Λίγο πριν ακούσετε το mix με τα αγαπημένα του afrobeats κομμάτια, στην εκπομπή Black Athena του Κωστή Νικηφοράκη στο Athens Voice Radio 102.5, Κυριακή 18 Νοεμβρίου, 20.00-22.00, ο δημοφιλής performer Tosin Martyns συστήνεται στη Φωνή της Αθήνας και μοιράζεται τις μουσικές και προσωπικές του διαδρομές από τη Νιγηρία μέχρι την Αθήνα.
Πες μας λίγο την ιστορία σου, πού γεννήθηκες σε ποια γειτονιά μεγάλωσες, ποιες είναι οι ρίζες σου;
Λέγομαι Tosin Martyns aka OmoEbony (son of ebony), γεννήθηκα στη Νιγηρία, στο Λάγος συγκεκριμένα, “Yoruba” αυτό είναι το όνομα της φυλής μου. Είμαι παιδί μεταναστών, ήρθα στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του ’90, μεγάλωσα στην Κυψέλη και τα Πατήσια.
Πώς ξεκίνησες να τραγουδάς και να γράφεις μουσική; Είναι κάτι πολύ φυσικό στη νιγηριανή κουλτούρα η μουσική; Πήγαινε μας λίγο στην παιδική σου ηλικία. Πώς γίνεται η μουσική ένα με την καθημερινότητα, τις προσωπικές και τις κοινωνικές στιγμές;
Η μουσική είναι ότι πιο φυσικό στη νιγηριανή κουλτούρα… Τα πάντα είναι μουσική, γίνονται μουσική και όλοι τραγουδάνε… Έτσι και εγώ κόλλησα το μικρόβιο, φυσικό και επόμενο. Ο πατέρας μου έπαιζε ντραμς, η μητέρα μου ήταν στη χορωδία της εκκλησίας, μεγαλώνοντας έγινα και εγώ μέλος - μέσα στο σπίτι συνέχεια έπαιζε μουσική! Και να ήθελα λοιπόν να ξεφύγω από αυτό εκ των πραγμάτων δεν γινόταν! Με έστελναν οι γονείς μου να μάθω ντραμς και πλήκτρα, απογεύματα Κυριακής μετά την εκκλησία. Θυμάμαι τον εαυτό μου να παίρνω ένα κομμάτι που άκουγα πολύ μικρός και να γράφω άλλους στίχους πάνω του, να το τραγουδάω συνέχεια μέσα στο σπίτι και να το μαθαίνω στην αδερφή μου και σε άλλα παιδάκια, φίλους μας. Από εκείνη τη στιγμή δεν σταμάτησα ποτέ! Αυτό μου άρεσε, αυτό μου έβγαινε να κάνω και το κυριότερο, ένιωθα ότι αυτό έπρεπε να κάνω... Μόνο του έβγαινε, χωρίς πίεση από κανέναν και τίποτα.
Όταν σε πρωτογνώρισα άκουγες πολύ reggae και dancehall μουσική, πες μας λίγο πώς ξεκίνησες με αυτά τα είδη και πόσο φυσική ήταν η μετάβαση στον ήχο που κυκλοφορείς σήμερα;
Πέρα από τα γκόσπελ και την παραδοσιακή νιγηριανή μουσική, έπαιζε πολύ η reggae και το dancehall στο σπίτι μας. Τα άκουγαν οι γονείς μου και κατ’ επέκταση και εγώ. Μου άρεσαν όμως, τα απολάμβανα, όπως απολάμβανα και afrobeat και afrobeats, τα άκουγα πολύ, μου άρεσαν, τα τραγουδούσα κιόλας, απλά ποτέ δεν είχα σκεφτεί να πάω προς αυτή την κατεύθυνση μουσικά. Όλα αυτά μέχρι που ταξίδεψα στη Νιγηρία μετά από πολλά χρόνια. Εκεί συνειδητοποίησα, κατάλαβα και ένιωσα για πρώτη φορά 100% τα vibes της afrobeat μουσικής… Από τότε κινούμαι προς τα εκεί, χωρίς αυτό να σημαίνει πως έχω αφήσει τη reggae και το dancehall. Η μετάβαση ήταν πολύ φυσική, με βοήθησε πολύ το γεγονός ότι μιλάω και καταλαβαίνω τη γλώσσα μου (Υoruba) και την τοπική διάλεκτο (Nigerian Pidgin).
