Η γυναίκα καριέρας ως νέο προϊόν

Οι γυναίκες στην εποχή μας έχουν στη διάθεσή τους μια σειρά από πρακτικές ομορφιάς -συχνά επώδυνες και κοστοβόρες- ώστε να διατηρήσουν, να «επισκευάσουν», ή να μεταμορφώσουν το πρόσωπο και το σώμα τους σύμφωνα με την τελευταία λέξη της μόδας.

Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, αν και η όμορφη εμφάνιση εξακολουθεί να αποτελεί τη βάση, δεν είναι πλέον αρκετή για να θεωρηθεί κάποια επιτυχημένη.  Σήμερα, μια γυναίκα οφείλει να αποδεικνύει καθημερινά πως εκτός από κομψή και σέξι είναι και ευφυής επαγγελματίας με εξειδικευμένες σπουδές και ενδιαφέρουσα καριέρα, η οποία καλό θα είναι να συνδυάζεται με την μητρότητα που από πολλούς άλλωστε θεωρείται ακόμα ο «φυσικός» κι αναπόδραστος ρόλος.

Αν μάλιστα μια γυναίκα ασχολείται με κάποιον, μέχρι πρότινος καθαρά «ανδρικό», τομέα, όπως η πολιτική, η επιχειρηματικότητα, ή η επιστήμη, τότε εκτός από πρότυπο για τις άλλες γυναίκες αποτελεί και ένα ιδιαίτερα ελκυστικό προϊόν για τα ΜΜΕ. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι το προϊόν αυτό να πληροί κάποιους όρους ώστε να μπορεί να πλασαριστεί με επιτυχία στο ευρύ κοινό. Να ακολουθεί δηλαδή τα ήδη υπάρχοντα και κοινώς αποδεκτά πρότυπα της θηλυκότητας: ετεροφυλοφιλία, επιθυμία δημιουργίας οικογένειας, αποδοχή των επιταγών της βιομηχανίας της μόδας, υιοθέτηση των πρακτικών ομορφιάς.

Στο ήδη υπάρχον γυναικείο πρότυπο που προβάλλεται από τα ΜΜΕ έχουν τις τελευταίες δεκαετίες προστεθεί και άλλα επιθυμητά χαρακτηριστικά -όπως πτυχία, επαγγελματική ταυτότητα, οικονομική δύναμη- χωρίς όμως να δημιουργείται πραγματικά χώρος για την έκφραση της διαφορετικότητας που αντικατοπτρίζει την πληθώρα επιλογών που έχουν σήμερα οι γυναίκες.

Μια ερευνήτρια με σημαντικές, πρωτότυπες δημοσιεύσεις που συζεί με γυναίκα, και δεν ακολουθεί πιστά την μόδα, δεν θα αποτελούσε ένα προϊόν αρκετά ελκυστικό για τα ΜΜΕ. Το ίδιο θα ίσχυε και για μία επιτυχημένη επιχειρηματία που δεν επιθυμεί να αποκτήσει παιδιά και είναι ίσως υπέρβαρη, ή για μία αρχαιολόγο με σημαντικές ανακαλύψεις που πλησιάζει την τρίτη ηλικία και έχει ρυτίδες και λευκά μαλλιά - για να δώσω λίγα μόνο παραδείγματα.

Η αλήθεια είναι ότι όσες επαγγελματίες δεν πειθαρχούν στο πρότυπο της Barbie, νεαρής ή μέσης ηλικίας, δεν διατηρούν για πολύ το ενδιαφέρον των καναλιών και δεν προσελκύουν χιλιάδες followers στο twitter - μια εντυπωσιακή εικόνα παραμένει το ισχυρότερο δόλωμα.

Ας μην ξεχνάμε και την φράση-καραμέλα που συνήθιζαν να χρησιμοποιούν γυναίκες καριέρας και celebrities πριν από δέκα και πλέον χρόνια όταν έδιναν συνέντευξη σε περιοδικά ποικίλης ύλης: «Πάνω από όλα είμαι γυναίκα!», ταυτίζοντας απόλυτα το γυναικείο φύλο με τον γάμο, τη μητρότητα, και την εμμονική ενασχόληση με την εμφάνισή τους.

Οι γυναίκες καριέρας που εργάζονται σκληρά και παράγουν σημαντικό έργο σε οποιονδήποτε τομέα δεν έχουν χρόνο για να ασχολούνται καθημερινά με την προβολή τους, ούτε αναλώνουν όλη τους την ενέργεια σε αναρτήσεις-σεντόνια στα μέσα μαζικής δικτύωσης.

Αυτό που τις απασχολεί είναι μάλλον η εκτίμηση άξιων μελών της επαγγελματικής ομάδας ή της επιστημονικής κοινότητας στην οποία ανήκουν, η παρουσία τους σε διεθνή συνέδρια, ή οι δημοσιεύσεις σε ειδικευμένα περιοδικά – και όχι πόσες χιλιάδες έχουν ακούσει το όνομά τους, η εμφάνισή τους σε μεσημεριανές εκπομπές, η ρετουσαρισμένη φωτογράφιση για lifestyle περιοδικά, και τα likes.