Μετα-oμπρέλες

Θεματικός άξονας της έκθεσης «Μετα-oμπρέλες» είναι η ιδέα της αποδόμησης της ομπρέλας. Συγκεκριμένα θα παρουσιαστεί μια σειρά από κατασκευές φτιαγμένες από αλπακά, ανοξείδωτη σίτα, ξύλο, μεταλλικές κλωστές και πήλινες κωνικές μύτες, μια σειρά από σχέδια σε μελάνι που λειτουργούν συμπληρωματικά στην κατανόηση των κατασκευών καθώς και μια ηχητική εγκατάσταση που εντάσσεται οργανικά στο έργο.

Σύμφωνα με τον ιστορικό τέχνης και επιμελητή Χριστόφορο Μαρίνο, ο οποίος υπογράφει το κείμενο της έκθεσης:

Αν και πηγάζουν από την ομπρέλα, οι κατασκευές της Βαρβάρας Σπυρούλη δεν προστατεύουν από τη βροχή και τον ήλιο. Είναι αποδομημένες και διαπερατές. Θυμίζουν τις φανταστικές δημιουργίες ενός οραματιστή αρχιτέκτονα. Θα έλεγες μάλιστα ότι τα έργα αυτά φτιάχτηκαν για να δεξιώνονται τις ακτίνες του ηλίου και τις σταγόνες της βροχής. Πρόκειται για ασυνήθιστα παρασόλια, μη χρηστικά αλεξήλια ή αλεξιβρόχια. Το αρχαίο ρήμα «αλέξω» (απομακρύνω, εμποδίζω, απωθώ, προστατεύομαι) αποδίδει εύστοχα τον πολύσημο χαρακτήρα των νέων έργων της Σπυρούλη.

Άμυνα σημαίνει και προστασία. Η ομπρέλα δεν είναι ένα παθητικό, μονοδιάστατο αντικείμενο. Αποτελεί εργαλείο, όπλο, ένα όμορφο «πράγμα» με συμβολικές προεκτάσεις, το οποίο έχει και αισθητική υπόσταση. Όπως απέδειξε ο Γιώργος Ζογγολόπουλος, μια ομπρέλα -ή μια σύνθεση από ομπρέλες- είναι ικανή να προσφέρει τέρψη και οπτική απόλαυση. Διότι μια ομπρέλα είναι πρώτα και κύρια ένα (φορητό) γλυπτό, πλήρως ενταγμένο στην καθημερινότητά μας.

Η Βαρβάρα Σπυρούλη εμπνέεται από τη δουλειά του Ζογγολόπουλου. Αλλά σε αντίθεση με τη γλυπτική του, που διατηρεί τα δομικά χαρακτηριστικά της ομπρέλας, οι κατασκευές της δεν παραπέμπουν ευθέως σε ομπρέλες. Είναι αρκετά παραμορφωμένες και ασύμμετρες ώστε να είναι αναγνωρίσιμες. Επιπλέον, παραμορφώνονται εύκολα, είναι εύθραυστα και εύπλαστα έργα (εύθραυστα λόγω της ευπλαστότητάς τους).

Η πλαστικότητα αποτελεί βασικό τους γνώρισμα. Φτιαγμένες από αλπακά, ανοξείδωτη σίτα, ξύλο, μεταλλικές κλωστές και πήλινες κωνικές μύτες που καλύπτουν τις αιχμηρές απολήξεις, μοιάζουν με εκκεντρικά αρχιτεκτονήματα ή περίτεχνα γλυπτικά κοσμήματα. Η διαδικασία της κατασκευής τους είναι χρονοβόρα και επίπονη. Οι συγκολλήσεις απαιτούν σταθερό χέρι και καθαρό μυαλό. Υπάρχει ένας κρυφός ρυθμός στο κόλλημα αυτών των γραμμών που δεν πρέπει να διαταραχτεί. Πρόκειται για μια λεπτή διεργασία η οποία δεν γίνεται εύκολα αντιληπτή. Και είναι ακριβώς αυτός ο αδιόρατος ρυθμός που εξασφαλίζει μια εννοιολογική και μορφολογική ισορροπία ανάμεσα στο εσωτερικό και το εξωτερικό, ανάμεσα στο κενό και το πλήρες.

Σύνθεση ήχου: Γαβριήλ Φαριλέκας