Μελαγχολία

Είναι το τέλος του κόσμου και ο Λαρς Φον Τρίερ αισθάνεται μια χαρά! Ίσως όχι απαραίτητα και οι θεατές της «Μελαγχολίας», μιας «εσωτερικής» ταινίας καταστροφής που σε βυθίζει σε ένα υπνωτικό ταξίδι προς το τίποτα, το μηδέν, το σκοτάδι. Κι αντίθετα από μια συνηθισμένη disaster movie, στην ταινία του Τρίερ κανείς δεν προσπαθεί να σωθεί, κανείς δεν δοκιμάζει να ξεφύγει, ίσως γιατί, όπως και οι θεατές του Τρίερ, γνωρίζουν πως η ελπίδα πεθαίνει πρώτη. Με φόντο ένα μεγαλοαστικό γάμο σε μια εξοχική έπαυλη, όπου όλα εκτός από τις σχέσεις της οικογένειας δείχνουν άψογα, ο Τρίερ ενορχηστρώνει μια συμφωνία απογοήτευσης, τελολογίας  και (γιατί όχι;) μελαγχολίας, με δόλωμα μια ιδέα βγαλμένη από ταινία επιστημονικής φαντασίας, κι έξτρα συστατικό τη χρήση ειδικών εφέ με τρόπο που δεν έχετε ξαναδεί. Το φιλμ μάλιστα ξεκινά με αυτά, νεκρά πουλιά που πέφτουν από τον ουρανό, η Κίρστεν Ντανστ να πλέει στα νούφαρα φορώντας το νυφικό της, ένα άλογο γκρεμίζεται στο έδαφος, ο πλανήτης «Μελαγχολία» συγκρούεται με τη Γη. Ακόμη κι όσοι διατηρούσαν έστω και την υποψία της σωτηρίας την τελευταία στιγμή, το νιώθουν, αυτές είναι οι τελευταίες ώρες της ανθρωπότητας. Το ερώτημα είναι τι κάνεις σ’ αυτές. Οι ήρωες, ή καλύτερα οι ηρωίδες του Τρίερ, γιατί από ένα σημείο και μετά το φιλμ ζουμάρει σχεδόν αποκλειστικά στις δυο αδελφές Ντανστ και  Γκενσμπούργκ, δοκιμάζουν να βρουν την τσακισμένη ισορροπία τους, να διορθώσουν τα λάθη της ασθένειας που ονομάζεται οικογένεια, να συμφιλιωθούν. Μεταξύ τους και με το τέλος. Για τα δεδομένα του Τρίερ, η «Μελαγχολία» είναι μια μάλλον χαμηλότονη ταινία, ο ίδιος φοβάται ότι είναι «υπερβολικά συμβατική», αν δεχτούμε ότι μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο, αλλά όπως και να τη χαρακτηρίσεις είναι ένα φιλμ ήσυχο, βραδυφλεγές, ακόμη κι αν το τέλος συνοδεύεται από ένα σαρωτικό μουσικό κρεσέντο. Μπορεί να μην είναι από τις δουλειές του που προκαλούν, διχάζουν, εξοργίζουν (σε σχέση με τον πρόσφατο «Αντίχριστο» μοιάζει με ταινία της Disney), αλλά δεν παύει να ιντριγκάρει, να προκαλεί τη σκέψη και το θαυμασμό για ένα δημιουργό που δεν γνωρίζει άλλα όρια εκτός από αυτά που θέτει ο ίδιος στον εαυτό του.

• ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Λαρς Φον Τρίερ
• ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κίρστεν Ντανστ, Σαρλότ Γκεσνμπούργκ, Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ, Κίφερ Σάδερλαντ