• Ο κ. Κουτσούμπας, ο οποίος συμμετέχει στο κοινοβούλιο, ένα θεσμό της μπουρζουαζίας, κατηγόρησε την Ευρωπαϊκή Ένωση για αντισοβιετισμό». Ο γγ του ΚΚΕ αποδίδει την ανατροπή του σοβιετικού καθεστώτος σε καπιταλιστική συνωμοσία. Και παρ’ όλ’ αυτά, πολλοί συνέλληνες θεωρούν το ΚΚΕ σοβαρό κόμμα». Πρόκειται για μια από τις μεγάλες απάτες του 20ού αιώνα: η ολιγοφρενία εκλαμβάνεται ως σοβαρότητα υπό τον όρον να μιλάς με βλοσυρό ύφος και να μην κάνεις γκριμάτσες.
• Είναι έγκλημα να επιδοκιμάζεις τις φρικαλεότητες του ναζισμού, αλλά δεν είναι έγκλημα να επιδοκιμάζεις τις φρικαλεότητες του σταλινισμού. Διότι, είτε δεν συνέβησαν ποτέ, είτε ήταν αναγκαίο να συμβούν για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού σε καπιταλιστικό κλοιό.
• Σπεύδω να προσθέσω ότι, αν ο κ. Κουτσούμπας και οι σύντροφοί του διαβάζουν αυτές τις γραμμές –πράγμα μάλλον απίθανο: δεν διαβάζουν φυλλάδες της αντίδρασης– σκέφτονται ότι πληρώνομαι από τη CIA και άλλους ιμπεριαλιστικούς κύκλους. Τους διαβεβαιώ, αν και ματαίως, ότι η CIA και οι άλλοι ιμπεριαλιστικοί κύκλοι δεν δίνουν δεκάρα ούτε για το ΚΚΕ, ούτε για μένα. Τι κρίμα να μην είμαστε το κέντρο του σύμπαντος.
• Θα επιμείνω: στο κανάλι της Βουλής δεν κυκλοφορούν μόνο ναζιστές και μπολσεβίκοι, αλλά και κοζάκοι της προεπαναστατικής εποχής με τοπικές ενδυμασίες από τις όμπλαστ των Ουραλίων. Bαρκάρηδες στον Βόλγα, ο χιονισμένος Φλεβάρης του ’17, οι τελευταίες ημέρες των Ρομανόφ...
• Διαβάζω εμβριθείς αναλύσεις αριστερών Αμερικανών διανοουμένων για την ελληνική κρίση, γραμμένες στη θαλπωρή του Berkeley και του Brandeis με υποτροφίες επάρατων καπιταλιστών. Μεταξύ άλλων, επικροτούν αυτό που ονομάζουν αναρχική αναβίωση»: εμείς εδώ την ονομάζουμε μπάχαλο – και τους πρωταγωνιστές της μπαχαλάκηδες. Πρόκειται για ριζικά διαφορετική ανάλυση: όταν ζεις σε πλαίσιο ευταξίας όπως η Wendy Brown ή ο Chomsky, η επιδοκιμασία της ανυπακοής είναι εύκολη και φαίνεται γενναιόδωρη: ξέρεις ότι, στο τέλος, ο νόμος θα υπερισχύσει. Όταν ζεις στην Ελλάδα με ιστορικό διασάλευσης της τάξης και προοπτική ορυμαγδού ή χάους, καθώς και με κυβέρνηση που διατηρεί σχέσεις (οικογενειακές, ιδεολογικές, νομικές) με το χώρο των βανδάλων, ίσως δεν έχεις την πολυτέλεια της αριστερής μεγαλοψυχίας. Για μια ακόμα φορά, διαπιστώνω ότι οι Αμερικανοί αποτυγχάνουν να κατανοήσουν την Ευρώπη: different causes, different methods.
