Πολιτικη & Οικονομια

Οι ανοιχτές αγορές, τις Κυριακές

Ο χρόνος αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς δεν σταματά ποτέ

stavros-konstantinidis.jpg
Σταύρος Κωνσταντινίδης
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
77454-156018.jpg

Ο χρόνος, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, δεν σταματά ποτέ. Δεν υπάρχουν πράγματα που σταματούν τις Κυριακές, στη μετανεωτερική εποχή. Η ζωή, ο έρωτας και ο θάνατος ακόμη υπάρχουν, και ενίοτε κορυφώνονται τις Κυριακές. Οι ανοιχτές αγορές τις Κυριακές είναι ποιότητα ζωής για τους σκληρά εργαζόμενους καθημερινά και κυρίως για τους τουρίστες και μια ζωντανή απόλαυση αστικής περιπατητικής ψυχαγωγίας για όλους. Οι δρόμοι της πόλης προσλαμβάνονται άλλωστε υπέροχα κυρίως από το μάτι του πεζού. Μεταξύ άλλων τα ελκυστικά ισόγεια, και το γοητευτικό παιχνίδισμα των βιτρινών, παίζουν και αυτά έναν καταλυτικό ρόλο για τη συναισθηματική εσωτερίκευση κάθε πόλης.

Πέραν της θεωρητικής περιπαικτικής διάθεσης, με όρους σκληρής οικονομίας, η επιμήκυνση κάθε εμπορικής δραστηριότητας δημιουργεί νέο τζίρο και νέες θέσεις εργασίας. Το αμφισβητούν μόνο όσοι αδυνατούν να καταλάβουν τους απλούς μαθηματικούς νόμους, όπως διατυπώνονται αναλογικά στηγλώσσα της οικονομίας της αγοράς. Οι εμπορικές αγορές των σύγχρονων πόλεων δεν είναι ένας ακόμη, αλλά ο κρίσιμος κινητήριος μύθος τους, μία αυτο-αφήγηση από καρδιάς. Η Ερμού, η Τσιμσική και η Oxford street, για παράδειγμα, δεν διακαιούνται να κλείνουν, όπως ακριβώς δεν κλείνουν τα λεωφορεία, τα ΤΑΧΙ, τα εστιατόρια, τα καφέ, τα αεροδρόμια και τα λιμάνια σε ολόκληρο τον κόσμο. Εάν κλείσουν όλα αυτά, κατεδαφίζεται ο υπαρξιακός πυρήνας μίας πόλης. Είναι μια ορθολογική συμφωνία επί της αρχής, ότι οι εργαζόμενοι όλων των επιχειρήσεων δουλεύουν έτσι ώστε να μεγιστοποιείται η συλλογική ευημερία όλων. Τι πιο λογικό;

Στον αντίλογο αυτών τέμνονται υπό ορθή γωνία δυο άκαμπτες, ανορθολογικές λογικές, εκπροσωπώντας αντίστοιχα δύο άτεγκτα ιδεολογήματα. Το συντηρητικό-ηθικοπλαστικό, όπως διατυπώνεται αναπάντεχα από την προσωρινή απόφαση του Συμβουλίου της Επικράτειας, που αναφέρεται στην «ανεπανόρθωτη ηθική βλάβη στο δικαίωμα του ελεύθερου χρόνου», καθώς και στο «δικαίωμα στην άσκηση της θρησκευτικής λατρείας» και το μονίμως αμυντικό και καχύποπτα συντεχνιακό, πασπαλισμένο με τον απαραίτητο δήθεν αριστερό ριζοσπαστισμό, που εικάζει με βεβαιότητα και προκαταβολικά ότι δεν θα πληρωθούν οι εργαζόμενοι των Κυριακών, σαν το πρόβλημα της μαύρης ή ανασφάλιστης εργασίας να σχετίζεται με την ημέρα ή σαν να μην είναι εκατοντάδες οι επιχειρήσεις που δουλεύουν όλη την εβδομάδα περιστρέφοντας το προσωπικό τους ανάλογα.

Η αγορά, όπως και η οικονομία, είναι ψυχολογία. Αφήνοντας όμως κατά μέρος τις ψυχολογικές προσεγγίσεις, ίσως και την πολιτική όλων των σύγχρονων πόλεων, που δουλεύουν σε «φουλ-τάιμ» μεγιστοποιώντας τα οφέλη του τουρισμού, και αναγνωρίζοντας έστω ότι 10.000 ανοιχτά εμπορικά καταστήματα επί 52 Κυριακές δημιουργούν 520.000 ανθρωποημέρες νέων θέσεων εργασίας, σε μια χώρα που χειμάζεται απο την ανεργία, δεν θα ήταν μάλλον γεγονός ευκαταφρόνητο. Στο κάτω-κάτω ο καθείς ανοίγει προαιρετικά, όπως ακριβώς προαιρετικά κι ο ταξιτζής προσέρχεται στο τιμόνι. Το εμπόριο και η αγορά είναι η μήτρα της φιλελεύθερης ανάγνωσης της ζωής. Μιας φιλελεύθερης ανάγνωσης που τόσο έχει υποτιμηθεί στην Ελλάδα, λόγω ελλειμματικής βιωματικής εμπειρίας, και που συστηματικά αλλοιώνεται στο όνομα πρωτόλειων και στρεβλών ιδεολογικών και νοηματικών παρεξηγήσεων.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