Μια Ελληνίδα στις βιτρίνες του Hermès

Στην καρδιά της Σταδίου και στον πιο πολυσύχναστο εμπορικό πεζόδρομο της Αθήνας, στο City Link της Βουκουρεστίου ξεδιπλώνεται μια διαφορετική Ιθάκη. Ο Αλεξανδρινός ποιητής Καβάφης χαράζει το μακρύ δρόμο και εμπνέει την καλλιτέχνιδα Αλεξάνδρα Κεχαγιόγλου από την Αργεντινή να μεταμορφώσει μοναδικά τη βιτρίνα του οίκου Hermès. Η ίδια αποτυπώνει την κοσμοπολίτικη ταυτότητά της με ισχυρό ελληνικό DNA και αφηγείται με τον δικό της τρόπο το ταξίδι της Ιθάκης.

Η Αλεξάνδρα Κεχαγιόγλου γεννήθηκε στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής και ανήκει στην τρίτη γενιά Ελλήνων που μετανάστευσαν κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου από τη Μικρά Ασία για να φτάσουν στην Αργεντινή. Με οικογενειακή παράδοση στην υφαντική τέχνη, τον αργαλειό της γιαγιάς Ελπινίκης και σκληρή δουλειά «γεννήθηκε» μια μεγάλη βιοτεχνία παρασκευής χαλιών στη Λατινική Αμερική. Με αυτή την αφετηρία, η Αλεξάνδρα αποφάσισε να ασχοληθεί με την οικογενειακή παράδοση και απελευθέρωσε την καλλιτεχνική της φύση μέσα από πρωτότυπους τρόπους ύφανσης. Έδωσε στα χαλιά μοναδικές διαστάσεις και σήμερα αποτελούν πραγματικά έργα τέχνης, τα οποία κοσμούν γκαλερί και μουσεία σε όλον τον κόσμο.

Τη γνώρισα στα εγκαίνια της βιτρίνας του οίκου Hermès. Είχα ακούσει για την ιστορία της και εντυπωσιάστηκα ευχάριστα όταν βρέθηκα απέναντι σε ένα φρέσκο κορίτσι, με ένα χαμόγελο το οποίο σε καμία περίπτωση δεν πρόδιδε την επιτυχημένη διαδρομή της. Ο ονειρικός προορισμός της Ιθάκης και τα ίχνη της θάλασσας φανερώθηκαν διαμορφώνοντας ένα παραδεισένιο τοπίο. Η διαρκής αναζήτηση του οίκου Hermès, να αφηγείται τους μύθους του μέσα από ανεξάντλητες δημιουργικές προσεγγίσεις, αποτυπώθηκε με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο, κυριαρχώντας εδώ, στη μικρογραφία αυτής της βιτρίνας. Στους πολύβουους δρόμους Βουκουρεστίου και Σταδίου αποκαλύπτεται στους περαστικούς ένα νησί και η τέχνη βρίσκει στη μόδα ένα ξεχωριστό δημιουργικό μονοπάτι.

Πως το σπουδαίο ποίημα «Ιθάκη» αποδόθηκε σε ένα καλλιτεχνικό installation για τον οίκο Hermes;

