Σε πρόσφατο δημοσίευμα της εφημερίδας New York Times, η αρθρογράφος Jessica Bennett εκφράζει την ικανοποίησή της που τα τελευταία χρόνια στην Αμερική σημαντικές θέσεις δημοσίων λειτουργών καταλαμβάνονται από γυναίκες προχωρημένης ηλικίας. Μερικές από τις αναφορές στο άρθρο αφορούν την πανίσχυρη πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόσι, η οποία είναι 78 ετών, την βουλευτή Μαξίν Ουότερς που έγινε στα 80 της η πρώτη Αφροαμερικανή επικεφαλής τής Επιτροπής Τραπεζικών Υποθέσεων και την δημοσιογράφο Σούζαν Ζιρίνσκι, που ανέλαβε την αρχισυνταξία του ειδησεογραφικού δελτίου του CBS News στα 66 της.
Τα παραδείγματα Αμερικανίδων που αναλαμβάνουν σημαντικές θέσεις κατά τη διάρκεια της τρίτης ηλικίας δεν τελειώνουν εδώ, γεγονός που κάνει πολλούς να θεωρούν το συγκεκριμένο γεγονός μεγάλη νίκη υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών αφού φαίνεται πως η ηλικία τους δεν γίνεται εμπόδιο στην ανέλιξή τους. Φτάνουν μάλιστα να μιλούν για μεγάλη νίκη κατά του ρατσισμού της ηλικίας που λόγω των «διπλών στάνταρτ» που επικρατούν στις δυτικές κοινωνίες πλήττει τις γυναίκες σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ότι τους άντρες συνομήλικούς τους.
Κατά τη γνώμη μου, όμως, τα παραδείγματα που αναφέρθηκαν σημαίνουν ακριβώς το αντίθετο: το γεγονός, δηλαδή, ότι κάποιες γυναίκες φτάνουν να αποκτήσουν δύναμη ήσημαντικά αξιώματα σε προχωρημένο στάδιο του βίου τους, όταν δηλαδή οι περισσότεροι άντρες ομόλογοί τους έχουν πλέον αποσυρθεί, καταδεικνύει το μέγεθος των προβλημάτων της εργασιακής ανισότητας και του ηλικιακού ρατσισμού από τα οποία υποφέρει το γυναικείο φύλο.
Οι γυναίκες μέσης ηλικίας, δηλαδή η ηλικιακή ομάδα από τα 35 έως τα 60, υπόκεινται ακόμα σε ποικίλους περιορισμούς, καθώς οι θέσεις εξουσίας μοιράζονται κυρίως ανάμεσα στους άνδρες συναδέλφους τους. Οι υπάρχουσες εξαιρέσεις γυναικών που καταλαμβάνουν υψηλές θέσεις, απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα που στηρίζεται σε παρωχημένες αντιλήψεις για το τι είναι ικανή να κάνει μια γυναίκα δημοσιογράφος, ερευνήτρια, καλλιτέχνης, επιχειρηματίας ή πολιτικός.
Μπορεί να χαιρόμαστε που η Γκλεν Κλόουζ κέρδισε την Χρυσή Σφαίρα σε ηλικία 71 ετών αλλά το ερώτημα είναι πώς μπορεί να αλλάξει η διανομή της δύναμης στην πανίσχυρη Βιομηχανία του Θεάματος, που στηρίζει μεγάλο μέρος της οικονομικής ευρωστίας της στην εκμετάλλευση του νεανικού γυναικείου σώματος ώστε να δημιουργηθούν περισσότερες θέσεις εργασίας για ηθοποιούς που έχουν περάσει τα σαράντα.
Παρά το γεγονός ότι τον Νοέμβριο του 2017 ψηφίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Σχέδιο για την αντιμετώπιση της μισθολογικής ανισότητας, το πρόβλημα παραμένει: οι γυναίκες κερδίζουν κατά μέσο όρο 12,6% λιγότερα από ό,τι οι άνδρες. Την ίδια στιγμή η εισχώρηση και η εξέλιξη των γυναικών στην πολιτική και στον τομέα των επιχειρήσεων εξακολουθεί να μην είναι απρόσκοπτη, καθώς ο αποκλεισμός και η περιθωριοποίηση των γυναικών συνεχίζεται.
Τίθεται βεβαίως και το ερώτημα αν οι γυναίκες που σε μεγάλη ηλικία κατακτούν θέσεις εξουσίας βοηθούν στην συνέχεια νεότερες γυναίκες να προχωρήσουν επαγγελματικά, ή αν με την στάση τους συντηρούν την υπάρχουσα κατάσταση.
Οι γυναίκες επαγγελματίες δυσκολεύονται να επηρεάσουν τις επικρατούσες αντιλήψεις για το πώς οφείλει να σκέφτεται, να συμπεριφέρεται, ή να δείχνει μια γυναίκα στην μέση ή την τρίτη ηλικία, με αποτέλεσμα να προτιμούν τελικά να αλλάξουν τον εαυτό τους ώστε να ταιριάζουν με τα εδραιωμένα ιδεώδη. Αυτό αποδεικνύεται τελικά πιο εύκολο από την ανατροπή των προτύπων που έχουν εδραιωθεί και διαρκώς αναπαράγονται μέσω των μη ρεαλιστικών εικόνων που προβάλλονται διαρκώς από τις Βιομηχανίες της Μόδας και του Θεάματος
Σιγά σιγά οι γυναίκες μετατρέπονται στα τέλεια θύματα του ηλικιακού ρατσισμού. Στην προσπάθειά τους να παραμείνουν μάχιμες, δραστήριες αλλά και όμορφες σε προχωρημένη μέση και στην τρίτη ηλικία, αντιμετωπίζουν το γήρας σαν μια αρρώστια με συγκεκριμένα συμπτώματα που οφείλουν να εξαλείψουν με τη βοήθεια της μόδας και της πλαστικής χειρουργικής. Γυναίκες 60 και 70 ετών «μεταμφιέζονται» σε νεότερες γυναίκες ελπίζοντας ότι ποτέ δεν είναι αργά για να κατακτήσουν τις ανταμοιβές που οι άντρες συνάδελφοί τους αποκτούν στα 40 και τα 50.
22°
