Στο άκουσμα της αναγγελίας του δημοψηφίσματος στις 5 Ιουλίου, πάγωσε το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας. Καταρχήν θα πρέπει να δείξουμε ψυχραιμία, να είμαστε σε εγρήγορση και εάν χρειαστεί να υπερασπιστούμε την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.
Το ερώτημα όμως που θα πρέπει να απασχολεί την ελληνική κοινή γνώμη είναι γιατί αυτό δεν έγινε στις αρχές διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-Ανεξ Ελ. Τότε, όταν ο κ.Τσίπρας είχε ως νωπή εντολή να «σκίσει» το μνημόνιο; Γιατί επί πέντε μήνες ακούμε τα κυβερνητικά στελέχη και τον ίδιο τον πρωθυπουργό να διατυμπανίζουν ότι η συμφωνία είναι θέμα ημερών;
Και φυσικά η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα είναι ότι το πρόβλημα δεν βρισκόταν στις διαπραγματεύσεις γιατί όπως δήλωσε ο κ.Τσίπρας η διαπραγμάτευση ξεκίνησε πριν λίγες ημέρες. Το πρόβλημα βρισκόταν στις αντιδράσεις της εσωκομματικής αντιπολίτευσης και οργανωμένων συμφερόντων.
Μόνο που κατά τους τελευταίους πέντε μήνες, η οικονομία επέστρεψε στην ύφεση, η μείωση της ανεργίας ανακόπηκε, τα επενδυτικά σχέδια πάγωσαν, εμπεδώθηκε γενική στάση πληρωμών και το κυριότερο… η αξιοπιστία της ελληνικής κυβέρνησης έχει καταρρακωθεί και η Ελλάδα βρίσκεται διεθνώς απομονωμένη.
Η αναγγελία του δημοψηφίσματος δεν σημαίνει απαραίτητα ότι αυτό τελικά θα διεξαχθεί. Κι αυτό γιατί υπάρχει ερώτημα σχετικά με τη συνταγματικότητα του ερωτήματος, γιατί δημοψήφισμα για δημοσιονομικά θέματα δεν προβλέπεται από το Σύνταγμα.
Καταρχήν το ερώτημα του δημοψηφίσματος (εάν αυτό πραγματοποιηθεί) θα πρέπει να είναι «Ναι ή Όχι στην ΕΕ». Κι αυτό γιατί σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές συνθήκες δεν μπορεί να υπάρξει έξοδος από το ευρώ. Το μόνο που μπορεί να συμβεί είναι να τυπωθούν επιταγές (IOUs) ή εθνικό νόμισμα. Υπάρχει όμως πρόβλεψη στις ευρωπαϊκές συνθήκες για να φύγει μία χώρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Και φυσικά είναι αστείο να λέμε ότι θα έχουμε δημοψήφισμα με βάση το παρακάτω ερώτημα. Αναφέρομαι στο ερώτημα του δημοψηφίσματος που κατατέθηκε από την κυβέρνηση στη Βουλή: «ο ελληνικός λαός καλείται να αποφασίσει με την ψήφο του εάν πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας το οποίο κατέθεσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο Eurogroup της 25/6/2015 και αποτελείται από 2 έγγραφα, τα οποία συγκροτούν την πρόταση επί της οποίας προτείνεται το δημοψήφισμα: το πρώτο έγγραφο τιτλοφορείται «Reforms for the completion of the Current Program and Beyond» (Μεταρρυθμίσεις για την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος και πέραν αυτού) και το δεύτερο «Preliminary Debt sustainability analysis» (προκαταρκτική ανάλυση βιωσιμότητας χρέους). Κι αυτό γιατί θα αφορά αγγλικά κείμενα, τα οποία θα πρέπει να μεταφραστούν, να διανεμηθούν και να συζητηθούν επαρκώς.
Επίσης υπάρχουν ουσιαστικοί λόγοι δημοκρατικότητας του εγχειρήματος, γιατί για να διεξαχθεί ένα δημοψήφισμα θα πρέπει να υπάρξει ικανός χρόνος, ο οποίος θα επιτρέπει να διεξαχθεί ουσιαστικός διάλογος. Ειδικά επειδή το ερώτημα ουσιαστικά θα είναι «Ναι ή ‘Όχι στην ΕΕ», για τέτοια, ιστορικής σημασίας θέματα απαιτείται ικανός χρόνος για διάλογο.
Θα αναφέρω χαρακτηριστικά ότι στη Μεγάλη Βρετανία που υπάρχει ένα αντίστοιχο ζήτημα, η αναγγελία του δημοψηφίσματος έγινε από τον πρωθυπουργό David Cameron περίπου 5 χρόνια πριν τη διεξαγωγή του (το 2012 για το 2017) και μάλιστα με την προϋπόθεση ότι θα επανεκλεγόταν στις βουλευτικές εκλογές που θα μεσολαβούσαν (2015) .
