Η φιλόδοξη συμφωνία στη Γενεύη, μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας για την καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της Συρίας ανοίγει το δρόμο για τις αμέσως επόμενες εντατικές διπλωματικές διαπραγματεύσεις, που πρέπει να οδηγήσουν σε ένα ψήφισμα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών το οποίο δεν θα αποκλείει πιθανή χρήση βίας κατά του συριακού καθεστώτος. Η συμφωνία που ανακοινώθηκε από τους επικεφαλής της αμερικανικής και της ρωσικής διπλωματίας, Τζον Κέρι και Σεργκέι Λαβρόφ, θέτει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Με αυτό ορίζεται ότι η Δαμασκός έχει στη διάθεσή της μια εβδομάδα για να υποβάλει τον κατάλογο των χημικών όπλων της τα οποία πρέπει να καταστραφούν έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2014.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία συμφώνησαν να εργαστούν για την καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της Συρίας, το συντομότερο δυνατό. Η Συρία πρέπει να υποβάλει μέσα σε μια εβδομάδα έναν πλήρη κατάλογο των χημικών όπλων της», δήλωσε ο Τζον Κέρι κατά την τελική συνέντευξη τύπου μαζί με τον Ρώσο ομόλογό του. Ο ίδιος σημείωσε ότι οι επιθεωρητές θα μεταβούν στην περιοχή για να ελέγξουν τη διαδικασία «το αργότερο το Νοέμβριο» και ότι ο στόχος της συμφωνίας είναι τα χημικά όπλα να «έχουν καταστραφεί στα μέσα του 2014».
Επιπλέον, η διαδικασία της συμφωνίας στη Γενεύη θα πρέπει να καθοριστεί με ένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο θα ανοίγει την πόρτα για πιθανές κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης βίας σε περίπτωση αποτυχίας του συριακού καθεστώτος να ολοκληρώσει τις δεσμεύσεις του. Αλλά αυτό το συγκεκριμένο σημείο εξακολουθεί να «περιβάλλεται» από διπλωματικές ασάφειες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες πιστεύουν ότι υπάρχουν τουλάχιστον 45 σημεία που σχετίζονται με το πρόγραμμα χημικών όπλων στη Συρία και συμφώνησαν με τη Ρωσία να εκτιμήσουν το χημικό απόθεμα σε 1.000 τόνους, ανέφερε Αμερικανός αξιωματούχος.
Η έκθεση του ΟΗΕ που αναμένεται τη Δευτέρα θα επισυνάπτει στοιχεία για τη χρήση των χημικών όπλων στη Συρία, αλλά καθώς δεν ήταν εντολή προς τους επιθεωρητές, δεν θα καθορίζει ποιος είναι υπεύθυνος για την φονική επίθεση.
Οι συζητήσεις θα συνεχισθούν τις επόμενες ημέρες ενώ την Κυριακή, ο Τζον Κέρι αναμένεται στην Ιερουσαλήμ, όπου θα συναντηθεί με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου πριν μεταβεί στο Παρίσι. Εκεί θα συναντηθεί τη Δευτέρα με τον Βρετανό ομόλογό του Ουίλιαμ Χέιγκ και τον Γάλλο ΥΠΕΞ Λοράν Φαμπιούς, όπου σε ένα γεύμα εργασίας θα βρεθεί στο επίκεντρο το σχέδιο ψηφίσματος που προτείνεται από τη Γαλλία στον ΟΗΕ σχετικά με τη Συρία. Κίνα, Ρωσία, Ηνωμένες Πολιτείες, Βρετανία και Γαλλία είναι τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που τώρα καλούνται να υπερψηφίσουν τη συμφωνία στη Γενεύη.
Στη Νέα Υόρκη, τα Ηνωμένα Έθνη συμφώνησαν επισήμως με την αίτησή για τη συμμετοχή της Συρίας στη Σύμβαση του 1993 για την απαγόρευση των χημικών όπλων, δήλωσε ένας εκπρόσωπος του διεθνούς οργανισμού. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν «χαιρέτισε» την ιδιότητα του μέλους που λαμβάνει η Συρία.
Το Ιράν, το οποίο υποστηρίζει σθεναρά τον πρόεδρο Άσαντ, από την πλευρά του, σημειώνει ότι μετά τη συμφωνία της Γενεύης, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν καμία «δικαιολογία» για να χτυπήσουν τη Συρία.
ΡΩΣΙΑ
Ο Σεργκέι Λαβρόφ επαίνεσε από τη πλευρά του την εξαιρετική συζήτηση και ανέφερε ότι ο στόχος που τέθηκε από τους αρχηγούς των κρατών της Ρωσίας και των ΗΠΑ να θέσουν υπό έλεγχο το συριακό χημικό οπλοστάσιο «έχει επιτευχθεί». Αλλά αφήνοντας έναν υπαινιγμό ότι η Ρωσία θα μπορούσε να στηρίξει στο μέλλον χρήση βίας σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Συρίας με τη συμφωνία, προειδοποίησε ότι η Μόσχα θα ελέγχει διεξοδικά όλες τις εκθέσεις που ενοχοποιούν την κυβέρνηση της Συρίας. «Υπάρχουν τόσα πολλά ψέματα και παραποιήσεις σε αυτή την περίπτωση, που θα πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί», δήλωσε ο Ρώσος υπουργός.
