Το Τριεθνές που ήξερα παιδί ήταν αυτό πάνω από τα Δίκαια. Δεν θυμάμαι πια αν επιτρεπόταν να πάει κανείς ως εκεί, μέχρι τις Καστανιές φτάσαμε μόνο. Στο δρόμο ο πατέρας μου έδειχνε εντελώς συνηθισμένα λοφάκια και υψώματα και εξηγούσε τι δεν έβλεπε το μάτι, “πολυβολείο”, “θέση διοίκησης”, “αποθήκη πυρομαχικών”. Τις Καστανιές τις θυμάμαι ως ένα πολύ υποβλητικό μέρος, θυμάμαι το ποτάμι που χωρίζει τις δύο χώρες, τη γέφυρα που τις ενώνει να κόβεται στη μέση από το no man's land και πάνοπλους τους δυο σκοπούς να πηγαινοέρχονται αγέλαστοι και να φυλάνε(;) τις πατρίδες τους.
Χρόνια από τότε, ζω σε μια χώρα που είναι η ίδια ένα μεγάλο τριεθνές. Και περιέχει το πιο διάσημο τριεθνές του κόσμου, το Σένγκεν. Στις 14 Ιουνίου έκλεισαν 25 χρόνια από την υπογραφή της πρώτης ομώνυμης συμφωνίας. Ο Χώρος Σένγκεν σήμερα απλώνεται σε 25 χώρες που δεν είναι καν όλες τους μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επιτρέπει σε 400 εκατομμύρια πολίτες να κυκλοφορούν ελεύθερα σε αυτόν χωρίς ελέγχους. Ένα τέταρτο του αιώνα πριν βέβαια, το Σένγκεν ήταν απλά ένα χωριό με λιγότερους από χίλιους κατοίκους στις όχθες του Μοζέλα και η Συμφωνία του Σένγκεν αφορούσε ένα πράσινο κυκλικό σήμα στο παρμπρίζ του αυτοκινήτου που, αν είχες πινακίδες Γαλλίας, Γερμανίας, Βελγίου, Ολλανδίας ή Λουξεμβούργου, σήμαινε ότι δεν είχες να δηλώσεις τίποτε στο τελωνείο.
Όλα άρχισαν στην αρχή της δεκαετίας του 80, στις όχθες ενός άλλου ποταμού της Ευρώπης, του Ρήνου, όταν η Γαλλία και η Γερμανία κατήργησαν τους τελωνειακούς ελέγχους μεταξύ Στρασβούργου και Κελ. Το πράγμα δούλεψε και οι τρεις χώρες της Μπενελούξ πρότειναν στους δυο μεγάλους γείτονές τους Διακυβερνητική Διάσκεψη με θέμα την διεύρυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας. Οι Υπουργοί Εξωτερικών, προφανώς μη πιστεύοντας στην επιτυχία του εγχειρήματος, απέφυγαν να εμφανιστούν και έστειλαν τους υφυπουργούς τους στην διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες υπό τη προεδρία της χώρας που εκείνη την εποχή ασκούσε τη προεδρία της Μπενελούξ. Όταν η διάσκεψη κατέληξε εύκολα σε συμφωνία, το Λουξεμβούργο διάλεξε να διοργανώσει την τελετή υπογραφής στο πολύ συμβολικό Dräi-Länner-Eck, το Τριεθνές. Μια που το τριεθνές βρίσκεται πάνω στο νερό, στη μέση του Μοζέλα, χρειάστηκαν να επιβιβαστούν σε πλοίο, το “Πριγκήπισσα Μαρί-Αστρίντ”, το οποίο, παρά το επιβλητικό του όνομα, δεν ήταν παρά ένα μικρό, ασήμαντο ποταμόπλοιο που συνέδεε τα χωριά που βρέχονται από το ποτάμι.
Από τότε βέβαια, έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι. Το Σένγκεν έχει ξεπεράσει τους χίλιους κατοίκους, οι 5 χώρες της συμφωνίας έχουν γίνει 25 και το Μαρί-Αστρίντ που συνδέει τα χωριά είναι πια το ολοκαίνουργιο (αν και όχι πολύ μεγαλύτερο) πέμπτο πλοίο του ιδίου ονόματος (το ιστορικό πλοίο του 85 ήταν το τρίτο).
Μόνο τα ποτάμια και τα τριεθνή έχουν μείνει τα ίδια.
23°
