Tip of the day

Ποιοι ήταν οι πρώτοι δρόμοι που φωτίστηκαν στην Αθήνα;

Από τα λαδοφάναρα που έσβηναν με τον αέρα στα φανάρια γκαζιού

Νατάσσα Καρυστινού
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η Αιόλου, η Ερμού και η Παλαιά Αγορά ήταν οι πρώτες περιοχές που φωτίστηκαν στην Αθήνα 

Μπορείτε να φανταστείτε την Αθήνα στα χρόνια μετά την απελευθέρωση, όταν ο πληθυσμός της δεν ξεπερνούσε ακόμη τους 30.000 κατοίκους; Παντού χωματόδρομοι, πέτρες στους δρόμους, σκόνη. Υποδομές δεν υπήρχαν, ούτε βεβαίως και δημόσιος φωτισμός. Με το που έπεφτε η νύχτα στην πόλη απλωνόταν ένα τεράστιο σκοτάδι και οι διαβάτες θα έπρεπε να περπατούν με φαναράκια για να βλέπουν μπροστά τους. Κι αυτό αν ήταν αρκετά τολμηροί!

Το 1836 η δημοτική αρχή αποφάσισε ότι κάτι θα έπρεπε να γίνει και έτσι αποφάσισε την εγκατάσταση κάποιων δεκάδων λαδοφάναρων, λιγότερων από 100, στα πιο κεντρικά σημεία της πόλης, όπως στην Αιόλου, στην Ερμού, στην Παλαιά Αγορά. Υπάλληλοι του δήμοι φρόντιζαν καθημερινά το άναμμα και το σβήσιμο των λαδοφάναρων, υπήρχε όμως ένα πρόβλημα: αν φυσούσε δυνατά έσβηναν και η πόλη τυλιγόταν και πάλι στο σκότος. Να τι έγραφε η εφημερίδα «Αθηνά» στις 6 Ιουνίου 1936: «Το φως των φαναριών είναι πολύ αδύνατον και απέχουν τόσο αναμεταξύ των, ώστε καταντούν σχεδόν περιττά».

Για να δοθεί μια πιο ουσιαστική λύση χρειάστηκε να περάσουν περισσότερα από 20 χρόνια, με τη δημιουργία ενός εργοστασίου παραγωγής φωταερίου, που θα εξασφάλιζε φωτισμό για δημόσια χρήση - το γνωστό εργοστάσιο φωταερίου στο Γκάζι, στη συμβολή της Πειραιώς με την Ιερά Οδό.

Στο μεταξύ, μαζί με τα λαδοφάναρα είχαν εγκατασταθεί και φανάρια πετρελαίου, που έσβηναν πιο δύσκολα και λίγα χρόνια αργότερα προστέθηκαν και φανάρια γκαζιού. Ήδη στις αρχές του 1870 τα φανάρια αερίου στην Αθήνα ξεπερνούσαν τα 600 και, επιτέλους, οι Αθηναίοι είχαν δει φως!