• Τελευταία γίνεται πολύς λόγος για τη Συμφωνία της Βάρκιζας, για την ντροπή» της που υποτίθεται πως μοιάζει μ’ εκείνη των μνημονίων. Κι όμως, το κείμενο της Συμφωνίας ήταν δίκαιο: υποτίθεται ότι εξασφάλιζε το δημοκρατικό πολίτευμα, την αμνηστία των πολιτικών εγκλημάτων (που ήταν απαραίτητη για την εθνική συμφιλίωση), τη δημιουργία εθνικού στρατού (άρα τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ, ευλόγως) καθώς και την επαναλειτουργία του κράτους μετά τον πόλεμο. Το πρόβλημα δεν ήταν το περιεχόμενο της Συμφωνίας αλλά η μη εφαρμογή της. Το γεγονός, κυρίως, ότι η δεξιά βάλθηκε να μετατρέψει τους κομμουνιστές σε θύματα και ήρωες. Πράγμα που κατάφερε. Είχε προηγηθεί η συμφωνία της Καζέρτας που, με το να προβλέπει ξένη (βρετανική) ηγεμονία, όξυνε ακόμα περισσότερο το πολεμικό πνεύμα των δύο πλευρών.
• Γεμάτη ελπίδα μελέτησα τα προκαταρκτικά συμπεράσματα της Επιτροπής Αλήθειας της Βουλής για το παράνομο, αθέμιτο και επονείδιστο» χρέος. Αλλά δεν με έπεισαν: κρίνω ότι αφού δεν έπεισαν εμένα που θέλω να χαρακτηριστεί το χρέος παράνομο, αθέμιτο και επονείδιστο», δεν θα πείσει ούτε τους δανειστές. Αντιθέτως, νομίζω ότι το κείμενο που δημοσιεύτηκε είναι ένα παραλήρημα.
• Προσπαθώντας να καταλάβω τη συμπεριφορά ορισμένων δημοσίων προσώπων, διαβάζω στο λήμμα «μανία»: Η μανία είναι μια σοβαρή ψυχική διαταραχή κατά την οποίαν το άτομο έχει ανυψωμένη διάθεση ή οξυθυμία, υπερβολική ενέργεια και διαταραγμένες σκέψεις. Συμπτώματα: διακυμάνσεις της συναισθηματικής διάθεσης, ευφορία, ευερεθιστότητα, διογκωμένη αυτοεκτίμηση, ελαττωμένη ανάγκη για ύπνο, πίεση λόγου, διάσπαση της προσοχής, υπερκινητικότητα, συναισθηματική αστάθεια, παραληρητικές ιδέες (π.χ. έμμονες ιδέες καταδίωξης) και ποικίλες ψευδαισθήσεις. Η έλλειψη κριτικής και συγκράτησης μπορεί να οδηγήσει τον μανιακό σε πράξεις με άσχημες συνέπειες. Επίσης, το μανιακό άτομο μπορεί να πιστεύει ότι έχει υψηλή «ειδική αποστολή», ότι έχει εκπονήσει ένα καταπληκτικό σχέδιο με το οποίο θα σώσει τον κόσμο από την καταστροφή ή ότι διαθέτει εξαιρετικά ταλέντα και ικανότητες. Οι μανιακοί ασθενείς μιλούν σαν να βρίσκονται κάτω από πίεση να εκβάλουν τις λέξεις· διακρίνονται από θεατρικό στιλ και επιθετικότητα.
• Το καλό της δημοκρατίας είναι ότι μπορεί οποιοδήποτε να γίνει πρωθυπουργός, υπουργός ή πρόεδρος. Αυτό είναι και το κακό της δημοκρατίας.
• Η αναπληρωτής υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Θεανώ Φωτίου και ο υπουργός εργασίας κ. Κατρούγκαλος επιθυμούν να είναι «ο λαός στον δρόμο, στους αγώνες, στις διαδηλώσεις». Στις χώρες που ευημερούν, «ο λαός» δεν βρίσκεται στον δρόμο, βρίσκεται στις δουλειές του.
