Catnip: Οι χημικές ουσίες του βοτάνου που φέρνει ευφορία στις γάτες - Πώς δρα ως εντομοαπωθητικό
Αν πατήσετε «catnip» στο Youtube θα δείτε χαριτωμένες γάτες να κάνουν φούρλες, να τρίβονται στο πάτωμα, στα έπιπλα, να παίζουν με μανία η μία με την άλλη και να κοπανούν τα πόδια τους. Όσοι από εσάς έχετε γάτα στο σπίτι, ξέρετε ότι αυτή η συμπεριφορά είναι συνηθισμένη όταν τους έχετε δώσει (και) λίγο catnip, ένα βότανο - «κλειδί» για την ευφορία του ζώου.
Σύμφωνα με το Science, νέα μελέτη δείχνει ότι το catnip ενεργοποιεί τα συστήματα οπιοειδών των γατών, όπως η ηρωίνη και η μορφίνη στους ανθρώπους, ενώ το τα προστατεύει από τα τσιμπήματα των κουνουπιών. «Αυτή η μελέτη ουσιαστικά αποκάλυψε ένα νέο πιθανό εντομοαπωθητικό», σημείωσε βιολόγος του Πανεπιστημίου Emory Jacobus de Roode.
Το Catnip (Nepeta cataria) και το ασημένιο αμπέλι (Actinidia polygama) περιέχουν χημικές ενώσεις που ονομάζονται ιριδοειδή που προστατεύουν τα φυτά από τις αφίδες.
Η ομάδα του βιολόγου του Πανεπιστημίου Iwate, Masao Miyazaki, ασχολήθηκε επί πέντε χρόνια με τα φυτά και τις χημικές που υπάρχουν στα φύλλά τους. πέρασε 5 χρόνια εκτελώντας διαφορετικά πειράματα χρησιμοποιώντας τα φυτά και τα χημικά τους.
Η ομάδα του εντόπισε μια χημική ουσία της ασημένιας αμπέλου που ονομάζεται νεπαταλακτόνη (δραστική ουσία του μαγιοβότανου) και δεν είχε αποδειχθεί ότι επηρεάζει τις γάτες μέχρι αυτή τη μελέτη. Στη συνέχεια, έβαλαν νεπαταλακτόνη σε χάρτινα σακουλάκια και τα παρουσίασαν, μαζί με σακουλάκια που περιέχουν μόνο αλατούχο ουσία, σε 25 κατοικίδια γάτες για να εκτιμήσουν την απόκρισή τους. Τα περισσότερα από τα ζώα έδειξαν ενδιαφέρον μόνο για τους σάκους με νεπαταλακτόλη.
Για να βεβαιωθούν ότι αυτό ήταν το αντικείμενο της έλξης των αιλουροειδών, επανέλαβαν το πείραμα με 30 άγριες γάτες. Μικρές και μεγάλες έτριψαν το κεφάλι και το σώμα τους στην ουσία για περίπου 10 λεπτά. Σε πείραμα που έγινε με σκύλους και ποντικούς φάνηκε ότι δεν υπήρξε καμία ανταπόκριση από μέρους τους. Στη συνέχεια, οι ερευνητές μέτρησαν τις β-ενδορφίνες - μία από τις ορμόνες που ανακουφίζει φυσικά τον πόνο και προκαλεί ευχαρίστηση ενεργοποιώντας το σύστημα οπιοειδών του σώματος - στην κυκλοφορία του αίματος πέντε γατών 5 λεπτά πριν και μετά την έκθεση. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα επίπεδα αυτής της «ορμόνης ευτυχίας» αυξήθηκαν σημαντικά μετά την έκθεση σε νεπαταλακτόνη.
Σύμφωνα με το Science, οι επιστήμονες θέλησαν να καταγράψουν και την εντομοαπωθητική δράση της ουσίας. Έτσι, έβαλα νεπαταλακτόνη στα κεφάλι γατών και τις έβαλαν σε θαλάμους γεμάτους κουνούπια, προκειμένου να μετρήσουν πόσες τελικά θα προσγειωθούν στα κεφάλια τους. Η διαδικασία δεν ήταν εύκολη, αφού το ακινητοποιήσεις τις γάτες ενώ γύρω τους υπάρχουν τόσα κουνούπια δεν θεωρείται και η πιο ομαλή πρακτική.
Η ομάδα του καθηγητή έχει ήδη κατοχυρώσει την ευρεσιτεχνία εντομοαπωθητικού με βάση την νεπαταλακτόνη.
