Μετά από απουσία 14 ετών, ο Γιώργος Πανουσόπουλος επιστρέφει και πάλι πίσω από την κάμερα. Αφορμή είναι η νέα του ταινία με τίτλο «Σε αυτή τη χώρα κανείς δεν ήξερε να κλαίει», που επιχειρεί να συνδυάσει ανόμοια μεταξύ τους υλικά, όπως ο ερωτισμός και η πολιτική, αν και ο σκηνοθέτης αρνείται αυτή τη σχέση λέγοντας χαρακτηριστικά πως βαριέται αφόρητα την πολιτική, ενώ το μόνο που έχει αξία στη ζωή είναι ο έρωτας.
Η Ικαρία βαφτίστηκε Αρμενάκι και φιλοξένησε μια ιστορία που δεν κατατάσσεται εύκολα σε ένα μόνο είδος. Τι ακριβώς πραγματεύεται η ταινία σας;
Όταν άρχισα να γράφω το σενάριο το 2012 έκανα διακοπές στην Ικαρία. Διηγούμενος την ιστορία σε κάποιους φίλους ντόπιους, μου λένε αυτό που περιγράφεις είναι η δική μας ζωή. Μια ζωή ελευθερίας, χαλαρότητας και χωρίς οικονομικές έγνοιες – όσο είναι βέβαια δυνατόν κάτι τέτοιο. Ε, τότε αποφάσισα να κάνω εκεί τα γυρίσματα μιας ταινίας που θα φέρνει στην ίδια γειτονιά τον θεό Απόλλων και τον θεό Διόνυσο.
Τι εννοείτε;
Ότι σε έναν τόπο μαγικό, όπως εκείνο το νησί, αυτό που μετρά περισσότερο είναι ο έρωτας κι όχι το χρήμα. Για αυτό και εκεί συγκατοικούν αυτοί οι δύο θεοί.
Δεν σας δυσκόλεψαν τα γυρίσματα στο νησί;
Με ταλαιπώρησαν αφάνταστα. Ακόμη δεν έχω συνέλθει από τους Ικαριώτες. Έρχονταν ότι ώρα γούσταραν στα γυρίσματα. Κι αν είχαν και κανένα πανηγύρι την προηγούμενη μέρα, άσ’ τα να πάνε.
Παρότι η ταινία μιλά για τον έρωτα και την ειδυλλιακή ζωή των κατοίκων ενός απομονωμένου νησιού, στο σενάριο διακρίνουμε αναφορές στην κρίση των τελευταίων ετών.
Ο στόχος μου δεν ήταν αυτός. Και να σας πω γιατί; Βαριέμαι αφόρητα το πολιτικό σινεμά. Δεν με ενδιαφέρει καθόλου μα καθόλου.
Τι σας ενοχλεί στο πολιτικό σινεμά;
Η μιζέρια του. Ίσως μέχρι πρότινος να πούλαγε αυτό, ειδικά αν ήταν καλοφτιαγμένο όπως στις ταινίες του Αγγελόπουλου. Αλλά με τους αντιγραφείς του Αγγελόπουλου, οι ξένοι δείχνουν να ξυπνούν και καταλαβαίνουν πλέον ότι όλο αυτό είναι δήθεν. Μια γραφικότητα. Είδατε πώς έχουν μειωθεί τελευταία οι βραβεύσεις αυτών των ταινιών στο εξωτερικό;
Ούτε τις ταινίες του φίλου σας Νίκου Περάκη βλέπετε;
Του Νίκου είναι οι μόνες πολιτικές ταινίες που αξίζει να δει κανείς. Άντε και του Βούλγαρη. Η «Λούφα και παραλλαγή» είναι μοναδική. Βλέπεται και ξαναβλέπεται με άνεση. Όμως και οι άλλες ταινίες του, που επίσης είναι πολιτικές, έχουν αξία. Ξέρετε γιατί; Επειδή ο Νίκος και ξέρει από σινεμά και δεν είναι καθόλου μίζερος. Είναι κυρίως κωμικές οι ταινίες του επειδή κι ο ίδιος έχει χιούμορ. Το σινεμά του Περάκη είναι η εξαίρεση στον κανόνα των πολιτικών ταινιών.
Αν δεν κάνω λάθος είναι αρκετά πολιτικοποιημένος ο Περάκης. Όταν μιλάτε μαζί δεν πηγαίνει ποτέ η κουβέντα στην πολιτική;
Ναι, φυσικά και πηγαίνει.
Δεν μπορώ εγώ να κάνω καριέρα πάνω στην ήττα της Αριστεράς. Θα μπορούσα, αλλά το βρίσκω τρομερά ανήθικο.
