Η προειδοποίηση του Κώστα Σημίτη για τα ελληνοτουρκικά και η διέξοδος της Χάγης
Ένα άρθρο του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη στην «Καθημερινή» ήταν αρκετό για να υπενθυμίσει στο πολιτικό προσωπικό αυτής της χώρας πως πέραν των εκλογών, των δημοσκοπήσεων, του αφορολογήτου και βεβαίως της «Τασίας», ο τόπος αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά ζητήματα τα οποία έχουν «ωριμάσει» και αφορούν το ίδιο το μέλλον της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Ο Κώστα Σημίτης θυμάται τι του συνέβη το 1996 με την υπόθεση των Ιμίων. Προειδοποιεί λοιπόν, ως οφείλει, και εξηγεί ότι το μετεκλογικό σκηνικό ενδεχομένως να μην είναι τόσο ομαλό αν και εφόσον η Άγκυρα προβεί σε ενέργειες οι οποίες θα αγγίξουν ή θα υπερβούν την κόκκινη γραμμή που έχει (κοινή συναινέσει) χαραχθεί εδώ και καιρό. Η κόκκινη αυτή γραμμή αφορά την όποια παρουσία τουρκικού παράγοντα, στρατιωτικού, ερευνητικού ή άλλου, σε περιοχή εντός είτε της ελληνικής υφαλοκρηπίδας είτε επί της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης που ορίζεται από την υφαλοκρηπίδα αυτή. Το σημείο τριβής είναι βεβαίως η περιοχή του Καστελόριζου και επεκτείνεται σε ένα νοητό τόξο.
Ο Κώστας Σημίτης ξέρει πολύ περισσότερα από όσα εξηγεί στο άρθρο του. Παλαιότερα και όταν ήταν πρωθυπουργός, είχε καταλήξει με τους επιτελείς του σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο - σχέδιο το οποίο αναφερόταν στις βασικές εκκρεμότητες στις ελληνοτουρκικές σχέσεις όσον αφορά το Αιγαίο και επέκεινα. Το πλαίσιο αυτό θα ήταν η βάση επί της οποίας θα αρθρωνόταν η τελική ελληνική θέση η οποία μετά την έγκρισή της (Κοινοβούλιο) θα έπαιρνε τον δρόμο για τη Χάγη. Τότε, το 2003 προς 2004, η ζαριά είχε ριχτεί και ο Κώστας Σημίτης ήδη από τον Ιούνιο του 2003 γνώριζε πως οι συσχετισμοί στο πολιτικό σκηνικό δεν τον ευνοούσαν. Παρέδωσε το «δαχτυλίδι» και αποχώρησε. Η κυβέρνηση Καραμανλή ανέτρεψε όλα τα δεδομένα. Ακύρωσε το Ελσίνκι, ακύρωσε ή υπονόμευσε τις δυνατότητες επί μίας τελικής συμφωνίας για το Κυπριακό (Σχέδιο Ανάν) και διά του Πέτρου Μολυβιάτη θεσμοθέτησε το δόγμα της διπλωματικής ακινησίας εφ’ όλης της ύλης. Η διαχείριση του τίποτε οδηγεί αναπόφευκτα στο τίποτε.
Η επόμενη κυβέρνηση Παπανδρέου έπεσε πάνω στα βράχια αφού οι προηγούμενοι, Αλογοσκούφης, Παυλόπουλος και Παπαθανασίου έκαναν τα πάντα για να ρίξουν το καράβι στα αβαθή. Δεν υπήρχε ούτε δυνατότητα συναίνεσης ούτε και χρόνος για επεξεργασία του πλαισίου εκκρεμοτήτων με την Τουρκία. Άλλωστε ο Σαμαράς θα ήταν ανένδοτος, κινούμενος πάντα στα θολά νερά του αρρωστημένου εθνικισμού.
Άλλαξαν πολλά από τότε. Ορίστηκαν τα θαλάσσια οικόπεδα στην Κυπριακή ΑΟΖ, έγιναν οι γεωτρήσεις, βρέθηκε φυσικό αέριο στις θάλασσες της Κύπρου, του Ισραήλ και της Αιγύπτου. Τα διεθνή πετρελαϊκά τρυπάνια ανέλαβαν δράση. Το Ισραήλ από σύμμαχος έγινε εχθρός της Τουρκίας και φίλος της Ελλάδας. Ο Ερντογάν απώλεσε θορυβωδώς την επιρροή του στην Αίγυπτο και εξοστρακίστηκε από το Κάιρο. Η Συρία εξελίχθηκε σε ένα αιματηρό «μπρα ντε φερ» μεταξύ Δύσης και Ισλάμ, μεταξύ Τούρκων και Αράβων, μεταξύ Ισράηλ και Ιράν, ανάμεσα στη Ρωσία και το ΝΑΤΟ. Η Τουρκία «μετακινήθηκε» προς ανατολάς και εναγκαλίστηκε την Μόσχα. Το παιγνίδι ξέφυγε για τα καλά.
Το σκηνικό του 2019 δεν έχει πια καμία σχέση με το σκηνικό των Ιμίων του 1996. Είναι πια πολύπλοκο, άκρως επικίνδυνο, με διπλωματικές και στρατιωτικές παραμέτρους που ξεπερνούν και την Αθήνα αλλά και την Άγκυρα. Οι μεγάλες δυνάμεις είναι παρούσες και δεν έχουν καμία διάθεση να απαγκιστρωθούν από την Ανατολική Μεσόγειο. Εκεί χαράσσεται ένας νέος γεωπολιτικός και γεωοικονομικός χάρτης που δεν αφορά μόνο τους υποθαλάσσιους υδρογονάνθρακες αλλά και το σύνολο της ενδοχώρας της Εγγύς και Μέσης Ανατολής.
Ο Κώστας Σημίτης αντιλαμβάνεται την επέκταση των μεγεθών διότι όταν καείς από τον χυλό φυσάς και τη γιαούρτι. Έρχεται, λοιπόν, έναν ακριβώς μήνα πριν από τις εκλογές και προειδοποιεί, όχι πια τον Τσίπρα αλλά τον Μητσοτάκη, πως έφθασε η στιγμή που η Αθήνα οφείλει να προβεί σε χειρισμούς με χρονικό ορίζοντα την επόμενη πεντηκονταετία.
Στην Ελλάδα της προεκλογικής παράνοιας όπου κυριαρχούν στα πρωτοσέλιδα κάποιες «Τασίες», ένας Πολάκης, ο Βελόπουλος, ο Βαρουφάκης και βεβαίως οι παροχές διά πάσαν νόσον ή συνταξιούχο και πάσαν εκκρεμότητα (μετατάξεις), οι αδόκιμοι πολιτικοί προφανώς και ασχολούνται με την αυτοδυναμία ή (όσον αφορά τον Τσίπρα) την προσωπική πολιτική διάσωσή τους. Στην Τουρκία, όπου ο εγκλωβισμένος στη δική του αδιέξοδη παράνοια Ερντογάν είναι πια δέσμιος και έρμαιο των επιλογών του (S400 και τα παρελκόμενα, Συρία – Κουρδικό - Ιράν κ.λπ.) ο υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ είναι στρατηγός. Στην Ελλάδα, που βρίσκεται εδώ και μήνες σε προεκλογικό οίστρο, ο υπουργός Άμυνας, ο Ευάγγελος Αποστολάκης, είναι Ναύαρχος. Από τη μία πρόκειται ενδεχομένως για ευτυχή συγκυρία διότι και οι δύο ξέρουν. Από την άλλη ενδεχομένως να πρόκειται για εκρηκτικό μίγμα διότι και πάλι και οι δύο ξέρουν μόνο ένα πράγμα: τους στρατούς τους.