Τι είναι το afrobeat σήμερα και ποια είναι η σχέση του με το afro του Fela Kuti, όπως αυτό έγινε γνωστό τη δεκαετία του ’70 και του ’80; Τι σημαίνει Fela Kuti για τη Νιγηρία, πόσο σημαντικός είναι για τις νέες γενιές;
Καταρχάς να πω ότι άλλο είναι το afrobeat και άλλο τα afrobeats. Το afrobeat του Fela Kuti είναι η βάση. Τα patterns του ρυθμού αυτού είναι η βάση της νιγηριανής pop μουσικής σκηνής του σήμερα, τα λεγόμενα afrobeats. Με άλλα λόγια afrobeats είναι η pop μουσική της Νιγηρίας. Η μουσική, ο ρυθμός του Fela Kuti δεν πρόκειται να πεθάνει ποτέ, είναι η αρχή και το τέλος... Δεν μπορείς να λες ότι κάνεις afrobeats χωρίς να έχεις ακούσει, χωρίς να έχεις μελετήσει τον Fela Kuti… Πολύ σημαντικός για τις νέες γενιές, το afrobeat του Fela έρχεται πρώτο και μετά όλοι οι άλλοι ρυθμοί και πίστεψέ με είναι πολλοί! Ο Fela Kuti είναι πρωτοπόρος στο είδος του, το ’70 δημιούργησε ένα νέο είδος μουσικής που κατέληξε να φτάσει σε όλο το κόσμο. Μουσικοί και καλλιτέχνες της τότε εποχής όπως Paul McCartney, αλλά και σημερινοί όπως Jay-Z, Beyoncé, Mos Def και άλλοι πολλοί, υποκλίθηκαν στο άκουσμα της μουσικής του και η μουσική τους επηρεάστηκε από τον Fela. Φαντάσου ότι έχουν ανέβει ολόκληρα μιούζικαλ για αυτόν... Οπότε καταλαβαίνεις…
Το afrobeat ή afropop, έχει μεγάλη απήχηση πλέον παγκόσμια και ιδιαίτερα στη Βρετανία όπου το τοπικό παρακλάδι afrobashment, κυριαρχεί στα charts και στα clubs, ενώ δημοφιλείς ράπερ όπως ο Skepta και ο Giggs, συνεργάζονται συνεχώς με αστέρια του είδους. Ποια είναι η απήχηση του ήχου αυτού στην Ελλάδα και πού μπορεί κάποιος να ακούσει afrobeats στην Αθήνα;
Υπάρχει απήχηση εδώ ευτυχώς. Afropop κομμάτια έπαιζαν σε clubs και πιο παλιά αλλά ήταν 1-2 κομμάτια που κατάφερναν να ξεχωρίσουν παγκοσμίως αλλά ως εκεί… Πολλοί δεν καταλάβαιναν τι ακούγαν, δεν μπορούσαν να το προσδιορίσουν, αλλά τους άρεσε και περνούσαν καλά. Οι ημιμαθείς από την άλλη απλά τα ονόμαζαν «αφρικάνικα». Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια άνοιξε ο δρόμος για το afropop/afrobeats, καλλιτέχνες του εξωτερικού ένιωσαν το vibe και τόλμησαν να το εισάγουν στο δικό τους style και ήχο και όσοι Αφρικανοί καλλιτέχνες βγήκαν παραέξω αντιπροσωπεύουν το είδος επάξια... Η τάση αυτή ξεκίνησε στην Αγγλία αλλά έχει επεκταθεί και στην Αμερική, ο Drake για παράδειγμα που είναι νούμερο 1 έκανε συνεργασία με τον Wizkid... Όποιος θέλει να ακούσει afrobeats/afropop δεν έχει παρά να πάει σε οποιοδήποτε R&B party, εκεί θα ακούσει σίγουρα… Αλλιώς θα πρέπει να πάνε σε μαγαζιά που παίζουν μόνο afrobeats, δεν είναι πολλά 2-3 είναι… Στο κέντρο της Αθήνας.
