Η φιλοζωία δεν είναι χόμπι, είναι στάση ζωής και πολιτική θέση. Η ζωή χωρίς ζώα είναι ελλειμματική για κάθε άνθρωπο, όπου και αν ζει. Όσα περισσότερα γνωρίζουμε, όσο περισσότερο ζούμε και λειτουργούμε μαζί τους, τόσο πιο κοντά ερχόμαστε στην ίδια μας τη φύση. Μια παγκόσμια μέρα για τα ζώα δεν προσφέρει τίποτα εκτός από αριθμούς και πληροφορίες που οι περισσότεροι ξεχνάμε – αν όχι την επόμενη μέρα, μετά από μικρό χρονικό διάστημα.
Προτείνουμε τέσσερα βιβλία και 6 ντοκιμαντέρ ώστε να κατανοήσουμε τα σύγχρονα προβλήματα και τις θέσεις της βιοηθικής, να αντιληφθούμε τι οφείλουμε να πράττουμε ως φιλόζωοι και να γνωρίσουμε κάποιες διαστάσεις της νοημοσύνης που διαθέτουν αλλά και του πόνου που βιώνουν από τη στάση μας.
Βιβλία
Φιλόζωος ή Μισάνθρωπος
Συγγραφέας: Γιώργος Φραντζεσκάκης. Εκδ. Μελάνι.
Το βιβλίο αποτελεί συλλογή κειμένων που έχει γράψει ο δημοσιογράφος Γιώργος Φραντζεσκάκης για το «Κ» της Καθημερινής και πρόκειται για ό,τι πιο σημαντικό έχει γραφτεί στα ελληνικά για τη ζωή με τους σκύλους. Ό,τι χρειάζεται να γνωρίζετε αν είστε ιδιοκτήτης σκύλου, βρίσκεται μέσα στις σελίδες του. Αναμφίβολα θα σας κάνει να αναθεωρήσετε πολλά κλισέ και θα σας βοηθήσει να ζήσετε καλύτερα με τον σκύλο σας. Δεν λείπουν και οι τοποθετήσεις σε θέματα ηθικής.
Συγγραφείς: Peter Singer, Tom Regan, Lori Gruen, Josephine Donovan
Εκδ. Αντιγόνη Κέντρο Πληροφόρησης
Η εμπροσθοφυλακή της Αμερικής σε θέματα βιοηθικής, οικολογίας και πολιτικής, σε ένα βιβλίο. Καθένας από τους τρεις φιλοσόφους – με εξαίρεση την Lori Gruen που γράφει μια κριτική εισαγωγή – εκπροσωπεί μια σημαντική τάση της ηθικής για τα ζώα. Ο Singer τον ωφελιμισμό, ο Regan τη θεωρία των δικαιωμάτων, ενώ η οικοφεμινίστρια Donovan τη σκοπιά των ηθικών συναισθημάτων. Οι φιλοσοφικές συγκρούσεις μεταξύ των τριών είναι το κερασάκι σε αυτή τη θρεπτική, φιλοσοφική τούρτα.
Πριν από μισό αιώνα όσα γνωρίζαμε σχετικά με τους λύκους ήταν τρομακτικά και σχεδόν γελοία. Το βιβλίο αυτό ξεκαθάρισε το τοπίο αφού αφορά την πραγματική ιστορία του Μόατ, που έζησε για μεγάλο χρονικό διάστημα δίπλα σε μια οικογένεια λύκων. Σύντομα κατάλαβε ότι δεν πρόκειται για τα τέρατα, που ένα κράτος αξίζει να δαπανά ιλιγγιώδη ποσά για να τα σκοτώσει. Πρόκειται για μια υπέροχη καταγραφή που μας φέρνει πιο κοντά στο πραγματικό πρόσωπο της οικολογίας.
Το βιβλίο της ολικής άγνοιας για τον κόσμο των ζώων
Συγγραφείς: John Lloyd, John Mitchinson. Εικονογράφηση:Ted Dewan. Εκδ. Πατάκη
Ήδη από την εισαγωγή, ο γνωστός ηθοποιός Stephen Fry δίνει το στίγμα αυτού του βιβλίου: χιούμορ και γνώση. Οι δύο συγγραφείς έχουν βάλει τα δυνατά τους και ασχολούνται με 100 ζώα, γνωστά και μη, δίνοντάς μας εντυπωσιακές πληροφορίες για τις συνήθειες και τις ιδιαιτερότητές τους. Όμως το highlight του βιβλίου είναι τα εξαιρετικά σκίτσα του Ted Dewan που αναλύουν με ξεχωριστή απλότητα την φυσιολογία τους είδους. Μια προσεγμένη έκδοση για αναγνώστες κάθε ηλικίας.