Αλλά την ίδια στιγμή οι προειδοποιήσεις προς τη Δαμασκό έχουν πολλαπλασιαστεί. Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, αναγνωρίζοντας ότι έγινε «ένα σημαντικό βήμα», εξέφρασε την ελπίδα ότι ο πρόεδρος της Συρίας «θα ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις του» σημειώνοντας όμως ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να είναι έτοιμες για δράσει» εάν η διπλωματία αποτύχει.
Στο εσωτερικό της αμερικανικής πολιτικής σκηνής δύο σημαίνοντες Αμερικανοί γερουσιαστές ο Τζον Μακέιν της Αριζόνα και ο Λίντσεϊ Γκράχαμ της Νότιας Καρολίνα, χαρακτήρισαν ολέθρια τη Συμφωνία της Γενεύης. Σε κοινή τους δήλωση, οι Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές που έχουν κάνει «έκκληση» για μαζικές επιθέσεις εναντίον της Δαμασκού, αναφέρουν ότι η συμφωνία για τα χημικά όπλα «δεν κάνει τίποτα για να λύσει το πραγματικό πρόβλημα στη Συρία, που είναι ο εμφύλιος πόλεμος και οι σοβαρές περιφερειακές επιπτώσεις ενώ θα δώσει στον Άσαντ μήνες για να «καθυστερήσει και να εξαπατήσει. Απαιτεί μια εκούσια αναστολή της δυσπιστίας το να δει κανείς αυτή τη συμφωνία ως οτιδήποτε άλλο εκτός από την αρχή ενός διπλωματικού αδιεξόδου, και η κυβέρνηση Ομπάμα οδηγείται σε αυτό από τον Μπασάρ Άσαντ και τον Βλαντίμιρ Πούτιν», ανέφεραν οι δύο γερουσιαστές.
ΚΙΝΑ
Η Κίνα «χαιρετίζει τη συμφωνία» της Γενεύης μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας για τα συριακά χημικά όπλα, δήλωσε σήμερα ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Ουάνγκ Γι στη διάρκεια συνάντησης που είχε στο Πεκίνο με τον γάλλο ομόλογό του Λοράν Φαμπιούς.
Τα τελευταία τουλάχιστον δύο χρόνια η Κίνα, όπως και η Ρωσία, αντιτάχθηκε στις διεθνείς εκκλήσεις για την αύξηση των πιέσεων επί του καθεστώτος Ασαντ, ασκώντας το δικαίωμα της αρνησικυρίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
ΓΑΛΛΙΑ
Από την πλευρά του ο Λοράν Φαμπιούς, ο οποίος έφθασε νωρίτερα σήμερα στο Πεκίνο, υπενθύμισε ότι η συμφωνία συνιστά «σημαντική πρόοδο». «Υπάρχουν ορισμένες διατάξεις που πρέπει να εξεταστούν στη βάση αυτής της συμφωνίας-πλαίσιο, πρέπει να υπάρξει πρόοδος», επισήμανε.
Ωστόσο «η Γαλλία θα λάβει υπόψη την έκθεση των επιθεωρητών του ΟΗΕ που δημοσιοποιείται τη Δευτέρα για τη σφαγή στη Δαμασκό για να λάβει τη θέση της» επί της συμφωνίας αυτής, είχε δηλώσει χθες ο Γάλλος υπουργός.
Ο Φαμπιούς και οι ομόλογοί του των ΗΠΑ Τζον Κέρι και της Βρετανίας Ουίλιαμ Χέιγκ θα συνεδριάσουν τη Δευτέρα στο Παρίσι για να συζητήσουν όρους της συμφωνίας και τις προϋποθέσεις για την εφαρμογή της. Ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας θα μεταβεί την Τρίτη στη Μόσχα για να συναντήσει τον Ρώσο ομόλογό του πριν επιστρέψει την ίδια ημέρα στη Γαλλία.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Άντερς Φο Ράσμουσεν χαιρέτισε το Σάββατο τη συμφωνία και κάλεσε τη Δαμασκό να την τηρήσει «χωρίς επιφυλάξεις».
«Χαίρομαι για τη συμφωνία που συνήφθη σήμερα ανάμεσα στον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Τζον Κέρι και τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ για την καταστροφή των συριακών χημικών όπλων», ανέφερε ο Ράσμουσεν.
«Πρόκειται για έναν σημαντικό σταθμό προκειμένου να διασφαλιστεί η γρήγορη, ασφαλής και επαληθεύσιμη καταστροφή των αποθεμάτων χημικών όπλων της Συρίας», πρόσθεσε, προτού υπογραμμίσει πως «είναι αναγκαίο η Συρία να τηρήσει πλήρως και χωρίς επιφυλάξεις» αυτή τη συμφωνία.
«Η συμφωνία αναμένεται να δώσει νέα ορμή σε μια πολιτική λύση προκειμένου να τερματιστεί η φρικτή αιματοχυσία στη Συρία», κατέληξε ο Ράσμουσεν.
18°