Πάντως προσωπικά θεωρώ πως και η ταινία σας «Σε αυτή τη χώρα κανείς δεν ήξερε να κλαίει» είναι αρκετά πολιτική.
Εντάξει, έχει μια πολιτική χροιά αλλά εμένα δεν με ενδιαφέρει αυτό. Και να σας πω και κάτι άλλο; Δεν μπορώ εγώ να κάνω καριέρα πάνω στην ήττα της Αριστεράς. Θα μπορούσα, αλλά το βρίσκω τρομερά ανήθικο.
Το γνωρίζετε, βέβαια, ότι την Ικαρία που κάνατε τα γυρίσματα της ταινίας σας την λένε το «Κόκκινο νησί».
Ναι, δυστυχώς. Αλλά τι να κάνουμε. Έχει και τα αρνητικά του το νησί.
Ας μιλήσουμε λίγο για τους νέους έλληνες κινηματογραφιστές. Παρακολουθείτε το νέο weird Greek cinema, όπως έχει χαρακτηριστεί στο εξωτερικό; Τι θετικά ή αρνητικά εντοπίζετε σε αυτό;
Δυστυχώς οι περισσότεροι από αυτούς δεν ξέρουν τι ακριβώς θέλουν να κάνουν και βρίσκονται κάτω από την αυτιστική ομπρέλα του Αγγελόπουλου. Με εξαίρεση τον Γιώργο Λάνθιμο και τον Γιάννη Οικονομίδη, που γνωρίζουν το κινηματογραφικό μέσο και κάνουν κανονικό σινεμά, οι περισσότεροι –όχι όλοι, αλλά κάποιοι που έχω δει τις ταινίες τους επειδή είχαν διακρίσεις από φεστιβάλ του εξωτερικού– δεν ξέρουν πού πάν’ τα τέσσερα. Θεωρούν ότι με το να βρίζουν τους πάντες κάτι κάνουν. Ναι, αν θες, βρίσε ό,τι δεν γουστάρεις, αλλά να έχεις πρόταση, να ξέρεις πώς γίνεται αυτό. Αυτό που κάνουν δεν είναι σινεμά, είναι μαλακίες.
Έχετε αγωνία για την πορεία που θα έχει η ταινία στις αίθουσες;
Όχι. Από εδώ και πέρα ξεκινάει η δική μου απουσία και αδιαφορία σε σχέση με το φιλμ. Μέχρι και το μιξάζ, αγωνιώ, παλεύω, προσπαθώ να κάνω όσο καλύτερα μπορώ τις ταινίες μου. Μετά παύει να μου ανήκει και ανήκει σε άλλους. Στον διανομέα, σε εσάς τους κριτικούς, στο κοινό. Ειλικρινά σας το λέω. Δεν έχω καμιά αγωνία για το πώς θα πάει η ταινία στις αίθουσες. Πιο πολύ με νοιάζουν οι κριτικές.
Τις διαβάζετε όλες; Και τις αρνητικές και τις θετικές;
Ναι, όλες. Μη σας πω ότι περισσότερο με ενδιαφέρουν οι αρνητικές για να δω τα λάθη που έκανα, ενώ τις καλές τις βαριέμαι. Η κριτική είναι ωφέλιμη, όταν είναι αρνητική. Αλλά τις καλοπροαίρετες αρνητικές κριτικές θέλω. Όχι τις εμπαθείς, σαν εκείνες που είχαν γραφτεί τότε για το «Μ’ αγαπάς» το οποίο χαρακτήριζαν πορνό.
Είχαν γραφτεί τέτοια σχόλια για το «Μ’ αγαπάς»;
Βέβαια, αν ανατρέξετε στις κριτικές της εποχής θα τις βρείτε. Κι από «μεγάλους» κριτικούς που γράφουν ακόμα. Και να σας πω εδώ ότι το συγκεκριμένο φιλμ μου είναι το μόνο που δεν το βαριέμαι και το απολαμβάνω κάθε φορά που το ξαναβλέπω. Για την ακρίβεια είναι το μόνο μου φιλμ που μπορώ να ξαναδώ.
Ιnfo
• H ταινία «Σε αυτή τη χώρα κανείς δεν ήξερε να κλαίει» του Γιώργου Πανουσόπουλου κυκλοφορεί στις αίθουσες στις 20 Σεπτεμβρίου σε διανομή Feelgood Entertainment.
• Οι Νύχτες Πρεμιέρας φέτος κάνουν αφιέρωμα στον Γιώργο Πανουσόπουλο με προβολή όλων του των ταινιών.
12°
