Η «Σιωπή» του Γρηγόρη Λιακόπουλου στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν - Υπόγειο

Ποια είναι τα όρια ανάμεσα στην πραγματικότητα και στην αναπαράστασή της; Ποιοι είναι οι μηχανισμοί, γλωσσικοί, ψυχολογικοί και πολιτισμικοί, που δημιουργούν, συντηρούν και επικοινωνούν τα ζωτικά ψέματα που είναι απαραίτητα για τη διατήρηση κάθε ανθρώπινης κοινωνίας;

Δύο γυναίκες, ηθοποιοί που αναλώνονται σε προχειροδουλειές, συγκατοικούν εδώ και χρόνια σε ένα μικρό διαμέρισμα. Πλέον επικοινωνούν κωδικοποιημένα, ελλειπτικά, έμμεσα. Οι καθημερινές συζητήσεις και οι τυπικές κουβέντες έχουν πλέον αντικατασταθεί από την αδιάκοπη αναπαραγωγή σκηνών από κινηματογραφικές ταινίες. Η αναπαράσταση της ζωής έχει υποκαταστήσει την ίδια τη ζωή. Όταν όμως η μία προσπαθήσει να απεγκλωβιστεί από τη συνθήκη αυτή, θα αναγκαστεί να επανεφεύρει κάθε κώδικα επικοινωνίας που γνωρίζει, μαζί και τον εαυτό της.

Υπάρχει κάτι βαθιά υπαρξιακό στην εργασία του ηθοποιού. Το παιχνίδι, μια διαδικασία χωρίς κανένα σκοπό πέρα από τον ίδιο τον εαυτό της, είναι μια διακοπή της πραγματικότητας και της καθημερινότητας, μια αναστολή των υφιστάμενων κοινωνικών σχέσεων – ιεραρχικών, εργασιακών, προσωπικών. Είναι μια αναδιανομή των ρόλων, προς όφελος μια αυτόνομης αισθητικής εμπειρίας. Όμως οι τρόποι και οι κανόνες του κάθε παιχνιδιού δεν είναι αγνοί, δεν υφίστανται από μόνοι τους. Επηρεάζονται και καθορίζονται από τα πολιτισμικά προϊόντα που καταναλώνουμε, από τις εικόνες και τις αφηγήσεις με τις οποίες έχουμε μεγαλώσει και γαλουχηθεί.

Μπορούμε να φανταστούμε ένα ηλιοβασίλεμα, χωρίς να έρθει στο μυαλό μας ένας κόκκινος ήλιος που δύει στο βάθος μιας ερήμου – στην οποία δεν έχουμε βέβαια ποτέ βρεθεί; Μπορούμε να αναπαραστήσουμε μια σχέση ανάμεσα σε ανθρώπους, χωρίς να αναπαράγουμε το σενάριο μιας χολιγουντιανής ταινίας; Αν ακόμα και η διαδικασία του παιχνιδιού δεν είναι παρά αναπαραγωγή αναπαραστάσεων της πολιτισμικής βιομηχανίας, τότε πότε είναι τελικά ο άνθρωπος ελεύθερος; Και πότε είναι ο εαυτός του;