Ο Γιώργος Καθάριος βρίσκει μια όαση στην παγωμένη έρημο κτιρίων των Βρυξελλών.
Το quartier européen στις Βρυξέλλες είναι μια έρημος γραφείων. Με την εξαίρεση ελάχιστων οάσεων, όπως τα τρία πάρκα Marguerite, Ambiorix, και Marie-Louise, γύρω από τα οποία έχουν διασωθεί αρκετά κτίρια art nouveau, και τις πλατείες Jourdan και Luxembourg, όπου η τιμημένη εξπατριά πίνει τις μπύρες της, το μεγαλύτερο μέρος της «γειτονιάς» αυτής καλύπτεται από 3,5 εκατομμύρια τ.μ. γραφείων, με τα μισά από αυτά να καταλαμβάνονται από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένα από τα πιο μεγαλόπνοα σχέδια της Περιφέρειας των Βρυξελλών από κοινού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι η ανάπλαση της περιοχής, με σκοπό να αυξηθούν οι κοινόχρηστοι και πράσινοι χώροι, να αντικατασταθούν τα ακαλαίσθητα γκρίζα κουτιά γραφείων με κτίρια υψηλών περιβαλλοντικών προδιαγραφών αλλά και αρχιτεκτονικής αξίας, ούτως ώστε να αποκτήσει η περιοχή τη δική της συμβολική ταυτότητα και να επιστρέψει σε αυτήν η ζωή και μετά το γραφείο. Τον σχετικό διαγωνισμό κέρδισε τον Μάρτιο του 2009 γαλλοβελγική κοινοπραξία υπό τον γάλλο αρχιτέκτονα Christian de Portzamparc και η αναμόρφωση θα επικεντρωθεί στην ραχοκοκαλιά αυτής της διοικητικής ερήμου, τη λεωφόρο Loi, μονίμως πηγμένη το πρωί και μονίμως άδεια τα βράδια.
Κάποιοι όμως δεν μπορούν να περιμένουν μέχρι το 2025, οπότε αναμένεται να ολοκληρωθεί η πολεοδομική ανάπλαση της περιοχής. Έτσι, η οργάνωση "Ethical Property Europe" από κοινού με την κοινοπραξία 11 βελγικών ΜΚΟ "Maison du Développement Durable" αγόρασαν 2 κτίρια στην καρδιά του Matongé ή Μικρού Κονγκό, εκεί δηλαδή όπου έχουν εγκατασταθεί οι περισσότεροι Κονγκολέζοι και αφρικανοί μετανάστες στις Βρυξέλλες. Ανακαίνισαν ολοκληρωτικά τα δύο κτίρια, με βάση οικολογικά και ενεργειακά κριτήρια, και εγένετο Mundo-B, το πρώτο οικολογικό κέντρο γραφείων της πόλης. Το κόστος της ανακαίνισης ήταν 8 εκατ. ευρώ και συγχρηματοδοτήθηκε από την Περιφέρεια των Βρυξελλών.
Είχα διαβάσει τον Δεκέμβρη στην εβδομαδιαία ευρωεφημερίδα European Voice για το Mundo-B αλλά η αφορμή να το επισκεφτώ ήταν η προβολή της εξαιρετικής ταινίας “Dirt!” για το...χώμα. Ο φίλος Σταμάτης, περιβαλλοντολόγος στην οργάνωση ECOS αλλά και εκπαιδευτής καταδύσεων στον ελεύθερό του χρόνο, είχε την καλοσύνη να με ξεναγήσει στο κτίριο, όπου στεγάζονται περιβαλλοντικές οργανώσεις καθώς και άλλες που ασχολούνται με την αειφόρο ανάπτυξη, την εταιρική κοινωνική ευθύνη, τη διαφάνεια, το fair trade κτλ. Το κτίριο έχει φωτοβολταϊκά πάνελ στην οροφή, κήπο με λιμνούλα και δοχεία κομπόστ, αλλά και εστιατόριο-καφέ με βιολογικά προϊόντα, το οποίο μάλιστα έχει αρχίσει να προσελκύει και αρκετούς επισκέπτες. Επίσης, φιλοξενεί εκθέσεις φωτογραφίας και έργων τέχνης από σκουπίδια, διοργανώνονται συναυλίες, ενώ στην είσοδό του οι ένοικοι συλλέγουν για ανακύκλωση χαρτί, φελλούς, λάμπες, ρούχα, ακόμη και συσκευασίες και αβγοθήκες για τους συνεργαζόμενους καλλιτέχνες. Το Mundo-B είναι ανοικτό και φιλόξενο αλλά ταυτόχρονα θέτει αρκετά αυστηρά κριτήρια για το ποιες οργανώσεις μπορούν να στεγαστούν στο κτίριο. Η κοινοπραξία σκοπεύει να ανοίξει προσεχώς το Mundo-N στη Namur, αλλά και αντίστοιχα κτίρια στη Γάνδη και το Παρίσι.
Μετά την ταινία και την ξενάγηση, είπα να γυρίσω σπίτι με τα πόδια, διασχίζοντας τα 2μιση χιλιόμετρα της παγωμένης ερήμου. Μπορεί να μην έκανα και δα κανένα σπουδαίο καλό στο περιβάλλον, αλλά σίγουρα έκανα καλό στην μπάκα μου.
19°