• Νομίζω ότι έχουμε παραχαϊδέψει την αξία περί ελευθερίας του λόγου. Αναρωτιέμαι πόσες δίκες θα είχαν κερδίσει οι άνθρωποι τους οποίους άλλοι άνθρωποι συκοφαντούν στη δίνη του μίσους και τoυ furor loquenti, αν ζούσαμε σε μια χώρα όπου η ηθική βλάβη είχε κάποιο τίμημα. Ένα ακόμα καλό της δημοκρατίας –η ελευθερία της έκφρασης – γίνεται κακό της δημοκρατίας: η ελευθερία έκφρασης της ανθρώπινης βλακείας.
• Εμείς οι Έλληνες κάνουμε τους έξυπνους – τους «ξύπνιους». Αλλά δεν έχουμε μυαλό. Οι επαρχιωτικοί μας τοίχοι δεν μας αφήνουν να δούμε πώς είναι τα πράγματα όταν έχεις μυαλό κι όταν δεν πουλάς τρέλα.
• Ψάχνω ομοιοκαταληξίες για να σκαρώσω στιχάκια: λιμοκοντόρος/κομπιναδόρος, μπλοφαδόρος/εθνοφθόρος/ ψευτομαγκιόρος/προφεσόρος. Προσθέτω, εναλλακτικά: φανφαρόνος / παραφρόνως. Μου περισσεύει το τζογαδόρος.
• Συμφωνώ με τον εαυτό μου προτού αλλάξω γνώμη και ψηφίσω «ναι» στο δημοψήφισμα. Δεν έπρεπε να πάρουμε μέρος στην παρωδία. Οι παρωδίες, οι φάρσες, τα κακέκτυπα συσσωρεύονται – δεν είναι καθόλου αστεία.
• Κι από την άλλη πλευρά,μολονότι το «όχι» ήταν θορυβώδες (τι σήμαινε άραγε ο θόρυβος;), η κυβέρνηση προσπαθεί να εφαρμόσει το «ναι». Στόμφος, πόζες, έλλειψη πνευματικής σοβαρότητας.
• Προτού ένα μέρος της συντηρητικής παράταξης κινηθεί προς το ευρωπαϊκό κέντρο και μετασχηματιστεί στη λεγόμενη φιλελεύθερη παράταξη, τα ευρωπαϊκά αιτήματα ήταν αριστερά αιτήματα: η μείωση των στρατιωτικών δαπανών, ο διαχωρισμός εκκλησίας-κράτους, η θεσμική εξασφάλιση φυλετικής ισότητας και ελευθερίας στην ιδιωτική ζωή, ο διεθνισμός, η δημιουργία μετα-εθνικών αστερισμών. Σήμερα, όπως δείχνει η πρακτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, τα ευρωπαϊκά αιτήματα απορρίπτονται: δεν φαίνεται να τίθεται ζήτημα διαχωρισμού εκκλησίας-κράτους και γενικότερα laïcité, ενώ αποθεώνεται το εθνικοστρατιωτικό σύμπλεγμα και αυξάνεται η απόσταση από το μετα-εθνικό όραμα.
• Η χρησιμότητα του μετεωρολογικού δελτίου: όταν προβλέπονται ισχυροί άνεμοι, ο κρατικός μηχανισμός λαμβάνει έκτακτα μέτρα για να προλάβει τις πυρκαγιές. Εμείς χρησιμοποιούμε το μετεωρολογικό δελτίο για να ρυθμίσουμε τη βόλτα του σκύλου και το φριζάρισμα των μαλλιών.
• Γράφω αυτά τα μικρά κομματάκια που τα ονομάζω αφορισμούς διότι δεν μπορώ να συγκεντρωθώ και να εμβαθύνω ένα και μοναδικό θέμα: βλέπω διαρκώς ειδήσεις – κι όταν δεν βλέπω ειδήσεις, ακούω ειδήσεις.
16°
