικά πρόσωπα που συνδέονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο με τη δολοφονία. Ένας από αυτούς είναι ο Ιωαννίδης, αλλά και τα υπόλοιπα έξι εργάζονταν στη CIA: για παράδειγμα, κάποιος Howard Hunt που εργαζόταν στα κεντρικά γραφεία της υπηρεσίας στην Ουάσιγκτον το 1963 και που, στη συνέχεια, έγινε περιβόητος: το 1972 συνελήφθη ως επικεφαλής της ομάδας που είχε εισδύσει στα γραφεία των Δημοκρατικών και είχε εγκαταστήσει συσκευές παρακολούθησης. Μόλις ο Hunt συνελήφθη για συμμετοχή στο Γουότεργκεϊτ, άρχισε να απειλεί τη CIA που τον άφησε ακάλυπτο λέγοντας ότι θα παρουσίαζε στο δικαστήριο «πολλές παράνομες υποθέσεις συνωμοσίας» στις οποίες είχε εμπλακεί. Και υπαινισσόταν ότι η CIA δεν ήταν αμέτοχη στη δολοφονία του JFK.

Η ιστορία του Όσγουολντ είναι πάνω κάτω η εξής: το 1959, σε ηλικία 20 ετών, είχε ταξιδέψει στην τότε σοβιετική Ρωσία, ενώ είχε υπηρετήσει τη θητεία στον αμερικανικό στρατό, στο Σώμα των πεζοναυτών. Στη Σοβιετική Ένωση, όπου αρχικά πήγε με τουριστική βίζα, δούλεψε σε εργοστάσιο του Μινσκ και προσπάθησε να πάρει σοβιετική υπηκοότητα. Παρέμεινε μέχρι το 1962 και στη συνέχεια, όταν επέστρεψε στις ΗΠΑ μαζί με τη Ρωσίδα σύζυγό του και το παιδί τους, άρχισε να δραστηριοποιείται σε φιλοκουβανικές ομάδες. Λίγα δευτερόλεπτα μετά τη δολοφονία του Κένεντι στο Ντάλλας του Τέξας στις 22 Νοεμβρίου 1963, ο Όσγουολντ, ο οποίος κρύβονταν επί ώρες στον 5ο όροφο ενός παρακείμενου κτιρίου από όπου φέρεται να πυροβόλησε τουλάχιστον δύο φορές, προσπάθησε να κρυφτεί σε γειτονικό κινηματογράφο. Όμως, τον είδε ένας υπάλληλος της αίθουσας και δύο αστυνομικοί –ο J. Tippit και ο Μ. ΜcDonald– έσπευσαν να τον συλλάβουν με αποτέλεσμα ο Όσγουολντ να σκοτώσει τον Tippit, ενώ ο δεύτερος αστυνομικός κατάφερε να τον ακινητοποιήσει. Στην κατοχή του Όσγουολντ βρέθηκε ένα τουφέκι τύπου Μάουζερ (7,65) και δίπλα στο όπλο τρεις άδειοι κάλυκες.

Λι Χάρβεϊ Όσγουολντ © CORBIS/Corbis via Getty Images

Στις 24 Νοεμβρίου, την ώρα της μεταφοράς του στη φυλακή την οποία κατέγραφαν τηλεοπτικά συνεργεία, ένας ιδιοκτήτης νυχτερινού κέντρου του Ντάλλας, ο Τζακ Ρούμπι, πυροβόλησε τον Όσγουολντ και τον σκότωσε. Αν και ο Ρούμπι καταδικάστηκε σε θάνατο, πέθανε στη φυλακή από καρκίνο το 1967. Η δολοφονία του Όσγουολντ θεωρήθηκε ο έσχατος τρόπος για να μην ομολογήσει ποτέ ο εκτελεστής του Κένεντι τις αληθινές του διασυνδέσεις: οι θεωρητικοί της συνωμοσίας υποστήριξαν ότι η φιλοκομμουνιστική συμπεριφορά του Όσγουολντ ήταν ένα προσεκτικά κατασκευασμένο τέχνασμα των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ να διεισδύσουν σε αριστερές ομάδες και να διεξάγουν επιχειρήσεις αντικατασκοπείας σε κομμουνιστικές χώρες. Ο ίδιος ο Όσγουολντ αρνήθηκε ότι πυροβόλησε οποιονδήποτε και δήλωσε ότι ήταν «ο αποδιοπομπαίος τράγος της υπόθεσης».

Σύμφωνα με τον Morley, η άρνηση της υπηρεσίας πληροφοριών να επιτρέψει τον αποχαρακτηρισμό των μέχρι σήμερα απόρρητων εγγράφων δείχνει ότι έχει κάτι να κρύψει – κάτι όχι σχετικό με την υποτιθέμενη «εθνική ασφάλεια», αλλά μάλλον με τον ρόλο της στα γεγονότα που οδήγησαν στη δολοφονία. Ο δημοσιογράφος έχει επαναλάβει πολλές φορές ότι ενώ η κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα έχει δώσει άδεια στην αρμόδια υπηρεσία να αποχαρακτηρίσει 175 ομάδες διαβαθμισμένων εγγράφων, η CIA αρνείται να συμμορφωθεί. Και μάλιστα χρησιμοποιεί ως δικαιολογία ότι δεν μπορεί να αποκωδικοποιήσει τα επίμαχα αρχεία γιατί δεν διαθέτει τον απαραίτητο χρόνο και τα μέσα.

Αν και πράγματι τα στοιχεία ότι ο πρόεδρος έπεσε θύμα συνωμοσίας είναι ελλιπή, η δολοφονία του φαίνεται αποτέλεσμα μιας αλυσίδας εχθρικών ενεργειών. Δεν υπάρχει πειστική εξήγηση για τον θάνατο του JFK αλλά σε μια χώρα και σε έναν κόσμο όπου η κατάχρηση εξουσίας καλύπτεται από όρκους σιωπής και παραβιάσεις του απορρήτου –προσφάτως, ο Έντουαντ Σνόουντεν έκανε σοβαρές σχετικές αποκαλύψεις– η δολοφονία του Τζον Φ. Κένεντι δημιουργεί δικαιολογημένα βαθύτερες υποψίες.

Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι © CORBIS/Corbis via Getty Images