Pandora Papers: Απόρρητα οικονομικά αρχεία έλαβε η Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνητικών Δημοσιογράφων αποκαλύπτουν τον τρόπο που οι ολιγάρχες κρύβουν τον πλούτο τους
Οι τραπεζικές συναλλαγές, συνολικού ύψους άνω των 700 εκατομμυρίων δολαρίων, θεωρήθηκαν αρκετά ύποπτες για τους αξιωματούχους της Bank of New York Mellon που σήμαναν το «καμπανάκι» του κινδύνου στο υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ. Οι δε οι προσπάθειές τους να εντοπίσουν τις εταιρείες που καταγράφονταν στα τραπεζικά εμβάσματα ήταν, σε ορισμένες περιπτώσεις, θεαματικά λανθασμένες, με μια αναφορά να συνδέει -χωρίς στοιχεία- ένα έμβασμα 100 εκατομμυρίων δολαρίων σε έναν Βρετανό έμπορο που «ειδικεύεται στην πώληση φρούτων και λαχανικών».
Στην πραγματικότητα, τα μεταφερόμενα κεφάλαια ήταν μέρος μιας τεράστιας υπεράκτιας αυτοκρατορίας που σχετίζεται με τον Ρώσο δισεκατομμυριούχο Σουλεϊμάν Κερίμοφ, πολιτικό σύμμαχο του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και μέλος της ρωσικής άνω βουλής, εκπροσωπώντας την πατρίδα του το Νταγκεστάν.
Σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους ο Κερίμοφ απέκτησε μερίδια εταιρειών και πλούτισε με τη βοήθεια δανείων δισεκατομμυρίων δολαρίων από τράπεζες που υποστηρίζονταν από το Κρεμλίνο.
Η ικανότητα ενός άγνωστου να δανειστεί τόσο τεράστια ποσά έδωσε αφορμή για εικασίες μεταξύ ειδικών της Ρωσίας και δυτικών αξιωματούχων σχετικά με τις διασυνδέσεις του Κρεμλίνου. Αυτή η υποψία έγινε περισσότερο εμφανής το 2016 όταν αναφέρθηκε ότι εταιρείες που συνδέονται με τον Κερίμοφ είχαν πληρώσει 200 εκατομμύρια δολάρια σε υπεράκτιες εταιρείες που συνδέονται με τον Σερκέι Ρολντούγκιν, έναν τσελίστα και παλιό φίλο του Πούτιν.
Στην τελευταία ένδειξη της στενής σχέσης του Κερίμοφ με τον Πούτιν, ήταν ότι βρισκόταν μεταξύ των επιχειρηματιών που κλήθηκαν για συνάντηση με τον Ρώσο πρόεδρο την ημέρα που οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας ξεκίνησαν την εισβολή στην Ουκρανία.
Ο ίδιος βρέθηκε για πρώτη φορά στη λίστα των αμερικανών κυρώσεων το 2018, ενώ η Βρετανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση ακολούθησαν το παράδειγμα των ΗΠΑ μόλις τον περασμένο μήνα ως μέρος των αντιποίνων της Δύσης για την εισβολή στην Ουκρανία.
Ο Κερίμοφ βρίσκεται στη λίστα με τα ονόματα πάνω από 4.000 Ρώσων, οι οποίοι έχουν εμφανιστεί στα μυστικά οικονομικά αρχεία – γνωστά και ως αρχεία finCEN – που έλαβε η ICIJ τα τελευταία χρόνια. Ανάμεσά τους και τα Pandora Papers, που αποτέλεσαν τη βάση για μια σειρά ερευνών.
Η σύνδεσή του με αυτές τις συναλλαγές -πριν από σχεδόν μια δεκαετία- μπορεί να καταγραφεί μόνο κάποιων λεπτομερειών σε απόρρητα οικονομικά αρχεία που έλαβε η Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνητικών Δημοσιογράφων (ICIJ) και κοινοποιήθηκαν στην Washington Post.
Τα καινούργια στοιχεία στα Pandora Papers περιλαμβάνουν 800 επιπλέον Ρώσους ολιγάρχες, τραπεζίτες και πολιτικούς και προέρχονται από την Alpha Consulting Ltd., μία από τις «14 εταιρείες «συμβούλων offshore» της έρευνας. Ανάμεσά τους βρίσκεται ένας πρώην υπουργός Επικοινωνιών του Πούτιν, ένας υψηλόβαθμος περιφερειακός πολιτικός ηγέτης, ένας (φυλακισμένος πλέον) ειδικός στα κρυπτονομίσματα και ένας ολιγάρχης. Ειδική κατηγορία αποτελούν οκτώ τραπεζίτες από τις πέντε μεγαλύτερες τράπεζες της Ρωσίας (Sberbank, Alfa Bank, VTB, Gazprombank και VEB). Κάποιες από τις πιο ενδιαφέρουσες περιπτώσεις Ρώσων που χρησιμοποιούν offshore εταιρείες για αν κρύψουν τις δραστηριότητές τους από τον νόμο ή τις φορολογικές αρχές είναι (πέραν του Κερίμοφ):
Ένας εξ' αυτών είναι ο Αλεξέι Μορντάσοφ, ο οποίος πρόσφατα ανακηρύχθηκε από το περιοδικό Forbes ως ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ρωσίας, πούλησε τις περισσότερες από τις μετοχές του σε έναν από τους μεγαλύτερους ομίλους ταξιδιών της Ευρώπης. Σε μια εταιρεία κέλυφος στις Βρετανικές Παρθένους Νήσους, θωρακίζοντας 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια από τις ευρωπαϊκές κυρώσεις.
Ο 56χρονος Μορντάσοφ, είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος της Severstal, ενός όμιλου χαλυβουργίας και διαφημίζει τη χρήση των υλικών υψηλής αντοχής που παράγει στα ρωσικά τεθωρακισμένα οχήματα.
Λεονίντ Ράιμαν: Απόφοιτος του σημερινού Κρατικού Πανεπιστημίου Τηλεπικοινωνιών της Αγίας Πετρούπολης, εργάστηκε ως μηχανικός και αργότερα είχε ανώτερες θέσεις στο σημερινό τηλεφωνικό δίκτυο της πόλης της Αγίας Πετρούπολης. Διορίστηκε υπουργός Πληροφοριών και Επικοινωνιών της Ρωσικής Ομοσπονδίας το 1999, προτού υπηρετήσει ως σύμβουλος του προέδρου Πούτιν. Το 2006, μια ελβετική επιτροπή διαιτησίας διαπίστωσε ότι ο Ράιμαν είχε χρησιμοποιήσει ένα offshore αμοιβαίο κεφάλαιο ως βιτρίνα για να ελέγχει μεγάλα συμφέροντα στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών της Ρωσίας ενώ ήταν υπουργός Επικοινωνιών.
Αλεξάντερ Βίνικ: Ρώσος ειδικός υπολογιστών. Διαχειριζόταν ένα ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων γνωστό ως BTC-e, το οποίο κατάσχεσαν οι αρχές των ΗΠΑ όταν -με διεθνές ένταλμα- συνελήφθη στην Ελλάδα το 2017. Αργότερα εκδόθηκε στη Γαλλία, όπου καταδικάστηκε σε φυλάκιση 5 ετών για ξέπλυμα χρήματος Αφού εκτίσει την ποινή, ενδεχομένως θα εκδοθεί στις ΗΠΑ.
16°
