Στο σπίτι μου δεν ακούγαμε καθόλου μουσική, δεν είχα καμμιά μουσική παιδεία όταν ήμουν έφηβος. Άρχισα τότε από μόνος μου ν' αγοράζω λίγους δίσκους κλασσικής, από περιέργεια και από αντίδραση στον πατέρα μου που δεν την άντεχε.
Κάποια στιγμή αγόρασα και τον δίσκο της φωτογραφίας εδώ, και ήταν το απόλυτο σοκ για μένα, η μεγάλη συγκίνηση, η αποκάλυψη που φέρνει η μεγάλη τέχνη.
Αυτή ακριβώς είναι η μαγεία της μουσικής: ακόμη κι ένα αμόρφωτο μουσικά παιδί, λίγο αν έχει τα αυτιά του ανοικτά, μπορεί να συγκινηθεί και να καταλάβει με τον τρόπο του ένα μεγάλο έργο, χωρίς να έχει μελετήσει σε βάθος τον Μπετόβεν.
Από τότε κάτι προσπάθησα να μάθω, άκουσα το ίδιο έργο σε δεκάδες άλλες εκτελέσεις, και από μεγαλύτερους πιανίστες, ποτέ όμως δεν είχα την πρώτη εκείνη μεγάλη εμπειρία.
Ήταν η πρώτη φορά, το μοναδικό όργανο του Γκραφ, «ιδανικό για τις τελευταίες σονάτες», ήταν το παλιό βινύλιο; Αυτά μαζί ή κάτι άλλο.
Αλλά αυτός ο δίσκος μου άλλαξε τη ζωή για άλλο λόγο. Κάτω από τον ήχο του αρχαίου πιάνου, άκουσα για πρώτη φορά, διαισθάνθηκα, ένα μεγάλο πολιτισμό που ερχόταν από το κέντρο της Ευρώπης, μια Μεσευρώπη μυθική για μένα από εκείνη τη στιγμή, χώρα της ομορφιάς και της μεγάλης τέχνης, τόσο διαφορετική από τη βαλκανική Ελλάδα στην οποία πνιγόμουν ως έφηβος…
Μου δημιούργησε την επιθυμία να ταξιδέψω με κάθε μέσο τη δεκαετία του 80,απ΄άκρη σε άκρη της ηπείρου μας, και να γνωρίσω την «Ευρώπη», ξεκινώντας από τη Βιέννη, για πολλά χρόνια και με μεγάλες στερήσεις, προβλήματα και ατυχήματα, από τη Λισσαβώνα ως τη Βαρσοβία.
Η Ευρώπη είχε γίνει το πάθος μου. Έτσι είδα με τα μάτια μου τον κόκκινο ολοκληρωτισμό της εποχής αλλά και την ερημιά της Δύσης.
Είδα ανθρώπους μόνους, αλλά και ανθρώπους χαρούμενους, προσπάθησα να τους δω από μέσα, να ζήσω μαζί τους.
Αυτό που για μένα ήταν τότε πολύ δύσκολο, για ένα σημερινό νέο είναι παιχνίδι.
Με πενήντα ευρώ εισιτήριο είναι αυτός αύριο πρωί στο Παρίσι ή στο Βερολίνο και αν ενδιαφέρεται, μπορεί να βρει έναν ολόκληρο κόσμο εκεί, μακριά από τη μιζέρια, να περιπλανηθεί, και αν είναι ικανός μπορεί να κερδίσει και τη ζωή του επί τόπου και να μείνει εκεί και κανείς να μη του ζητήσει τον λόγο. Γιατί;
Γιατί ανήκει πλέον στην ευρωπαϊκή οικογένεια όπως όλοι μας, κάτι που δεν συνέβαινε πριν τριάντα χρόνια. Το «ευρωπαϊκό κεκτημένο» είναι η μεγαλύτερη προίκα που μας δόθηκε ποτέ, σε μας και στις επόμενες γενιές, και τώρα δεν μας νοιάζει αν θα τη χάσουμε…
Άνθρωποι που λόγω ιδεολογίας μισούν ό,τι αντιπροσωπεύει η Ευρώπη και ο πολιτισμός της, την ανοικτή κοινωνία, τις φιλελεύθερες αξίες, τις ατομικές ελευθερίες, τον ορθολογισμό, παρασύρουν μεθοδικά ένα λαό να αρνηθεί τη μόνη οικογένεια που έχει, την ευρωπαϊκή, και να γίνουμε μια ανάδελφη βαλκανική Μπανανία και πάλι, μια εξαθλιωμένη χώρα - δορυφόρος του Μόσκοβου, τι άλλο διάβολε!...
Μια νέα Σερβία ίσως, που είκοσι χρόνια μετά από αυτά που έκανε και της κάνανε, προσπαθεί ακόμη να σηκώσει κεφάλι… Έχω μικρά παιδιά ακόμη σ' αυτή τη χώρα και θέλω να ζήσουν εδώ σαν ευρωπαίοι πολίτες ή όπου αυτά θέλουν, δεν θέλω να καταφύγουν έξω σαν Σύριοι πρόσφυγες!
Τον δίσκο το είχα για χαμένο, δεν μπορούσα να τον βρω από τότε, δεν βγήκε ποτέ σε cd, τον έψαχνα στα παλαιοδισκοπωλεία, στο ebay… και πριν λίγες μέρες τον βρήκα καταχωνιασμένο μαζί με λίγους ακόμη, στο σπίτι των γονιών μου που έχουν πεθάνει. Τον είχε φυλάξει η μάνα μου πριν φύγει για να τον βρω κάποτε.
Τώρα ψάχνω πικάπ να τον ακούσω και πάλι...
Υ.Γ.
Έγραψα και έβαλα σ’ ένα μπλογκ αυτό το κειμενάκι στις 2 Φεβρουαρίου, μόλις άρχισαν να φαίνονται ήδη αυτά που θα ζούσαμε επί έξι μήνες. Δυστυχώς είναι το ίδιο επίκαιρο ακόμη, ίσως και πιο πολύ τώρα. Άκουσα από τότε και τον δίσκο. Δεν μπαίνεις στο ίδιο ποτάμι δύο φορές. Αλλάξαμε όλοι.
