Ηταν θέμα χρόνου να συμβεί. Ο πρωθυπουργός εδώ και καιρό περιφέρει το αξίωμα «έχουμε ανέργους όσους και λαθρομετανάστες», διαφημίζοντας σκληρή στάση στο μεταναστευτικό και επιτέλους τέλος σε μια Ελλάδα-ξέφραγο αμπέλι. Με το βλέμμα στους ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής, η κυβέρνηση κάνει επίδειξη πυγμής και υπόσχεται ότι θα καθαρίσει τη χώρα από όσους πέρασαν τα σύνορα χωρίς χαρτιά. Το πρόβλημα είναι υπαρκτό. Ειδικά στην πρωτεύουσα υπάρχει υπερσυγκέντρωση μεταναστών και οι δυσκολίες οικονομικής-πολιτισμικής ενσωμάτωσης δημιουργούν έναν εκρηκτικό συνδυασμό με τη φτώχεια και τις παρενέργειες της κρίσης. Αλλά για την κυβέρνηση σημασία έχει η καλλιέργεια ατμόσφαιρας, όχι το αποτέλεσμα. Γιατί το να βρεθεί μια κάποια λύση δεν περνά από τη συνθηματολογία και την καλλιέργεια άγριων ενστίκτων εναντίον του Ξένου, αλλά από την αναθεώρηση του Κανονισμού Δουβλίνο ΙΙ, τον εξαναγκασμό της Τουρκίας σε αλλαγή στάσης ως προς την επαναπροώθηση, την άσκηση ισχυρής πίεσης στις χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά να αποδεχτούν κανόνες ανάληψης ίσων ευθυνών απέναντι στα ανθρώπινα ποτάμια των προσφύγων που αναζητούν εδώ καλύτερη ζωή.
Οι μαρτυρίες των επιζώντων του ναυαγίου έξω από το Φαρμακονήσι, κυρίως Αφγανοί και Σύριοι, συγκλονίζουν. Υποστηρίζουν ότι το λιμενικό τους εντόπισε 100 μέτρα από τις ακτές. Τους έδεσαν με σχοινί και άρχισαν τη ρυμούλκηση προς την Τουρκία. Σύμφωνα με τους πρόσφυγες, λόγω της μεγάλης ταχύτητας που ανέπτυξε το σκάφος του λιμενικού, ανατράπηκε το πλοιάριο στο οποίο επέβαιναν. Προσπαθούσαν να ανέβουν στο σκάφος του λιμενικού, αλλά, με βάση τις καταγγελίες, οι λιμενικοί τους χτυπούσαν με όπλα και κλωτσιές για να τους αποτρέψουν. Λένε πως δεν έγινε καμία προσπάθεια από πλευρά των αρχών να βοηθήσουν. Ένας πατέρας που έχασε τα τρία του παιδιά και τη γυναίκα του αναφέρει πως εκλιπαρούσε για ένα σωσίβιο, αλλά δεν του έδιναν σημασία. «Αν μπορούσαν θα μας άφηναν όλους να πνιγούμε» είπε άλλος. Τελικά πνίγηκαν δώδεκα, ανάμεσά τους μανάδες και παιδιά.
Είναι πιο εύκολο να αφήσεις να συμβεί ένα πολύνεκρο ναυάγιο, για να πάρουν οι desperados το μήνυμα, ότι θα βρεθούν στην κόλαση, όχι στον παράδεισο, αν πλησιάσουν εδώ, από το να εκπονήσεις μια συνεκτική πολιτική ασύλου και να ασκήσεις βέτο στα ευρωπαϊκά συμβούλια γι’ αυτό ακριβώς το θέμα: Για να πάψει η Ελλάδα να λειτουργεί ως αποθήκη μεταναστών που αναζητούν διέξοδο στην Ευρώπη και εγκλωβίζονται στο κέντρο της Αθήνας. Το παράδειγμα της Λαμπεντούζα δείχνει ότι οι οι πολίτες που φεύγουν από την πατρίδα τους λόγω πολέμου, συρράξεων ή ακραίας φτώχειας θα ρισκάρουν να πνιγούν ή να υποστούν βασανιστήρια προκειμένου να φύγουν από τον τόπο τους. Επομένως, η επίδειξη βαρβαρότητας δεν λειτουργεί αποτρεπτικά προς όσους θέλουν να περάσουν τα σύνορα, λειτουργεί απλώς διεγερτικά για τα απάνθρωπα ένστικτα όσων αναζητούν μια δυστυχέστερη από τους ίδιους μειοψηφία για να εκτονώσουν το μίσος τους, που υπάρχει έτσι κι αλλιώς.
Το λιμενικό αρνήθηκε τις κατηγορίες, εμφάνισε και κάποιες καταθέσεις με θετικό περιεχόμενο για τη συμπεριφορά των αρχών, το Υπουργείο Ναυτιλίας επιτέθηκε σε όσους επιχειρούν να δημιουργήσουν πολιτικό θέμα. Και εννοούν τον ΣΥΡΙΖΑ και άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, που όμως συμφωνούν με τη Διεθνή Αμνηστία, την Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Σεσίλια Μαλστρομ, τον Επίτροπο του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Νιλς Μουίζνιεκς. Ποιον πιστεύουμε;
«Αυτό που διακυβεύεται εδώ είναι η ίδια η τύχη της Ευρώπης· είναι ο ορισμός της Ευρώπης που τίθεται, εδώ, σε δοκιμασία· είναι η ψυχή της Ευρώπης που βρίσκεται στο καθένα από αυτά τα μικρά σώματα που παρατίθενται ανώνυμα το ένα δίπλα στο άλλο, αφού συχνά έχουν ταπεινωθεί ή βασανιστεί». Ο Γάλλος φιλόσοφος Μπερνάρ Ανρί Λεβί, στο άρθρο του «Η Ευρώπη αρχίζει στη Λαμπεντούζα» καυτηριάζει την «παγκοσμιοποίηση της αδιαφορίας» και φωνάζει: «Λοιπόν, ή το ένα ή το άλλο:
-Ή κηρύσσεται κατάσταση πανευρωπαϊκής έκτακτης ανάγκης χωρίς άλλη καθυστέρηση στο νησί – ευρωπαϊκή, το τονίζω αφού η λύση του προβλήματος δεν είναι προφανώς δυνατό να ανατίθεται μεμονωμένα στην Ιταλία.
- Ή αρχίζουμε να εθιζόμαστε στη ιδέα μιας ανθρωπότητας δύο ταχυτήτων, της μιας στην οποία γεννηθήκαμε, της άλλης εκτός των πυλών του φρουρίου μας, και στρέφουμε την πλάτη άπαξ διά παντός σε εκείνη την Ευρώπη που, ενώ υποτίθεται πως οικοδομούμε, ίσως να καταποντίζεται εδώ, εμπρός στα μάτια μας».
Με μια έννοια, η Ευρώπη αρχίζει –πια– στο Φαρμακονήσι.
24°