Έρχεται, λοιπόν, ο Κώστας Σημίτης και δείχνει τον δρόμο για μία εφικτή έξοδο από τα δεσμά των εκκρεμοτήτων: τη Χάγη. Εκεί τα εθνικιστικά δαιμόνια του ελληνικού πολιτικού σκηνικού αντιδρούν άμεσα. «Προδοσία» φωνάζει η ελληνοπρεπέστατη «Δημοκρατία» της καραμανλικής φράξιας. Προδοσία θα φωνάξει και η Βελοπούλια ακροδεξιά με τις παραφυάδες. Προδοσία θα φωνάξουν και οι απανταχού «ψεκασμένοι».
Και όμως... Η Χάγη είναι διέξοδος, έστω και αν η απόφαση δεν ικανοποιήσει πλήρως την ελληνική οπτική των πραγμάτων. Διότι η Χάγη είναι δικαστήριο.
Τι όμως προϋποθέτει η καταφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο; Την κατάληξη σε ένα απόλυτα διαμορφωμένο πλαίσιο - πρόταση το οποίο έχει εγκριθεί από την ενισχυμένη πλειοψηφία της ελληνικής Βουλής. Δηλαδή προϋποθέτει συναινετικές και διαυγείς διαδικασίες. Ο Τσίπρας μάς τελειώνει, αλλά θα είναι εδώ. Η Φώφη μάς τελείωσε, αλλά θα είναι και αυτή εδώ. Το ΚΚΕ, που φωνάζει ανέξοδα εδώ και χρόνια για τα εθνικά ζητήματα, θα είναι εδώ και γνωρίζει άριστα το τι ακριβώς διακυβεύεται. Ο Κώστας Σημίτης, λοιπόν, καλεί τον Μητσοτάκη να διαχειριστεί αυτό το μείζον και μάλιστα υπό πίεση.
Η πίεση οφείλεται στη χρονική ωρίμανση όλων των εκκρεμοτήτων που χαρακτηρίζουν τη χάραξη του νέου χάρτη στην περιοχή από τον Καύκασο και την Κασπία έως τον Περσικό και τη Βόρειο Αφρική. Όλα είναι αλληλένδετα. Όλα είναι αλληλοεξαρτώμενα. Ο Κώστας Σημίτης προφανώς μίλησε και με κάποιους παράγοντες και ενσωμάτωσε στο άρθρο του αυτές τις πληροφορίες. Όλες αυτές οι πληροφορίες διακινήθηκαν εντός και εκτός Ελλάδος τους τελευταίους μήνες. Δεν υφίσταται, δηλαδή, κανένα μυστικό ούτε και εξυφαίνεται κάποια θεωρία συνωμοσίας. Τα πράγματα είναι ξεκάθαρα και μετρημένα.
Οι σχέσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη με τις ΗΠΑ δεν ήταν οι καλύτερες, αλλά πλέον δεν είναι και οι χειρότερες, επιδέχονται δε βελτίωσης όπως επισημαίνεται «εξωδίκως». Οι σχέσεις του Τσίπρα με τις ΗΠΑ είναι καλές όσο ήταν στην κυβέρνηση. Οι σχέσεις του Αποστολάκη με τις ΗΠΑ είναι πολύ καλές σε αντίθεση με εκείνες που διατηρεί ο Τούρκος ομόλογος του ο οποίος έχει ήδη «κάψει» τις εφεδρείες του. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τα γνωρίζει όλα αυτά. Ενδεχομένως να τα έχει συζητήσει και με τον Κώστα Σημίτη. Αν όχι, θα πρέπει να το κάνει άμεσα. Το καλοκαίρι αυτό δεν θα είναι θερμό λόγω καύσωνα. Το ξέρουν όλοι, το αντιλαμβάνονται οι πάντες και το διαισθάνονται ακόμη και οι αφελείς. Οι συμμαχίες χρειάζονται για να οδηγήσουν κάποιον με ασφάλεια στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης. Δεν είναι πανάκεια οι συμμαχίες ούτε κρατούν επ’ αόριστον. Αυτά λέει ο Κώστας Σημίτης στο άρθρο του διότι (λόγω προσωπικού βιώματος) έχει κάθε λόγο να ανησυχεί.
22°
