Το «silly walk» δεν χωρά τέτοιες ημέρες. Δεν χωράνε όμως και πολλά άλλα. Σίγουρα δεν χωρά ο ανεκδιήγητος καβγάς μεταξύ των κομμάτων για το αληθινό νόημα της ημέρας.
Στην παραλιακή, λίγο πριν από το Ελληνικό, βρίσκεται το συμμαχικό στρατιωτικό νεκροταφείο. Φαντάζομαι ότι για τους περισσότερους Έλληνες, αν δεν είναι απολύτως άγνωστο, αποτελεί το πολύ ένα τοπόσημο ή ενδεχομένως μια στάση λεωφορείου. Το επισκέφτηκα, ακολουθώντας έναν φίλο φωτογράφο, πρι από μερικούς μήνες. Ήταν μια συγκινητική εμπειρία. Εκτείνεται αμφιθεατρικά, πάνω από τον δρόμο, με θέα στον Σαρωνικό και στο κέντρο του, απέναντι από την είσοδο, είναι στήλες με τα ονόματα όλων όσων έχουν ταφεί εκεί. Σταμάτησα για λίγο διαβάζοντάς τα: Άγγλοι, Νεοζηλανδοί, Σκωτσέζοι, οι περισσότεροι νέα παιδιά, σταματούσε η καρδιά σου. Πιο πολύ όμως με εντυπωσίασαν τα λιγόλογα σημειώματα, οι φωτογραφίες ή τα λουλούδια που ήταν κολλημένα δίπλα σε αρκετά από αυτά. Ήταν από συγγενείς που είχαν ταξιδέψει ως εδώ για να θυμηθούνε τους δικούς τους. Ένας αδελφός, ένα παιδί ή ένα εγγόνι, ακόμα και ανίψια, με λιτές εκφράσεις, δεν θα σε ξεχάσουμε, με αγάπη η οικογένειά σου.
Είναι η στιγμή που συνειδητοποιείς ότι αυτές οι επετειακές εκδηλώσεις μπορεί να έχουν έναν πολύ προσωπικό χαρακτήρα για πολλούς από εμάς, για τον φίλο ή τον γείτονά μας. Και πρέπει να ομολογήσω ότι πάντα, όταν παρακολουθούσα τις παρελάσεις, αναρωτιόμουν γιατί δεν τονίζεται αυτή η ανθρώπινη και πιο συγκλονιστική πλευρά της ιστορίας. Όποιος έχει παρακολουθήσει το προσκλητήριο των νεκρών στην Καισαριανή καταλαβαίνει τι θέλω να πω. Και για μένα οι παρελάσεις στις εθνικές επετείους αυτόν τον χαρακτήρα έχουν. Απότιση τιμής αλλά και ευκαιρία αναστοχασμού για όλα αυτά τα παιδιά που πήγαν εκεί που πέρναγαν «μέρες πολλές μέσα σε λίγην ώρα».
Δεν το κρύβω, όλο αυτό το τελετουργικό ποτέ δεν με αφήνει ασυγκίνητο. Ούτε ανήκω σ’ εκείνους που με ευκολία λένε να καταργηθούν οι παρελάσεις. Είναι στιγμές που μπορώ να πω ότι τίποτα στον κόσμο, καμιά σπιθαμή γης, δεν αξίζει τη ζωή ενός 20χρονου. Κι άλλες που καταλαβαίνω ότι ο «πραγματικός» κόσμος έχει άλλες νόρμες, ποτέ δεν ξέρεις τι σου κρύβει η ιστορία. Μια κοινωνία δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τέτοιες τελετές ενότητας, δεν μπορεί να μην τιμά τους νεκρούς της, δεν μπορεί να μην αναγνωρίζει τη θυσία.
Στο δικό μου το μυαλό λοιπόν το «silly walk» δεν χωρά τέτοιες ημέρες. Δεν χωράνε όμως και πολλά άλλα. Σίγουρα δεν χωρά ο ανεκδιήγητος καβγάς μεταξύ των κομμάτων για το αληθινό νόημα της ημέρας, ο ευτελισμός της στο πλαίσιο μιας δήθεν ιδεολογικής αντιπαράθεσης. Όπως δεν χωράνε και τα λογής λογής σκετς από κάποιες αυτό-ονομαζόμενες πατριωτικές οργανώσεις, διάφοροι απίθανοι τύποι με στολές και ψεύτικα ντουφέκια που μπερδεύουν την απότιση τιμής με την επίδειξη τσαμπουκά. Και φυσικά δεν χωράνε οι αυτοπροβολές δημάρχων, όπως εκείνου που έβαλε στην παρέλαση τα καινούργια απορριμματοφόρα του Δήμου του. Για να το πω διαφορετικά, αν όλα αυτά χωράνε τότε γιατί να μη χωρά και η διαφορετική εκδοχή των κοριτσιών; Τουλάχιστον αυτή προκάλεσε έναν κάποιο προβληματισμό.
16°
