Με αφορμή την πολιτική της κυβέρνησης η οποία καιροσκοπικά έθεσε, σχεδόν στο παρά πέντε της θητείας της, δήθεν, ζήτημα διαχωρισμού της εκκλησίας από το κράτος, αλλά και με αφορμή στη συνέχεια τις τοποθετήσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης σχετικά με το ζήτημα, προκύπτουν, μεταξύ άλλων, πολλές ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις σε κοινωνικό, πολιτιστικό και πολιτικό επίπεδο, ορισμένες από τις οποίες θα ήθελα να επισημάνω, επιχειρώντας ταυτόχρονα μια ερμηνευτική ιστορική υπόθεση.
Κατ’ αρχή, γιατί μια τέτοια πρόταση που κατατίθεται από μια κυβέρνηση, του σύγχρονου δυτικού κόσμου, και ζητάει από το κοινοβούλιο την εξαίρεση από τη θεσμισμένη εξουσία, της εκκλησίας, προκαλεί τόσο μεγάλη αναταραχή στην κοινωνία η οποία ως αντίδραση, θέτει ζήτημα θρησκεύματος. Να επισημανθεί, ωστόσο, ότι η εκκλησία, δηλαδή, οι διάφορες μορφές θεσμικής έκφρασης των χριστιανικών δογμάτων, επηρεάζουν σχεδόν καθοριστικά το σύνολο των πολιτευμάτων των κρατών του δυτικού κόσμο, π.χ. παπισμός. Με απλά λόγια, σε πολλές απ’ τις σύγχρονες δυτικές δημοκρατίες, εκτός της εκτελεστικής, της νομοθετικής εξουσίας και της δικαιοσύνης, υπάρχει και μια τέταρτη εξουσία, εκείνη της εκκλησίας, η οποία, σε αρκετά κράτη, συνταυτίζεται με την κρατική. Αυτό χρειάζεται να είναι σαφές, γιατί απαντάει άμεσα στο παραπάνω ερώτημα, ότι δηλαδή το θρήσκευμα, δια μέσου της εξουσίας της εκκλησίας, κατέχει καίρια θέση στον κρατικό μηχανισμό και επηρεάζει άμεσα την κοινωνία, τον πολιτισμό, και ασκεί πολιτική. Κάτι τέτοιο αντίστοιχα είναι έντονα φανερό στις χώρες όπου κυριαρχούν ο εβραϊσμός και ο μουσουλμανισμός, οι οποίοι είναι, ρητά, σε πλήρη αντίθεση με τις αρχές της δημοκρατίας
Γιατί λοιπόν η ελληνική κοινωνία εξεγείρεται όταν τίθεται το συγκεκριμένο ζήτημα και νοιώθει ότι απειλείται το θρήσκευμά της; Ποιος απειλείται; Αφού έχουμε δημοκρατία και μάλιστα, όπως ευρέως διατυμπανίζεται, βασισμένη στα πρότυπα της αθηναϊκής, γιατί να μην θέλουμε την έξοδο της εκκλησίας από το «κάδρο» της εξουσίας,; Μήπως γιατί τελικά η σχέση των σημερινών δημοκρατιών με την αθηναϊκή δημοκρατία, αλλά και γενικότερα με τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, διαφέρουν ριζικά στα μεγάλα και κεντρικά πολιτικά ζητήματα;
Εάν ανατρέξουμε, πρόχειρα, στις «πηγές», θα διαπιστώσουμε αμέσως ότι στην αθηναϊκή δημοκρατία ποτέ η εκκλησία δεν κατείχε θέση στην κρατική εξουσία. Οι ιερείς, για παράδειγμα, αμειβόντουσαν από τον κόσμο. Επίσης, και επί της ουσίας, τα ιερά και οι ναοί των αρχαίων ελλήνων, όπως φυσικά και οι θεοί τους, είχαν δημιουργηθεί για να εξυπηρετούν τις καθημερινές ανάγκες των ανθρώπων, για να «ξορκίζουν» τα «μυστήρια», όπως π.χ. το ζήτημα της γυναικείας σεξουαλικότητας στο ναός της Άρτεμης στη Βραυρώνα. Τότε, το λόγο των είχαν οι δημοκρατικοί θεσμοί δια μέσου της μυθολογίας και της φιλοσοφίας, κι αυτό άλλαξε δραματικά και τελεσίδικα.
Όλα άλλαξαν με την καταστροφή της αθηναϊκής δημοκρατίας, και των δημοκρατικών θεσμών. Άλλαξαν με την μετάβαση από τη δημοκρατία στην μοναρχία της μακεδονικής δυναστείας και στην αποθέωση του ηγέτη. Στην ελληνιστική πλέον περίοδο, αυτή η αντίληψη καθιερώθηκε. Ο κόσμος στην προσπάθεια του να «επιβιώσει» αποζητούσε τον ηγέτη/προστάτη, ενώ στο φιλοσοφικό επίπεδο κυριαρχούσαν ο στωικισμός και ο νεοπλατωνισμός, και δεν είναι τυχαίο ότι από τότε πια οι ιερείς έγιναν δημόσιοι υπάλληλοι. Ο κόσμος αναζητούσε αγωνιωδώς έναν «μεσσία». Κι εκείνος ήρθε…
Έτσι σταδιακά η μυθολογία μας, οι προσωκρατικοί, ο Ησίοδος και η γέννηση του κόσμου: «Στην αρχή είν’ το χάος», αντικαταστάθηκαν από την ισραηλίτικη μυθολογία, τη λεγόμενη «παλαιά διαθήκη», που μετατράπηκε σε θρησκεία. Ο θεός που «έπλασε» τον άνθρωπο και ο φόβος του θείου. Έκτοτε ο λόγος δεν ανήκει στον άνθρωπο ανήκει στο θείο, όπως και η δημοκρατία.
Με την κυριαρχία του εβραϊσμού, του χριστιανισμού και του μουσουλμανισμού, οι θρησκείες καταλαμβάνουν «στασίδι» στην εξουσία.
Έτσι η ψευδαισθητική πραγματικότητα μπορεί πάντα και με τη βία να εξακοντίζει την τρέχουσα. Το παραλήρημα την πραγματικότητα.
Ο κόσμος σήμερα φοβάται μη χάσει τον «μεσσία» του και τα κόμματα τους «πιστούς» τους κι αυτή είναι η αρχή της διαπλοκής πάνω σε μια ψευδαισθητική βάση, χωρίς αρχές. Πρόκειται για ένα φαινόμενο όπου η λαϊκίστικη πολιτική διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο, κι αυτό είναι ένα φαινόμενο τρομερά επικίνδυνο για τη δημοκρατία και το πολίτευμα μας.
19°