Πρόκειται για το περιβόητο πείραμα που ξεκίνησε στα μέσα του ’70 με σκοπό να αποδείξει πως αν ένας χιμπατζής μεγαλώσει με ανθρώπους από τη γέννησή του, θα καταφέρει να μιλήσει. Ο Nim είναι το πειραματόζωο, η ζωή του αντίστοιχη ενός παιδιού και όσα ακολουθούν είναι αποκαλυπτικά τόσο για τη φύση του Nim όσο και των ανθρώπων. Μια από τις περιπτώσεις όπου δίνονται τόσο ξεκάθαρα το μεγαλείο αλλά και η αλαζονεία του ανθρώπου.
Divine Pig
Σκηνοθέτης: Hans Dortmans
Ο Dorus είναι γουρούνι που ζει μια ευτυχισμένη ζωή σε μια μικρή πόλη της Ολλανδίας. Η οικογένεια που τον συντηρεί, τον προσέχει όσο μπορεί, τα παιδιά παίζουν μαζί του και ο Dorus βολτάρει στην παραλία. Όμως δεν τον αγαπούν όλοι καθώς τον ακολουθεί το κλισέ του βρώμικου αλλά και νόστιμου ζώου. Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ για τα διλήμματα της φιλοζωίας και την κρεατοφαγία. Θα την γλιτώσει τελικά ο Dorus ή θα γίνει παϊδάκια και λουκάνικα;
The Cove
Σκηνοθεσία: Louie Psihoyos
Αυτό το ντοκιμαντέρ κατάφερε να αλλάξει μέχρι και νόμους στην Ιαπωνία, ενώ ο εξοπλισμός που χρησιμοποιήθηκε και κατασκευάστηκε για τις ανάγκες της καταγραφής είναι επιπέδου James Bond και βάλε. Η παραδοσιακή συνήθεια της μαζικής σφαγής δελφινιών σε μια μικρή πόλη της Ιαπωνίας δεν είχε καταγραφεί ποτέ. Ο Louie Psihoyos και μια ομάδα ακτιβιστών τα κατάφερε, σώζοντας παράλληλα τους μαθητές της χώρας από τον υδράργυρο που περιέχει το κρέας του δελφινιού.
The natural history of the chicken
Σκηνοθεσία: Mark Lewis
Ναι, αυτό το ντοκιμαντέρ ασχολείται με τις κότες. Το ζώο που όλος ο πλανήτης καταναλώνει περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο στο μικροσκόπιο. Βλέποντάς το μαθαίνεις όλη την ιστορία του, τις διάφορες ράτσες, τη ζωή του ως κατοικίδιο αλλά και τις εξωφρενικές συνθήκες της μαζικής εκτροφής του, λόγω της οποίας κινδυνεύει και η ζωή μας. Δείτε ακόμα πώς μια γυναίκα από τη Φλόριντα που πλένει και χτενίζει την κότα της την παίρνει μαζί στα ψώνια ενώ πάνε και μαζί για μπάνιο!
Δείτε το ντοκιμαντέρ
Blackfish
Σκηνοθεσία: Gabriela Cowperthwaite
Η ανθρώπινη βαρβαρότητα μετριέται σε κυβικά μέτρα νερού, μέσα στα οποία ζούσε ο Tilikum, μια φάλαινα δολοφόνος φυλακισμένη στις εγκαταστάσεις της Sea World. To ντοκιμαντέρ ταρακούνησε για τα καλά την εταιρεία που για δεκαετίες κρατούσε αιχμάλωτες όρκες μέσα σε δεξαμενές. Ένα από τα πιο έξυπνα υδρόβια θηλαστικά του πλανήτη σκότωσε ανθρώπους και έγινε θύμα για μερικά εισιτήρια που τελικά φαίνεται ότι πολλοί αγόρασαν και πολλοί ήταν διατεθειμένοι να αγοράσουν. Λιγό καιρό μετά την προβολή, η Sea World άρχισε να μπαίνει στη διαδικασία να εγκαταλείψει το πρόγραμμα αιχμαλωσίας και εκμετάλλευσης των συγκεκριμένων ζώων.
Racing Extiction
Σκηνοθεσία: Louie Psihoyos
O Λούι Ψυχογιός επέστρεψε και η απήχηση του The Cove έκανε το νέο του ντοκιμαντέρ να έχει ακόμα μεγαλύτερη δύναμη. Παρακαλουθούμε το λαθρεμπόριο μελών καρχαριοειδών και την πορεία εξαφάνισης πολλών ειδών που κάνουν τη Γη πλούσια και πανέμορφη. Μερικοί από τους πιο σημαντικούς επιστήμονες, όπως η συγκλονιστική Τζέιν Γκούνταλ, περνούν μπροστά από την κάμερα και δείχνουν το δρόμο για να αλλάξει η στάση των ανθρώπων απέναντι στα άλλα ζώα.
Το τρέιλερ και μια «γενναία» δόση από το ντοκιμαντέρ, όπως το βρήκα στο YouTube.
18°
Συγγραφέας: Γιώργος Φραντζεσκάκης. Εκδ. Μελάνι.
Ζώα και ηθική
Το βιβλίο της ολικής άγνοιας για τον κόσμο των ζώων
