Η αρχή έγινε από αμετροεπείς πολιτικούς, ίσως σε μια προσπάθεια να μεταβιβαστούν οι ευθύνες από το πελατειακό επίπεδο στο συλλογικό, αλλά δεν ήθελε και πολύ για να κυλήσει η καραμέλα στα στόματα των ευρωπαίων, να μπει στη συνείδηση των απλών ψηφοφόρων και να αναπαράγεται από τα απανταχού ανά την γηραιά ήπειρο κίτρινα έντυπα, επιπλέον ήτανε βολική γιατί μπορούσε να λύσει χιλιάδες ερωτήματα με δυο τρεις απαντήσεις. «Οι Έλληνες είναι τεμπέληδες», « οι Έλληνες ξέρουν μόνο να τρώνε και όταν τους έρθει ο λογαριασμός βγαίνουν στο δρόμο και τα σπάνε», «οι Έλληνες είναι αχάριστοι». Η γλυκιά γοητεία των γενικεύσεων, ο σίγουρος δρόμος του αφορισμού, και θα ήταν άδικο για μια χώρα να σταυρώνεται νυχθημερόν από επιπόλαια στερεότυπα αν δεν είχε υπάρξει και η ίδια θύτης ανάλογης νοοτροπίας. Μόνο που στην περίπτωση της Ελλάδας κάτι τέτοιο δεν ισχύει.
Όταν στα τέλη της δεκαετίας του ενενήντα τα κονδύλια έρεαν άφθονα, το ελληνικό όνειρο άγγιζε το ταβάνι του και το γειτονικό πρώην ανατολικό μπλοκ μάζευε τα κομμάτια του στέλνοντας καραβιές φτηνού εργατικού δυναμικού στη γη της επαγγελίας, κάθε κοινωνικό πρόβλημα μπορούσε να ερμηνευτεί με την προσφυγή στο κατάλληλο στερεότυπο. “Οι Αλβανοί είναι εγκληματίες”, “οι Ρωσίδες είναι καλές για τα κωλόμπαρα”, “οι Νιγηριανοί σκοτώνουν τη μουσική βιομηχανία”, “οι Κινέζοι στέλνουν τους μικροβιοτέχνες στο ταμείο ανεργίας”. Τα ιδιωτικά ΜΜΕ, γνωρίζοντας την πρώτη τους άνθηση, δεν θα μπορούσαν να μην ανταποκριθούν στην τεράστια ζήτηση χωρίς την ανάλογη προσφορά, αν κάποιοι σπεύδουν να κατηγορήσουν τώρα την Bild ή το Focus για εμπαθή και ρατσιστικά πρωτοσέλιδα, ας θυμηθούν πως αντιμετώπισαν, κατά καιρούς, οι αντίστοιχες εγχώριες τηλεοπτικές Bild διάφορες άλλες εθνοτικές ομάδες αλλά και ολόκληρα έθνη.
Για να μην κρυβόμαστε πίσω απ’ το δάχτυλο μας, κάθε στερεότυπο εμπεριέχει μια μικρή δόση αλήθειας, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αποκαλύπτει όλη την εικόνα. Η χρησιμοποίηση τους δεν αποτελεί μόνο την εύκολη λύση αλλά είναι πέρα για πέρα αποπροσανατολιστική, τώρα που περάσαμε στην αντίπερα όχθη το πάθημα ας μας γίνει μάθημα.
Υ.Γ Μπορώ να φανταστώ από τώρα τι θα γινόταν σε ένα υποθετικό σενάριο όπου ένα φτωχό κράτος της Ευρωζώνης (λόγου χάρη η Σλοβακία) βρισκόταν στο όρια της χρεοκοπίας και ο Έλληνας φορολογούμενος καλούνταν να συμβάλει στη διάσωση του, βλέπω ήδη τον Άδωνη να ωρύεται σε κάποιο τηλεπαράθυρο και τον άνκορμαν να κουνάει συγκαταβατικά το κεφάλι του. Για την ιστορία, η Σλοβακία υπήρξε το τελευταίο κράτος μέλος που επικύρωσε τη συμφωνία για την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Το αποτέλεσμα: έπεσε η κυβέρνηση της…
16°
