Πολιτικη & Οικονομια

Η ιδεολογία ως επινόηση

Για πολλοστή φορά επαναλαμβάνουμε, μια τάση προς την αυτοκαταστροφή

102280-203531.jpg
Ανδρέας Βασιλιάς
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
115322-257149.jpg

Η λεγόμενη μνημονιακή κρίση που έπληξε τη χώρα μας από το 2010 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, στάθηκε αφορμή για μια σειρά σκέψεων αλλά και πράξεων σχετικά με το «τι έφταιξε;» και ως χώρα φτάσαμε έως εκεί που φτάσαμε, δηλαδή σε μια απέραντη ιδεολογικοπολιτική σύγχυση και σε μια ατέρμονη πρακτικοποιητική αδυναμία. Μια τέτοιου τύπου αδυναμία δεν μπορεί να κατανοηθεί εάν δεν κινητοποιηθεί από το ίδιο το υποκείμενο μια διαδικασία προσωπικής αναρώτησης που θα φέρνει στο επίκεντρο την προσωπική συμβολή του καθένα σε αυτό που έγινε και γίνεται, μιας και η κρίση θα είναι χρόνια και παρατεταμένη.

Για πολλοστή φορά βρισκόμαστε ως κράτος και ως κοινωνία να επαναλαμβάνουμε, μέσα σε συνθήκες σχεδόν ολικής αδυναμίας σε πολιτικοκοινωνικό επίπεδο, μια τάση προς την αυτοκαταστροφή, καταστρέφοντας π.χ. το τραπεζικό μας σύστημα και αναθέτοντας ουσιαστικά την οικονομία μας στα λεγόμενα «όρνια» της παγκόσμιας αγοράς. Είναι μια τάση που μας εμποδίζει σταθερά να μπορέσουμε να προτείνουμε οργανωμένα και με βάση μια συγκεκριμένη θεσμισμένη στρατηγική, ένα σχέδιο μακροχρόνιας ανάπτυξης και ευημερίας της χώρας.

Πρόκειται για μια ιδεολογική μάχη, για μια μάχη οικονομικών συμφερόντων, για μια ταξική αντιπαράθεση, σύμφωνα με τις αρχές της μαρξιστικής ιδεολογίας ή τελικά για την αέναη ασυνείδητη αλλά και συνειδητή προσπάθεια του ναρκισσιστικού υποκειμένου να κυριαρχήσει στον άλλο με οποιοδήποτε τίμημα; Για μια διαρκή διυποκειμενική μάχη επιβολής του ενός πάνω στον άλλο; Μάλλον πρόκειται για μια πρωταρχική ανημποριά οι ρίζες της οποίας χρειάζεται να αναζητηθούν και στο πεδίο του ψυχισμού τόσο του σύγχρονου Έλληνα όσο και της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, που σε ένα μεγάλο ποσοστό δεν προτάσσουν αλλαγές ή εκείνες που προτείνουν αφορούν κυρίως στην εξυπηρέτηση του αυστηρά ατομικού τους συμφέροντος υπό την επινόηση μιας ιδεολογικής ρητορικής δεξιάς ή αριστερής απόχρωσης. Σε κάθε περίπτωση καταστροφικού προσανατολισμού.

Αυτή τη διυποκειμενική αντίθεση, μεταμφιεσμένη σε ιδεολογία, η κάθε ιδεολογία έρχεται και την εξαφανίζει ως να μην υπάρχει, δημιουργώντας υπερβατικά μια τελεολογική πραγματικότητα και μια κυρίαρχη αφήγηση, ένα δόγμα, μια απόλυτη αλήθεια: π.χ. κάθε αριστερός είναι προοδευτικός και καλός άνθρωπος και κάθε δεξιός κερδοσκόπος και κακός άνθρωπος. Πάνω σε αυτή την ανορθολογική βάση δημιουργήθηκαν τα ελληνικά μετεμφυλιακά κόμματα, τα οποία παραδόξως επικαλούνται ως βασικό πολιτικό-ιδεολογικό επιχείρημα τον ορθό λόγο.

Σε κάθε περίπτωση η ιδεολογία ως επινόηση αφορά κάθε θεσμό και κάθε φορέα είτε στο χώρο της πολιτικής είτε της επιστήμης την οποία προτάσσουν αντικρουόμενες ομάδες μεταξύ τους για να κυριαρχήσουν στο χώρο. Ταυτόχρονα, όμως, εκείνος που τη χρησιμοποιεί την ιδιοποιείται, την ενσωματώνει ή ακόμα και τη μεταλλάσσει έως ότου τη φέρει στα μέτρα του έτσι ώστε να μπορεί να χειραγωγεί με πιο αποτελεσματικό τρόπο τους συναδέλφους του. Έτσι ο θεσμός, στην προκειμένη περίπτωση ο κομματικός μηχανισμός, υποκαθιστά την ιδεολογία και την εκ-προσωπεί. Ουσιαστικά ο κάθε κομματικός μηχανισμός «απο-καθηλώνει» την ιδεολογία από τις αρχές του κόμματος και καθηλώνει τους πολίτες σε ένα φαύλο και μεταφυσικό κύκλο αντιπαράθεσης.

Αυτοί οι μηχανισμοί είναι σήμερα απόρροια της βαθιάς δυσλειτουργίας των πολιτικών κομμάτων, που εμποδίζουν να μετουσιωθούν σε έργα τα αυθεντικά και προοδευτικά αισθήματα των πολιτών εκδιώκοντας κάθε τι που στοχεύει προς αυτή την κατεύθυνση. Έτσι, σε αυτό τον αέναο φαύλο κύκλο η μια ιδεολογική κατασκευή διαδέχεται την άλλη, το ένα κόμμα διαδέχεται το άλλο σε μια αέναη ασυνέχεια, την ασυνέχεια του θεσμικού πλαισίου και του κράτους. Έτσι «η πρώτη φορά αριστερά», ένας πολιτικός χώρος ιδεολογικής σύγχυσης και μηδενικής αποτελεσματικότητας, καταλήγει να αποτελεί το alter ego της δεξιάς, ξεπουλώντας και διαλύοντας τα πάντα στο όνομα της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ισότητας.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