Ποιους afrobeat καλλιτέχνες θα πρότεινες σε κάποιον να τσεκάρει που δεν έχει ιδέα από το είδος; Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου;
Τους Wizkid, Burna Boy, Mr Eazi και Davido. Όποιος θέλει να αρχίσει να ακούει, πρέπει ξεκινήσει με αυτούς πιστεύω, και οι 4 είναι διαφορετικοί αλλά άξιοι πρεσβευτές του είδους. Ειδικά ο Burna Boy και ο Wizkid είναι οι αγαπημένοι μου, γιατί συνδέουν με τον καλύτερο τρόπο το αφρικανικό με το ευρωπαϊκό και το αμερικανικό style... Μπορείς εύκολα να τους ακούσεις και ας μην έχεις επαφή με την Αφρική, και από την άλλη όλοι οι Αφρικανοί και ιδιαίτερα οι Νιγηριανοί μπορούν να ταυτιστούν με τον ήχο τους.
Τι έχεις κυκλοφορήσει μέχρι σήμερα και ποια είναι η αγαπημένη σου δουλειά; Με ποιους παραγωγούς συνεργάζεσαι και ποια είναι η διαδικασία; Μπαίνετε μαζί στο στούντιο και γράφετε ή γίνεται από απόσταση, σου στέλνουν beats και τα πατάς;
Έχω κυκλοφορήσει τον δίσκο "Εbony" σε συνεργασία με Th Mark. H αλήθεια είναι ότι δεν είναι ένας καθαρά afropop δίσκος… Αυτό ακούς πιο πολύ στους στίχους. Από το δίσκο ξεχωρίζω το "Light It Up" και το "Never Lose". Συνεργάζομαι σταθερά με τον Th Mark και δουλεύουμε καθημερινά πάνω σε καινούρια projects. Έχω δουλέψει επίσης με τους GPapa, Rocfellaz, Dsf και Wassap, με τους οποίους ετοιμάζουμε και διάφορα καινούρια πράγματα, δουλεύω επίσης με δύο παραγωγούς από Νιγηρία. Μου στέλνουν demo μιας καινούριας ιδέας, τη δουλεύω και την επόμενη μέρα πάμε στο στούντιο και την ηχογραφούμε. Τους στέλνω μελοποιημένους στίχους ή σκέτη μελωδία και τα επεξεργαζόμαστε στο στούντιο... Το καλύτερο όμως είναι όταν βρισκόμαστε όλοι στον ίδιο χώρο, στο ίδιο στούντιο και απλά μας έρχεται μια καινούρια ιδέα εκείνη τη στιγμή, αυτό το απολαμβάνω!
Τι projects ετοιμάζεις, πες μας λεπτομέρειες για αυτά, έχουν κάποιο συγκεκριμένο concept; Πότε θα κυκλοφορήσουν και πως; Μόνο σε ψηφιακή μορφή; Υπάρχει νόημα στο φυσικό προϊόν για αυτό το στυλ μουσικής;
Έχω ετοιμάσει διάφορα σινγκλ με τον Th Mark, το καλοκαίρι που μας πέρασε κυκλοφόρησαν 4 από αυτά, έρχονται και άλλα... Συζητάμε ίσως προς το τέλος του 2019 να βγει άλμπουμ. Σε ψηφιακή μορφή…. Στο στιλ που κάνω αν δεν είσαι καταξιωμένος πιστεύω πως δεν υπάρχει νόημα να βγαίνει φυσικό προϊόν.
Το βόλεϊ είναι η άλλη αγαπημένη σου ασχολία πέρα από τη μουσική, πες μας τι κάνεις λίγο με το βόλεϊ, πως ξεκίνησες, σε ποια ομάδα παίζεις και ποιοι/ες ήταν οι αγαπημένοι σου παίκτες/τριες όταν ήσουν παιδί.
Βόλεϊ είναι κάτι που κάνω από τα 15 μου. Κάποτε προσπάθησα να το κόψω αλλά δεν τα κατάφερα… Δεν κόβεται… Ξεκίνησα από σπόντα, για μπάσκετ πήγαινα αλλά κατέληξα στο βόλεϊ και δεν το μετάνιωσα ποτέ.. Ξεκίνησα στη Γκράβα, εκεί πήγαινα και σχολείο. Έπειτα έπαιξα 2 χρόνια στον Πανερυθραϊκό, 1 χρόνο στο Πανελλήνιο, 6 χρόνια στον Αμάραντο και φέτος παίζω στην Αρμενική Πειραιά στην Α2 κατηγορία. Αγαπημένοι παίκτες είναι ο Giba, ο Pierre Pujol και ο Leon!
14°