Τέλος υπάρχουν και οργανωτικά ζητήματα, όπως η επικύρωση του δημοψηφίσματος από τη Βουλή, η έκδοση του προεδρικού διατάγματος, η εκτύπωση των ψηφοδελτίων, η παράδοσή τους στα εκλογικά τμήματα, η ανακοίνωση των δικαστικών αντιπρόσωπων κλπ. Και αναρωτιέμαι, πως μία κυβέρνηση, η οποία δεν φημίζεται για τις οργανωτικές ικανότητές της, θα μπορέσει να υλοποιήσει ένα τέτοιο κρίσιμο σχέδιο, μέσα σε μία εβδομάδα.
Θα μπορούσε κάποιος να εντάξει την αναγγελία του δημοψηφίσματος στο πλαίσιο του «chicken game» που ακολουθεί η κυβέρνηση από την ημέρα που εξελέγη. Για το μόνο πράγμα που θα ήταν χρήσιμη μία τέτοια ενέργεια, είναι η ερευνητική δραστηριότητα του κ.Βαρουφάκη. Κι αυτό γιατί θα παρείχε σοβαρά ευρήματα για την έκδοση ενός ακόμα επιστημονικού paper στο επιστημονικό πεδίο της «Θεωρίας των Παιγνίων». Μόνο που η διακυβέρνηση μίας χώρας διαφέρει από το πόκερ και έρευνες τέτοιου είδους. Στο πλαίσιο αυτό αδυνατώ να πιστέψω ότι η ανευθυνότητα των κυβερνόντων μπορεί να παίξει τέτοια τυχοδιωκτικά παιχνίδια στην πλάτη ενός ολόκληρου λαού και της ιστορίας του.
Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση του δημοψηφίσματος κάνει ολοφάνερη την αδυναμία της κυβέρνησης να κυβερνήσει και να εκπροσωπήσει τη χώρα διεθνώς. Στο πλαίσιο όλων των παραπάνω, η κυβέρνηση διακινδυνεύει:
1) να δει τους πιστωτές να αποσύρουν την πρόταση και να μην υπάρχει ερώτημα
2) να μη διεξαχθεί το δημοψήφισμα λόγω της αντισυνταγματικότητας του ερωτήματος. Εδώ το λόγο έχει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
3) να μην προλάβει να προετοιμάσει οργανωτικά το δημοψήφισμα ή να μην φτάσουν τα ψηφοδέλτια στην ώρα τους, με αποτέλεσμα να χρεωθεί την αποτυχία του εγχειρήματος.
4) να κατηγορηθεί για αντιδημοκρατικότητα και αυταρχισμό λόγω του σύντομου και ανεπαρκούς διαλόγου που θα έχει προηγηθεί του δημοψηφίσματος.
5) να μην ανοίξουν οι τράπεζες τη Δευτέρα και να μη λάβουν συντάξεις οι εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι που συνειδητά αρνούνται να έχουν κάρτες. Να υπάρξουν καταστροφικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία.
6) να δει εκατοντάδες συγκεντρώσεις σε όλη τη χώρα υπέρ της παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίες θα ζητούν την παραίτηση της κυβέρνησης και τη διεξαγωγή εκλογών, με τελικό αποτέλεσμα την απώλεια της εξουσίας.
Με βάση τα παραπάνω, ο κ.Τσίπρας γνωρίζοντας ότι α) οι δημοσκοπήσεις είναι συντριπτικά υπέρ του ευρώ και β) το εγχείρημα του δημοψηφίσματος έχει πολλές πολιτικές και τεχνικές δυσκολίες, ενδεχομένως να επιλέξει την ηρωική έξοδο από τη διακυβέρνηση της χώρας. Σε κάθε περίπτωση, το επόμενο διάστημα θα δούμε να διακυβεύεται η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, η οποία θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι δεν αποτελεί συγκυριακή επιλογή ούτε αποκλειστικά οικονομικό θέμα. Αποτελεί κυρίως θέμα ασφάλειας και πολιτισμικής επιλογής. Η ευρωπαϊκή πορεία αποτελεί έναν από τους δύο πυλώνες της εθνικής στρατηγικής, μετά από εκείνον της συμμετοχής στο ΝΑΤΟ.
Ταυτόχρονα όμως θα βλέπουμε να διαδραματίζεται η κατάρρευση της τελευταίας σοβιετικού τύπου οικονομίας, του τελευταίου λαϊκίστικου, πελατειακού, κρατικοδίαιτου, πολιτικού συστήματος της Ευρώπης. Θα γίνουμε μάρτυρες της πτώσης του Τείχους … της Αθήνας.
Με βάση τα παραπάνω βλέπω ότι είναι πιο πιθανό να δούμε βουλευτικές εκλογές και Tsıprexıt παρά δημοψήφισμα και επικράτηση του Grexıt.
12°
