Η φύση και το φως της Ελλάδας έχουν εμπνεύσει μεγάλους Έλληνες καλλιτέχνες που με τα έργα τους μας βοήθησαν να αντιληφθούμε την ουσία της ελληνικής φύσης και τη σημασία της για τη ζωή μας. Σήμερα η φύση εξακολουθεί να εμπνέει αλλά με ένα διαφορετικό τρόπο. Στο επίκεντρο του προβληματισμού και των αναζητήσεων των καλλιτεχνών φαίνεται ότι βρίσκεται η περιβαλλοντική κρίση και οι προεκτάσεις της.
Ένας εκφραστής αυτής της μεταμοντέρνας εκδοχής της τέχνης είναι ο Μάικ Πετράκης. Η ανησυχία και ο προβληματισμός για το περιβάλλον διατρέχουν την τέχνη του Μάικ. Παρότι με τα έργα του προειδοποιεί για το ζοφερό μέλλον που μας περιμένει, δεν θα ισχυριζόμουν ότι είναι πεσιμιστικά. Αντιθέτως, τα έργα του Μάικ φιλοδοξούν να μας βοηθήσουν να συλλάβουμε τα περιβαλλοντικά ζητήματα. «Σήμερα με την περιβαλλοντική κρίση θα έπρεπε να υπάρχει επαναπροσδιορισμός του ανθρώπου για τη θέση του πάνω στη Γη. Αυτό το προβληματισμό προσπαθούν κάποιοι καλλιτέχνες να τον βάλουν στο πεδίο συζήτησης της σύγχρονης κοινωνίας» λέει ο Μάικ και με επαναφέρει στην πραγματικότητα αφού εδώ και αρκετή ώρα έχω σταματήσει τις ερωτήσεις και έχω απορροφηθεί να παρατηρώ το έργο του Bazaar Plants (BP). Ο πίνακας μοιάζει προφητικός. Απεικονίζει ένα «οικολογικό» βενζινάδικο. «Όπως σταματάμε σήμερα σ’ ένα βενζινάδικο για βάλουμε καύσιμα στο αυτοκίνητο μας, στο μέλλον θα σταματάμε για να τροφοδοτούμε τον εαυτό μας με καθαρό αέρα» εξηγεί για τον πίνακα ο Μάικ, που θεωρεί ότι η εμπορευματοποίηση των πάντων οδηγεί και στην εμπορευματοποίηση και οικονομική εκμετάλλευση και των αγαθών της φύσης και των πόρων της. Στο μαγαζάκι του βενζινάδικου τα εμπορεύματα έχουν αντικατασταθεί με φρούτα και λαχανικά θέλοντας να υποδηλώσει την αποξένωση του ανθρώπου από την παραγωγή της τροφής του, ενώ το σταντ με τα διαφημιστικά φυλλάδια είναι γεμάτο με φακελάκια σπόρων καταδεικνύοντας τον έλεγχο της τροφής από τις πολυεθνικές.
Ως άνθρωπος του κέντρου της πόλης, το αστικό περιβάλλον και η φύση που το περιβάλει αποτελεί τη πηγή της έμπνευσης του. Από τον εγκλωβισμό ενός δέντρου ανάμεσα στα κτήρια που το πνίγουν μέχρι τον εγκλωβισμό του ανθρώπου στην πόλη και τη μετάλλαξη της συμπεριφοράς του, απόρροια της απομάκρυνσης από τη φύση, είναι ανάμεσα στα θέματα που ο Μάικ Πετράκης πραγματεύεται στα έργα του. Στο έργο BP, ο ζωοδότης ήλιος έχει αντικατασταθεί από τα φώτα της πόλης υπονοώντας ότι κάποια στιγμή στο μέλλον θα αποτελεί ανάμνηση, αλλά και σε άλλα έργα γίνεται έμμεση αναφορά στο αστικό περιβάλλον που δημιουργεί ανελεύθερους και εξαρτημένους ανθρώπους. «Σήμερα η τέχνη είναι περισσότερο αστική. Την ενδιαφέρει περισσότερο το αστικό τοπίο και πως αυτό έχει εξελιχθεί. Αυτό συμβαίνει ακριβώς επειδή οι καλλιτέχνες ζούμε στις πόλεις και επηρεαζόμαστε απ’ αυτές» εξηγεί ο Μάικ για να μεταφερθεί η συζήτηση στο δημόσιο χώρο που γίνεται πλέον ο καμβάς για πολλούς καλλιτέχνες. «Η ‘συνδιαλλαγή’ που υπάρχει μεταξύ του έργου τέχνης που εκτίθεται στο δημόσιο χώρο και του πολίτη που δεν θα προσπεράσει αδιάφορα, δημιουργεί θετικά συναισθήματα σεβασμού και προστασίας του δημόσιου χώρου ενώ συγχρόνως τον αναβαθμίζει» αναφέρει ο Μάικ.
Όλα τα έργα του Μάικ Πετράκη έχουν ένα τίτλο λογοπαίγνιο. Συνδυάζει αντικείμενα, λέξεις και εικόνα επιδιώκοντας να δώσει μεγαλύτερη δύναμη στο μήνυμα που θέλει να περάσει. Συγχρόνως οι ευφυείς τίτλοι που δίνει στα έργα του συντελούν στην καλύτερη κατανόηση του έργου, ενώ αποτελούν αφετηρία του διαλόγου μεταξύ καλλιτέχνη και κοινού. Άλλωστε και η δική μας κουβέντα από ένα τίτλο ξεκίνησε. Νομίζω όμως ότι μπορούν να αποτελέσουν και το έναυσμα του διαλόγου μεταξύ της ίδιας της κοινωνίας. Άλλωστε ο ίδιος επιδιώκει μέσα από το διάλογο να δημιουργεί νέα ζητήματα του «εγώ» και των αξιών μας.
16°
