Συνήθως αυτές οι ιστορίες έχουν μίζερο πρωταγωνιστή. Κάποια στιγμή βλέπεις ένα χαμένο φίλο ή συνάδελφο από τα παλιά. Είναι πάνω από κάδο ανακύκλωσης ή, σε πιο δραματικές εκδοχές, άστεγος στη Σταδίου και στην ουρά για συσσίτιο. Εσύ ακούς μία τραγική ιστορία και στοχάζεσαι για τη ζωή που πάει σαν roller coaster. Σε μένα συνέβη αλλιώς. Έκανα ορθοπεταλιά προς το βενζινάδικο για να φουσκώσω τα λάστιχα. Και ο παλιός συνάδελφος εμφανίστηκε όπως ο αστυνομικός στο μπλόκο. Το χέρι μπροστά να σχηματίζει STOP και χαμόγελο από πίσω να αναβοσβήνει σαν σειρήνα. Με σταμάτησε έξω από ένα τεράστιο μαγαζί που είναι, εξ όσων έμαθα, το trend στην αγορά τροφίμων της Αθήνας. Είχα να τον δω έντεκα χρόνια. Τα μαλλιά του άσπρισαν, γεγονός που το βρήκα εξαιρετικό – τα δικά μου έπεσαν. Η κοιλιά φούσκωσε. Και πού να δείτε το πορτοφόλι. Το μαγαζί είναι δικό του. Και δεν είναι το μόνο. Πριν από μερικά χρόνια βρέθηκε στα όρια και στα ρέστα του. Μάζεψε όσα μπορούσε απ’ όπου μπορούσε. Και έστησε το πρώτο μαγαζί. Έβγαλε εκατομμύρια. Και επειδή ακόμα δεν το έχει χωνέψει, στέλνει το βλέμμα ψηλά, ευχαριστεί τον Θεό, βοηθάει κόσμο. Τον χάρηκα σαν πυροτέχνημα που το χαζεύεις από το μπαλκόνι. Πιθανότατα πρέπει να ήταν ο πιο χαρούμενος άνθρωπος που είδα την τελευταία πενταετία, χωρίς να βλέπει γκολ από την ομάδα του. Του πρότεινα μόλις οι καταθέσεις του χτυπήσουν διψήφιο αριθμό εκατομμυρίων να τα πουλήσει όλα και να φύγει από τη χώρα. Συνήθως συστήνω το Καρμέλ, στην Καλιφόρνια, εκεί που ήταν δήμαρχος ο Κλιντ Ίστγουντ. Μου απάντησε ότι οι επιχειρήσεις είναι σαν την πολιτική: υπάρχει ένα μικρόβιο που σε τρώει. Τον ρώτησα τι είναι αυτό που σε κάνει να αισθάνεσαι ευτυχής, πλήρης, επιτυχημένος. «Η αποφασιστικότητα, φίλε. Οι αποφάσεις που θα πάρεις και θα υλοποιήσεις». Δεν απάντησα. Σκέφτηκα, όμως, ότι αν ισχύει αυτό, τότε οι αποφάσεις που καθορίζουν τη ζωή μας ίσως είναι εκείνες που δεν πήραμε ποτέ. Και ενώ είχα βρει έναν ευτυχισμένο άνθρωπο καβάλησα το ποδήλατο και τον άφησα να βλέπει την πλάτη μου.
Αρκετοί φίλοι μου κάνουν ψυχανάλυση. Όχι επειδή είναι φίλοι μου, φαντάζομαι. Τους κάνει καλό, λένε. Μερικές φορές τους δημιουργεί οργή. Μία φίλη αποφάσισε να διακόψει τις συνεδρίες. «Είναι ηλίθιος ο θεραπευτής» διηγήθηκε, εκθέτοντας τα συμπεράσματα του ειδικού. Εν προκειμένω έσπευσα να συμφωνήσω, η σκέψη του φάνηκε και σε μένα εξοργιστικά παιδαριώδης. Δεν χάλασε και ο κόσμος (ούτε και ο ψυχικός, της φίλης). Είναι λογικό να υπάρχουν και κακοί θεραπευτές στη μέση ποσόστωση που καλύπτει όλα τα επαγγέλματα. Όμως σε γενικές γραμμές οι άνθρωποι με τους οποίους συνομιλώ στέκονται απέναντί μου ευχαριστημένοι. Επιμένουν με συνέπεια στα ραντεβού τους και βλέπουν πρόοδο να ανθίζει σε τραχύ ή και καμένο έδαφος. Πώς περιγράφεται η πρόοδος; Κάποιοι σταματούν να κλαίνε και κάποιοι άλλοι κλαίνε ασταμάτητα. Υποθέτω προοδεύεις όταν αισθάνεσαι καλύτερα ή, απλώς, όταν διαχειρίζεσαι πιο εύκολα την κόλαση μέσα σου. Οι άνθρωποι μαθαίνουν να αρκούνται στα λίγα. Μπορείς, απλώς, να αισθάνεσαι ευτυχής επειδή έμαθες τι είναι αυτό που σε κάνει δυστυχισμένο. Αν μη τι άλλο, σκοπός της ζωής είναι η απάντηση σε θεμελιώδη ερωτήματα. Δεν έχω τολμήσει να κάνω ψυχανάλυση. Φοβάμαι. Φοβάμαι στα όρια του πανικού. Και έμαθα στον εαυτό μου ότι καλό είναι να αποφεύγουμε ο ένας τον άλλον. Ας μη γνωριστούμε ποτέ ή ας παριστάνουμε πάντα ότι δεν γνωριστήκαμε. Όμως τι είναι αυτό που κάνω στο σινεμά, όταν στις συγκινητικές στιγμές ποτίζω τα ποπ κορν με δάκρυα; Μεγαλώνω, αυτό κάνω. Και απλώς το παρατηρώ όπως βλέπεις το ρολόι να τρώει δευτερόλεπτα. Λογικά αυτό συμβαίνει σε όλους. Όσο μεγαλώνεις βλέπεις καλύτερα και παίρνεις πιο σωστές αποφάσεις. Θαυμάζω τους φίλους που κάνουν ψυχανάλυση. Τους ακούω, όπως ο έφηβος που κρέμεται από τα χείλη όσων γνώρισαν το σεξ. Ναι, έτσι όπως γυρίζει ο χρόνος χάνω φίλους. Τους διώχνω και με διώχνουν. Δεν λυπάμαι πια. Είναι η καλύτερη ευκαιρία για να κάνεις καινούργιους και να καταλάβεις ότι η ζωή είναι μεγάλη όσο και αν παραπονιούνται τα τραγούδια.
23°
