Η ομοφυλοφιλία δεν είναι επιλογή, η ομοφοβία είναι. Και σκοτώνει.
Ο Άλαν Τούρινγκ, ο Jacquemus και ο αυτόχειρας της Καρπάθου: Ιστορίες που ενώνονται με αόρατο νήμα. Η ομοφυλοφιλία δεν είναι επιλογή, η προκατάληψη είναι.
«Να βουτήξω το μήλο στο ζουμί», ακούγεται σε λούπα η φωνή του Ορφέα Αυγουστίδη, ο οποίος βρίσκεται ακόμη κρυμμένος πίσω από την κουρτίνα της σκηνής του νέου θεάτρου Κατερίνας Βασιλάκου στον Κεραμεικό. «Θα το κατάφερνα λίγο αργότερα», ακούγεται ξανά η φωνή του.
Το ευρύ κοινό έμαθε τον Άλαν Τούρινγκ από την ταινία «Το παιχνίδι της μίμησης» που παρουσίασε τη ζωή του και το μεγάλο του επίτευγμα. Ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς υποδύθηκε τον μεγάλο επιστήμονα που ανακάλυψε τη μηχανή-προπομπό του υπολογιστή και του οποίου η συμβολή ήταν «εξαιρετικά σημαντική για τη νίκη των Συμμάχων», όπως είπε για εκείνον ο Ουίνστον Τσώρτσιλ.
Στη θεατρική παράσταση «Η Μηχανή του Τούρινγκ» που παρακολουθήσαμε, φωτίζεται κυρίως η επιλογή του να μην κάνει πίσω στην εκμετάλλευσή του από τον εραστή του, να τον καταγγείλει και να καταδικαστεί ο ίδιος τελικώς για εγκλήματα κατά του στέμματος. Στα μέσα του προηγούμενου αιώνα η ομοφυλοφιλία ήταν έγκλημα. Παρακολουθούμε τον Άλαν- Ορφέα να υψώνει γενναία το ανάστημά του, να μην θέλει πια να κρύβεται, να μην απολογείται. Δεν είχε κάνει κάτι κακό για να απολογηθεί. Η ποινή του ήταν χημικός ευνουχισμός και ο θάνατος ήρθε όταν πια δεν άντεχε να ζει: βούτηξε το μήλο στο ζουμί (στο υδροκυάνιο) κι αυτοκτόνησε. Ήταν από τις αγαπημένες του σκηνές στη Χιονάτη. Με απαλές κινήσεις, ο σκηνοθέτης Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος βάζει τον Ορφέα να σβήνει τα φώτα και η ιστορία τελειώνει.
Πέντε αυλαίες, χειροκροτήματα κι επευφημίες για την ιδιοφυή και μετρημένη ερμηνεία του. Περισσότεροι από 250 θεατές ζητωκραυγάζουν όρθιοι. Λίγο νωρίτερα, διάβαζα για την αυτοκτονία ενός άνδρα σε νησί. Προσπαθώ να αφαιρέσω λεπτομέρειες που δεν έχουν σημασία. Μπορεί να έγινε στην Κάρπαθο, στο Καρπενήσι, στην Κίμωλο, οπουδήποτε. Μια κλειστή κοινωνία, ένα καφενείο κι ένας άνδρας 60 ετών. Ο γιός του, 34 ετών, πέφτει θύμα revengeporn. Διαρρέει ένα βίντεο με πρωταγωνιστή τον γιο κι έναν ακόμη. Το βλέπουν όλοι. Ξεκινά η καζούρα. Η χλεύη. Ο πατέρας βουτάει το μήλο στο ζουμί. Αυτοκτονεί με μια κυνηγετική καραμπίνα σ' έναν στάβλο κοντά στο σπίτι του.
Δεν θα κρίνω δημόσια την κίνηση του πατέρα αλλά τη στάση των καφενόβιων φίλων του και την απόφαση εκείνου που γύρισε το βίντεο να το μοιράσει. Μπορεί να είχε γίνει σε οποιοδήποτε μικρό ή μεγάλο χωριό. Γίνεται σε σχολεία, σε γειτονιές και δήμους. Ο έρωτας ως πράξη ντροπής. Ως μοχλός πίεσης. Το σώμα ως σκεύος χλεύης, ως απόδειξη ανωτερότητας εκείνου που δεν έχει εκτεθεί. Που μπορεί να χαχανίσει, να κοροϊδέψει, να σταθεί δίπλα στον εκβιαστή κι όχι στον κακοποιημένο. Που στο 2022 κάποιος έχει ακόμη τη δύναμη να καταστρέψει κάποιον με ένα βίντεο.
Το 2009, ο τότε πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, Γκόρντον Μπράουν, είχε προβεί σε επίσημη απολογία προς τον Άλαν Τούρινγκ, χαρακτηρίζοντας την αντιμετώπιση του μεγάλου επιστήμονα ως «τρομακτική» και «πραγματικά άδικη». Η Βασίλισσα του απένειμε χάρη μερικά χρόνια μετά. Η ιστορία του ενέπνευσε, βοήθησε κι έδωσε δύναμη. Ο Άλαν Τούρινγκ πέθανε μπερδεμένος από τα απάνθρωπα πειράματα που έκαναν στο σώμα του.
Η εικόνα των συμμαθητριών και των συμμαθητών της διεμφυλικής μαθήτριας είναι μια φωτεινή αχτίδα στη μαυρίλα της βίαιης εποχής μας
Έτσι φτάνουμε στο θέμα της ορατότητας. Όταν μόλις δυο γενιές πίσω, η ομοφυλοφιλία θεωρείτο έγκλημα, τα Pride ρίχνουν φως στο σκοτάδι εκείνων που πιστεύουν ότι έχουν περισσότερα δικαιώματα από τους άλλους. Φωτίζουν τις διακρίσεις, τη βία, τον ρατσισμό και τις προκαταλήψεις. Φωτίζουν το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό, την αγάπη, τη συντροφικότητα. Την περηφάνια χωρίς φόβο, πόνο, απειλή. Όπως ο Γάλλος σχεδιαστής Simon Porte Jacquemus που αντιτέθηκε στην τοξικότητα του διαδικτύου με ένα ποστ στο Instagram.
«Είμαι χαρούμενος που κάνουμε αυτήν την επώδυνη συζήτηση. Μεγάλωσα χωρίς να έχω γύρω μου κάποιο πρότυπο ομοφυλόφιλου ζευγαριού και ξέρω πόσο σημαντικό είναι να είσαι ένα από τα πρότυπα για τα νέα παιδιά. Θα παλέψουμε για εκείνα, για να δείξουμε ότι η αγάπη πάντα κερδίζει. Θα συνεχίσω να ανεβάζω φωτογραφίες αγάπης. Πάντα. Είστε όμορφοι, μην το ξεχνάτε ποτέ», έγραψε στο Instagram του. Αφορμή τα σχόλια κάτω από μια φωτογραφία του που φιλά τον σύζυγό του και την οποία πόσταρε του Αγίου Βαλεντίνου. Ο Simon κατάφερε να μην βουτήξει το μήλο, να μην καταπιεί το δηλητήριο. Το έκανε φως και το χάρισε σε μια κοινωνία που έχει ανάγκη από αποδοχή και συμπερίληψη.
“Η μηχανή του Τούρινγκ”, του Benoit Soles σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπολου στο Νέο Θέατρο Κατερίνας Βασιλάκου
Ψάχνω πράγματα για τα οποία μπορούμε να νιώθουμε ελεύθερα ευγνωμοσύνη, παρά την καταιγιστική ειδησιογραφία