Η Ιθάκη είναι ένα από τα αγαπημένα μου ποιήματα. Γράφτηκε από τον Έλληνα ποιητή, Κωνσταντίνο Καβάφη. Σε αυτό το ποίημα, ένας συγγραφέας αφηγείται μια όμορφη ιστορία για έναν ταξιδιώτη και το ταξίδι του προς την Ιθάκη, την πατρίδα που ήταν ο προορισμός του Οδυσσέα. Ο ποιητής λέει μέσα από το έργο του στον ταξιδιώτη ότι αυτό που αξίζει και είναι πραγματικά σημαντικό είναι το ίδιο το ταξίδι. Πρέπει να απολαύσει κάθε στιγμή, αξιοποιώντας ότι πόρους διαθέτει. Μου αρέσει ο συμβολισμός και το μήνυμα που μεταφέρουν αυτά τα λόγια. Κατά κάποιο τρόπο, η δουλειά μου είναι περισσότερο η απόλαυση αυτής της διαδικασίας. Έφτιαξα την «Ιθάκη» μου για τον οίκο Hermès σκεπτόμενη αυτή τη μαθητεία. Κάθε ταξίδι είναι μια αντιπαράθεση με τη δική μας εμπειρία ζωής. Ενενήντα χρόνια πριν, η γιαγιά μου Ελπινίκη ταξίδεψε σε όλη τη διαδρομή μέσα από τον Ατλαντικό Ωκεανό από την Ελλάδα και εγκαταστάθηκε με τον παππού μου στο Μπουένος Άιρες, στην Αργεντινή. Έφερε μαζί της την υφαντική παράδοση για την πλέξη και τα χαλιά. Δίδαξε τους γιους και την κόρη της και αργότερα, δίδαξε σε μένα. Έτσι, αυτή η παράδοση διατηρείτε στην οικογένειά μου για περισσότερο από τρεις γενιές. Κατά κάποιο τρόπο, η ιστορία της οικογένειας είναι γραμμένη και συνδεδεμένη με έναν αιώνιο δρόμο που οδηγεί από την Ελλάδα προς την Αργεντινή και το αντίστροφο. Τα υφαντά που έκανα για την βιτρίνα του οίκου Hermès στην Αθήνα αναπαριστούν ένα ελληνικό παραδεισένιο νησί και συμβολίζουν ένα ταξίδι που έχει πλέον ολοκληρωθεί για μένα.

Είναι μεγάλη τιμή για έναν καλλιτέχνη να γίνεται μέρος του «πλανήτη Hermès». Ποιες είναι οι καλύτερες στιγμές από αυτήν τη συνεργασία;

Ήταν ένα πολύ δύσκολο έργο. Δουλεύοντας σε ένα από τα πιο εμβληματικά κομμάτια του Hermès, όπως είναι οι σέλες ήταν σίγουρα μια σημαντική πρόκληση. Ταυτόχρονα, είχα την ευκαιρία να μάθω για τη διαδικασία παρασκευής τους και την ομαδική εργασία που χρειάζονται για την κατασκευή τους. Το γεγονός ότι το πνεύμα χειροτεχνίας εξακολουθεί να είναι παρόν σε κάθε κομμάτι με κάνει να νιώθω ότι ο κόσμος του Hermès είναι μαγευτικός. Συνδέομαι με αυτόν τον τρόπο εργασίας. Όσο για την παρέμβαση στη βιτρίνα πιστεύω ότι τα κομμάτια μου πρέπει να έχουν μια ισχυρή σύνδεση με τους θεατές. Η βιτρίνα είναι το τέλειο σενάριο για αυτό, επειδή επιτρέπουν στην τέχνη να αποκαλύψει τον εαυτό της και μας κάνει να αναρωτηθούμε για το απροσδόκητο περιεχόμενο. Θεωρώ ότι αυτό είναι καταπληκτικό και είμαι πολύ ευγνώμων για την ευκαιρία αυτή.

Πώς καθορίζεις τη σχέση μεταξύ μόδας και τέχνης;

Ο Hermès είναι ένας οίκος που ξεκίνησε με ένα ταξίδι, όπως ακριβώς έκανε η οικογένεια μου. Δημιουργούν «άπειρα σύμπαντα» που συνδυάζουν την παράδοση και τη μόδα. Νομίζω ότι το κοινό έδαφος ανάμεσα στην τέχνη και τη μόδα είναι η δημιουργικότητα. Ως καλλιτέχνης έχω διερευνήσει διαφορετικές αντιλήψεις και γλώσσες. Κατά κάποιο τρόπο η μόδα λειτουργεί στην ίδια κατεύθυνση. Αυτό το έργο μου επιτρέπει στη τέχνη μου να έχει μια διαφορετική σκοπιά. Σίγουρα μαθαίνω πολλά με αυτές τις εμπειρίες.

Από όλα τα σύμβολα και πρόσωπα με ελληνική καταγωγή ποιο σε εμπνέει περισσότερο;

Η Νίκη της Σαμοθράκης. Την είδα για πρώτη φορά σε ηλικία 13 ετών και κέντρισε την προσοχή μου με πολλούς τρόπους.

Έτσι σαν επίλογο;

Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον Πόλυ Ιωάννου για την πολύτιμη βοήθεια του στην πραγματοποίηση του συγκεκριμένου έργου.