Στη χώρα των μαγικών πλασμάτων

Υπάρχει μια άγρια πλευρά στη χαρά κάθε μικρού παιδιού, μια λάμψη από τη μη εξημερωμένη φύση μας, αυτή που εγκαταλείπουμε όταν μεγαλώνουμε, που γυαλίζει στα μάτια του όταν παίζει. Μοιάζει να είναι πιο κοντά στην πλευρά των ζώων, των ενστίκτων, της αλήθειας. Πιο κοντά στην πραγματική μας φύση. Σ’ αυτό το μαγικό, αλλά θαμμένο βαθιά κόσμο θέλει να μας ταξιδέψει ο Σπάικ Τζόουνζ μέσα από μια τρικυμία σε μια σκοτεινή θάλασσα, που θα μας βγάλει σε μια αφιλόξενη παράξενη ακτή. Εκεί δηλαδή που θα βρεθεί ο πεντάχρονος Μαξ, όταν μετά από έναν καυγά με τη μητέρα του θα φύγει τρέχοντας από το σπίτι και θα διασχίσει το πάρκο που μοιάζει με δάσος, για να ανακαλύψει στο κέντρο του όχι μια λίμνη με πάπιες αλλά έναν άγριο ωκεανό. Στο τέλος του θα βρει μια άλλη μεριά, χωρίς κανόνες και μαμάδες, χωρίς τα πρέπει και την αμετακίνητη λογική, έναν κόσμο που τον κατοικούν τεράστια χνουδωτά κι όμως απειλητικά πλάσματα. Όπως κι ο Μαξ έτσι κι εκείνα αφήνουν τα συναισθήματα και τις αισθήσεις τους να τους δείξουν το δρόμο, όπως κι εκείνος οδηγούνται συχνά σε αδιέξοδο. Έτσι, με την άφιξή του θα τον χρίσουν βασιλιά τους και θα τρέξουν, θα γελάσουν, θα κουλουριαστούν μαζί του σαν μια μπάλα, θα χτίσουν ένα κάστρο με μια χαρά ξέφρενη που όμως είναι σίγουρο πως κάποτε θα στερέψει. Το βιβλίο του Μόρις Σέντακ πάνω στο οποίο βασίστηκε το σενάριο του φιλμ, γραμμένο για παιδιά, έχει λιγοστές λέξεις και μερικές υπέροχες εικόνες. Η ταινία του Τζόουνζ τις μεταφέρει στην οθόνη πιστά, αλλά όχι δουλικά, τις μεταμορφώνει σε αληθινή τέχνη και βρίσκει τα λόγια που χρειάζεται για να κάνει την ταινία του κατανοητή σε όλους τους ενήλικες που έχουν μάθει να δίνουν μεγαλύτερη σημασία στις λέξεις παρά στις εικόνες. Το φιλμ, αντίθετα από το βιβλίο, δεν απευθύνεται πρωταρχικά σε παιδιά, ακόμη κι αν εκείνα μπορούν ίσως να το απολαύσουν περισσότερο – αν όχι να το κατανοήσουν καλύτερα. Αυτά μπορούν να καταλάβουν τη μέθη τού να ουρλιάζεις δίχως λόγο, την εκρηκτική χαρά της αταξίας, τη σημασία που μπορεί να έχει για σένα κάτι που σε όλους τους άλλους μοιάζει κουτό ή άχρηστο. Αυτά τα Πλάσματα συλλαμβάνουν ακέραιη την ουσία της παιδικής ηλικίας και μας τη θυμίζουν δίχως να χρειάζονται ζαχαρωμένες φόρμουλες ή φροϊδικές αναλύσεις για να το κάνουν. Ο Τζόουνζ και οι ξεχωριστοί συνεργάτες του κατασκευάζουν την εικόνα και την αλήθεια ενός κόσμου που, αν και φανταστικός, μας είναι γνώριμος και κατορθώνουν να του προσδώσουν μια δύναμη που, σαν τη βαρύτητα, πολύ απλά δεν μπορείς να νικήσεις (ή δεν μπορείς να νικήσεις για πολύ) και που σε τραβά με την αλήθεια της εκεί που κρύβεται το δικό σου wild thing. Αυτό που μπορεί να πιστεύεις ότι άφησες πίσω, αλλά που στην πραγματικότητα κουβαλάς για πάντα εντός σου…

• ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Σπάικ Τζόουνζ
• ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μαξ Ρέκορντς, Κάθριν Κίνερ και οι φωνές των Τζέιμς Γκαντολφίνι, Πολ Ντάνο, Κάθριν Ο’ Χάρα, Λόριν Αμπρόουζ